4. Орфографиялық сөздіктер. Олардың әр жылғы басылымдарындағы өзгерістер



Pdf көрінісі
бет32/38
Дата19.11.2022
өлшемі1,06 Mb.
#51226
1   ...   28   29   30   31   32   33   34   35   ...   38
Байланысты:
3cb6657a70360b9c12f83223ae5a1768 (8)

мыс (міс), ды (дi, ты, mi) шылаулары өзінеен бұрынғы сөзбен дефис аркылы 
жазылады. Ойпырай, ойпырмай, япырау, япырмай, япырмау сиякты одағайлардың 
кұрамындары ай, ау шылаулары сөзбен 6ipre жазылады. 
Ауызекі сөйлеуде, кейде әдеби тілде де, кейбір шылаулар жалғау мен түбірдің 
арасына түсіп кетеді. Бұл жағдайда: 
а) II жақтық жіктік жалғауы мен түбірдің арасына түскси ма, ме, ба, бе, па, пе 
сұраулық шылаулары мы, мі, бы, бі, пы,
пі тұлғаларына айналып, түбірге қосылып 
жазылады: барамысың (ба-расың ба), келемісің ('келесің бе), үлкенбісің (үлкенсің 
бе), жаспысың (жассың ба); 
ә) басқа шылаулар тұлғалары өзгерілмей, түбірге қосылып жазылады: Біз 
әншідеміз, бишідеміз. Әңгімені келістіріп айтадыақсың. Онда отырған біздер 
ебетейсізақпыз. Күн болса, ондай антты берерақпынДосыңақпын, тағдыр араз, 
толғанамын, қайтемін. Ғашықақпын еш күмәнсыз
Сымақ тұлғасы және -шы, -ші жұрнақтарымен мағыналас қолданылатын -
дағы, -тағы тұлғалары сөзге қосылып жазылады: төресымақ, әкімсымақ, айттағы 
(Әңгімеңді қайталапайттағы -Әңгімеңді кайталап айтшы), барайықтағы 
("Орманға барайықтағы ", - деп өтінетін едім. " Орманға барайықшы", деп 
өтінетін едім). Етістіктерге жалғанатын -дағы, -тағы жұрнағын есімдермен 
қолданылатын дағы, тағы (да, де, та, те) шылауымен шатастырмау керек. Дағы 
шылауы алдындағы сөзден бөлек жазылады: 
1) Кәрі жырау мен дағы 
Москваға өрлеген (Жамбыл). 
Қырық пышақпен кыржыңдап тұрған түлкі 
О дағы осал жау емес кыран паңға (Абай). 
Одағайлардың жазылуы. Одағайлар, кебінесе, естілуінше жазылады. ойпырай, 
ойпырой, ойпыр-о-ой, ойпырмай, ойпырмау; япырмау, япырау; уа, ah, уай, уау, уа-а-
а, y,. ха-ха-ха, ай-ай-ай, моһ-моһ. 
 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   28   29   30   31   32   33   34   35   ...   38




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет