№5 (223) 28 мамыр 2015 жыл

6

28 мамыр 2015 жыл

БАСТАУЫШ  МЕКТЕП

НАЧАЛЬНАЯ  ШКОЛА

Н.С.Бабаниязова

Маржанбұлақ  орта  мектебінің

даярлық  топ  тәрбиешісі

Қазіргі  заман  талабына  сай

мұғалім  болу  ең  жауапты,  ең

күрделі, ең зиялы мамандық болып

табылады.  Себебі,  ол  адамды

қалыптастыруға,  дамытуға  бағыт-

талған  зор  жауапкершілікті  қажет

ететін  мамандық.

Қазіргі мектептің міндеттері:

-  Алдыңғы  ұрпақтың  соңғы

ұрпаққа  жинаған,  қалыптастырған

мәдени  құндылықтарын  жеткізу;

-  Баланың  тұлғасын  дамыту;

- Баланың, мектептің әлеуметтік

бейімделуі,

Қандай бір әдістермен педагоги-

калық  технологияны  пайдаланба-

сын, баланың рухани жан дүниесі-

не әсер етуде мұғалімнің өз тұлға-

сының  әсері  ерекше.  Оқушылар-

дың мұғалім бойындағы ең бағалы

деп есептейтін қасиеттері: баланы

жақсы көруі, мейірімділік, сезімтал-

дық,  әділеттілік,  талап  қойғыштық,

әзіл айта білуі, келешекке сенімділік,

іске  шығармашылықпен  қарау  бо-

лып табылады. Ал, мұндай қасиет-

терге  еге  болу  үшін  мұғалім  руха-

ни  бай,  зиялы  және  шығармашыл

тұлға болуы қажет. К. Д. Ушинский:

«Оқу орнының талабына көп нәрсе

байланысты,  ең  бастысы  тәрби-

ешінің тұлғасының рөлі ерекше, жас

ұрпаққа беретін әсерін оқулықпен,

жазалау  және  мадақтаумен  алма-

стыруға  болмайды», - деп  жазған.

Педагог – бәсекелестікті тұлға. Жо-

ғары кәсіби шеберлікті меңгеру үшін

рынок  жағдайында  өзінің  жетістік-

тері мен кемшіліктерін біліп, мықты

жақтарына  сүйене  отырып,  әлсіз

жақтарын  жетілдіріп  отыру  керек.

Озық педогогикалық тәжірибелерді

оқып,  танып  өз  ой  елегінен  өткізе

отырып,  шығармашылықпен  қол-

дана білу керек. Кәсіби мәні бар ба-

сылымдарды  қадағалап,  үздіксіз

білім  жетілдіру  курстарынан  өтіп

отырған  жөн.  Бәсекелестікті  тұлға

болу  үшін  тек  өз  елімізде  емес,

білім кеңістігінде болып жатқан жа-

ңалықтардан хабардар болады, жо-

ғары еңбек нәтижесіне жетуге ұмты-

лады.

Мұғалім – тәрбиеші  үшін  ең  ма-

ңызды, ең шешуші құндылықтарға

назар  аударған  жөн.  Құндылықтар

жүйесі  қазіргі  мұғалімдердің  педа-

гогикалық  мәдениетінің  мазмұнын

айқындайды. Негізгі  құндылықтар-

дың  ең  бастысы – бала,  оның  ру-

хани – адамгершілік әлемі. Мұғалім

үшін ең маңыздысы, оның іскерлігі

болып  есептеледі,  сонымен  қатар,

психологиялық мәдениеттің де рөлі

ерекше.  Бала  психологиясының

дамуындағы  қайшылықтар  мен

қиындықтарды  түсіну  үшін  қажет.

П. П. Блонский мұғалімдерді «прак-

тикалық психолог» болуға шақыра-

ды. Тәрбиеленушілердің жан - дүни-

есін түсініп, сезініп, олардың жеке -

психологиялық қасиеттерін бағала-

ған  жағдайда  ғана  табысқа  жете

алады

Педагог – тәрбиеші үздіксіз даңқ

пен табысқа кенеле бермейді. Қиын

жағдайларда  тығырықтан  шығу

үшін жеңіл әзіл (юмор) керек - ақ.

Педагог - тәрбиеші өзін - өзі ба-

қылап, педагогикалық іс - әрекетін

дер  кезінде  түзете  білген  жөн.

Педагог  тәрбиеші  оқушы  тұлғасы-

на тәрбиелік ықпал етуді біріктіре,

кіріктіре білгені дұрыс. Отбасы, мек-

теп,  достарын  қамтып,  мезгілінде

көмекке  келе  білу  керек.  Педагог

кейбір шиеленісті жағдайдан өзінің

интуициясы және шығармашылығы

арқылы  ғана  шыға  алады.  Психо-

лог, педагог П. П Блонский « Нағыз

мұғалім  энциклопедиялық  сөздік

емес, алайда ол Сократ»- деп жаз-

ған еді.

Нағыз  педагог  ең  алдымен  шы-

ғармашыл  және  кәсіби  ойлайтын

адам  екені  анық.  Бақытты  педагог

қана  оқушыларын  бақытқа  кенел-

те алады.

Ақтөбе  облысы

Алға  ауданы

Н.Қуандықова

Сазды орта мектебінің

шағын орталық тәрбиешісі

Балаларды  тәрбиелей  оты-

рып, ата-аналар еліміздің бола-

шақ тарихын, демек, дүниенің де

тарихын  тәрбиелейді.  Тәуелсіз

еліміздің келешек ұрпақты тәрби-

елеу мәселесі бүгінгі күннің өзекті

тақырыбы.  Бұл  мәселенің

шешімін  табуда  үздіксіз  білім

беру  жүйесі  айтарлықтай  дәре-

жеде қайта қаралып, оны жетіл-

діру жолдары іздестірілуде. Бұл

алға қойылып отырған негізгі та-

лаптар – Қазақстан  білім  беру

жүйесінің бүкіләлемдік білім беру

кеңестігіне толық енудің алғашқы

даму стратегиясын жасау болып

табылады.  Айтылған  талаптар-

дың жүзеге асырылуы бағытын-

дағы жұмыстың үздіксіз білім бе-

рудің алғашқы сатысы – мектеп-

ке  дейінгі  ұйымдарда  баланың

білімге  деген  құштарлығын  арт-

тырудан, ұлтымызға тән қасиет-

терін  бойына  сіңірген  бала

тәрбиелеуден  бастағанның  ма-

ңызы  зор.  Балабақша  —

бүлдіршіндерді  болашақта  ата

дәстүрін сақтайтын инабатты да,

ибалы үлкен-кішіні сыйлай білу-

ге  үйрететін  тәрбие  орталығы.

Өмірге келген жас ұрпақты тәрби-

елеу ата-аналар мен балабақша

тәрбиешілерінің  қасиетті  боры-

шы.Бала үшін дүниеде ең жетіл-

ген, білімді де, мәртебелі адам –

оның ата – анасы.Ал, ең әдемі де

жарық үй – оның туылған үйі. Жас

баланың  дамуында  ата-ананың

орыны  ерекше,  сондықтан  ата-

ана өз отбасында қолайсыз жағ-

дайларды  баланың  көзінше  ту-

Ж.С. Курмашева

Маржанбұлақ орта

мектебінің

бастауыш сынып мүғалімі

Сабақтың  мақсаты:  Г  дыбы-

сы мен әрпін оқуды жалғастыру.

Оқушыларды    Г  дыбысын  сөз

ішінен табуға, Г дыбысы арқылы

берілген  сөздерді  оқуға,жазуға

үйрету.Ойлау қабілеті  мен   дүни-

етанымын  кеңейту.Шығармашы-

лық  жұмыс  істей  отырып  сөздік

қорларын    молайту.Тіл  байлық-

тарын  дамыту.Оқушылардың

пәнге деген  қызығушылығын

арттыру.Ұқыптылыққа,  сауат-

тылыққа,сауатты    жазуға,  оқуға

дағдыландыру.

Адамгершілікке  тәрбиелеу.

Сабақтың  барысы:  1.Ұйым-

дастыру  кезеңі.  Балалар  бір-

біріне сәттілік тілейді.

 2.Үй тапсырмасы  а)«Кубизм

әдісі» бойынша пысықтау.

ә)  Г  дыбысы    туралы  білетін-

дерін  топтастыру.

б) «Кім шапшаң» ойыны

Үй  тапсырмасын  пысықтау

М.Қ.Махамбетова

№ 8 жалпы орта мектебінің

бастауыш  сынып  мұғалімі

Сабақтың мақсаты: Мәтінді маз-

мұндауға, мәнерлі оқуға үйрету. Ав-

тор  туралы  қысқаша    мағлұмат  бе-

ру.Әдеби  тілде  сөйлей  білуге  үйре-

ту.Ауызша  сөйлеу  дағдыларын

қалыптастыру.  Есте  сақтау,  ойлау

қаблеттерін  дамыту.  Өнерге  деген

қызығушылығын  дамыту.  Үлкеннің

сөзін тыңдауға, аналарды құрметте-

уге  тәрбиелеу.

 Сабақтың барысы: І Ұйымдасты-

ру кезеңі .Психолгиялық тренинг:

І – кезең: Үй тапсырмасын тексе-

ру

ТСҚ – 5 минут  алу.  Матрицаға

бағалау.

ТСҚ – 63% шығару

Алғашқы бағалау. Матрицаға бел-

гілеу:  Көп  сөз  жазған  оқушыларға

оқыту.Мадақтау

Үй  тапсырмасын  бекіту  «Нақты

сұрақ, дәл жауап» бөлімі

- Қандай мамандық түрлерін біле-

сіңдер?

- Өлеңде қандай мамандықтар ту-

ралы айтылады?

-  Өлеңдегі  Күләш  пен  Әміре  деп

кімдерді айтып отыр?

- «Бір қолымен әлемді екінші қолы-

мен бесікті тербетеді» - деп кімдерді

айтуға болады?

-  Аналардың  арасында  да  бір

қолымен  мектеп  шаруасын,  екінші

қолымен  үй  шаруасын  тындыратын

аналар бар. Сондықтан ананы қадір-

леп,  құрметтеп  бағалый  білу  ол

сіздердің  парызыңыз.

-

  Олай  болса  бүгігі  сабағы-

мыздың жаңа тақырыбы да осы ана-

лар жайлы болмақ.

ІІ  Жаңа сабақ кезеңі

Қысқаша  автор,  тақырып  туралы

мағлұмат  беру.

Есте сақтау кезеңі – (30 секунд)

тірек  сөздерді  жаттау

Тірек  сөздер:

1. Ағай

2. Ана

3. Өнер әлемі

4. Жамал

Жатқа  жазу –( 30 сек)  ІІ  бағалау

кезеңі

Кітаппен  жұмыс.  Мәтінді  оқыту (5

–  минут)

Мәтінмен  жұмыс.

Оқушылар берілген тірек сөздерді

тауып,  тақырыптағы  мағынасын

ашады.  Сонымен  бірге  балалар

мәтінді өте қатты көңіл бөліп оқу ке-

ректігі жөнінде нұсқау алады, өйткені

мұғалім  қарама-қарсы  және  сын

тұрғысынан сұрақ қою кезінде әрбір

детальға көңіл аудару керек.

III—  кезең.Тірек  сөздер  бойынша

қиылыс  сұрақтары.матрица  бойын-

ша отырған балалардан

 сұрап, бағалау.   Матрицаға баға-

лау кезеңі

ІҮ- кезең. Сын тұрғысынан сұрақ-

тар қою

• Бұл жолы мұғалім бір емес, бірне-

ше альбом ала келіпті

•  Түрлі  түсті  ермексаз  партаның

астында  шашылып  жатыр

Қорыту: Мақалдың жалғасын  тап

Ү.  Бағалау  кезеңі:  Матрица  бой-

ынша

Үйге  тапсырма:  мәтінді  оқып  ,

мазмұндау. Ана туралы шағын эссе

жазу.

Ақтөбе  облысы

Шалқар  қаласы

ПЕДАГОГ -

ШЫҒАРМАШЫЛЫҚПЕН

ӨЗІН- ӨЗІ ДАМЫТУШЫ

ТҰЛҒА

АТА-АНА МЕН БАЛАБАҚШАНЫҢ

БАЛА ТӘРБИЕСІНДЕГІ РОЛІ

дырмауға тырысуы қажет. Отба-

сындағы  ұрыс-керіс  баланың

жүйкесін тоздырады. Кейбір ата-

аналар өз перзентін шектен тыс

еркелетіп,  баланың  бетінен

қақпай,  көңіліне  қарап  тәрбие-

лейді.  Ал  мұндай  көріністер  ба-

ланың бойына кері қасиет пайда

болуына  тікелей  жағдай  тууына

себеп  болады.  Ата-аналар  ба-

лаға  отбасылық  өмірдің  алуан

түрлі,  қыры  мен  сырын  дүние

жұмбақтарын танытып, тағылым

талғамға,  әдептілікке  баулуға

тиіс. 

Себебі, 

ата-ананың

күнделікті  өмір  тіршілігіндегі

еңбегі, адамның бейнелері, жақ-

сы  мінез-құлқы,  дұрыс  қарым-

қатынасы – балаға үлгі. Баланың

алдында  барынша  сабырлы  әрі

ұстамды  болуға  тырысу  керек,

ата-ана өзі үлгі бола отырып, ба-

ласын  сабырлылыққа  тәрбие-

лейді.  Әрбір  ата-ана  өз  баласы

үшін-басты  тұлға.  Сондықтанда

да  кез-келген  бала  алдымен

үлгіні ата-анасынан алады. Бала

әкеден  ақыл,  анадан  мейір  ала-

ды.  Ата-ана  баласымен  пікірле-

суде  бейауыз  сөздерді  қолдан-

бай,  дөрекілікпен  жеке  басын

қорламай,  мейірімді,  табиғи,

жылы  ақылды  сөздер  айтып

өнеге  бола  білсе,  тәрбие  де  та-

бысқа жетеді, өйткені, жақсы сөз

жан  семіртеді.Сонымен  қатар

мектепке дейінгі ұйымның педа-

гогикалық  ұжымы  ата-аналар-

мен  бірлесіп,  баланы  өсіріп

тәрбиелеудегі  басты  мақсат

қоғамдық  өмірге  «түзу  кірпіш

қалау» екенін ескере отырып, ал

осы мақсатты жүзеге асыру үшін,

алдындағы  қандай  болмасын

қиындықтарын жеңу, соған сәби

кезінен төмендегі мынадай көзқа-

растарды негізгі ұстаныным реті-

нде қабылдау. Көз қарастар мы-

налар:Баланы сәби ол әлі ештеңе

білмейді, ұқпайды деп жай көзбен

қарамау керек, өйткені ол да өсіп

келе  жатқан  тұлға.Баланы  әр

уақытта  шындыққа  үйрету.  Еш

уақытта  алдамай,  шындықты

ашып айтып сол жағдайға дұрыс

көзқараспен қарауға жағдай туғы-

зу.Баланың  өз  ісін  уақытымен

күнде  қадағалау,  бақылау.Бала-

ның  әр  бір  ісін  қадағалап,  оған

деген  көзқарастан  нәтиже  шыға-

руға  көмектесу.Қандай  жағдай

болса да, ұрпағын жауын мен жел

өтінен,  жаман  әдеттен  қорғап,  өз

бойындағы ең жақсы қасиеттерін

сіңіру,  ана  уызбен  бірге  ұлттық

дәстүр  қайнарына  қондырып

өсіру әке мен ананың ұлы боры-

шы. Дені сау, рухы таза, ана тілін

толық  меңгерген  ұрпақ  өсіру

қазіргі  кездегі  ең  негізгі  мәселе.

Бала  тәрбиесінде  отбасы  басты

орын алады.. Тәрбиенің сан қилы

дағдыларын  бала  бойына  дары-

татын алғашқы білім баспалдағы

– балабақша, жол сілтеп, жетелеп,

үйретуші — тәрбиеші.  Балабақ-

шаның  негізгі  міндеті – баланың

жеке басының бастапқы қалыпта-

суын қамтамасыз ету. Бұл жас ба-

ланың  ақыл-ойының  дамуы  мен

даярлығы  үшін  қолайлы  кезең.

Осы кезеңде бала оқу мен тәрби-

ені  қалыптастыруға,  өз  қызметін

білуге, тілдік қатынастың қарапай-

ым тәжірибесінде өзін-өзі таныта

білуге,  мінез-құлық  мәдениетіне,

жеке гигиеналық және салауатты

өмір  салтының  негіздеріне  бағ-

дарланады.

Ақтөбе қаласы

Г  ДЫБЫСЫ МЕН ӘРПІ

үшін  екі  баланы  тақтаға  шыға-

рып,  сөздер  жазғызу,буынға

бөлу,дыбыстық  талдау  жасату,

дауысты,дауыссыздарды  сыз-

дыру. Мысалы: гүл, егін.

Көгершін  туралы  білетіндерін

айтқызу.

Көгершін не?  (құс)

Қандай құс? (бейбітшілік құсы)

Жаңа    сабақ.  /оқулықпен

жұмыс/

а)Оқулықтағы  1-қатардағы

сөздерді  тақтада  түсіндіру.  К-

ден кейін дауысты дыбыс жалға-

нғанда К дыбысы Г дыбысына ай-

налады.Мысалы:

терек – терегі

ілгек – ілгегі

білек – білегі

етек - етегі

шелек – шелегі

жәшік-жәшігі

ә) Әр  сөзді түсіндіру.

Терек – ағаш

ілгек - киімде болады

Білек – адамның дене мүшесі

етек- киімнің етегі

Шелек – ыдыс

жәшік – зат салатын қорап.

б) 2 – бағандағы  сөздерді

оқулықтан  оқыту.

Сөздерді  түсіндіру,мағынасын

ашу.

Бәйге – жарыс

Мәре – жарыста бірінші болып

келген  адамды  мәреге  жетті

дейді.

Мерген – атқанда дәл тигізетін

адам

Дәрігер – адамдарды емдейді.

Жүгері - өсімдік

Жүген –ат әбзелі.

Шеген,Төлеген – адамның  есі-

мдері.

в) «Ақан сері» мәтінін оқу,тісі-

ндіру,мағлұмат беру.

Ақан - әнші, ақын.

Ақан – Солтүстік Қазақстан об-

лысы,  Айыртау  ауданында,

Қоскөл  ауылында  дүниеге  кел-

ген. Сұрақ-жауап арқылы мәтінді

әңгімелеу.

г)  Іштей  о қыту.  Тізбектей

оқыту.

4. Жұмбақ жасыру.

Аналарға  сыйлайтын,

Аралар  бал  жинайтын.

Бұл немене, балалар,

Үзуге адам қимайтын? (Гүл)

5.«Буыннан  сөз  құрау»

Олай  болса,  балалар,  гүл

сөзінің алдына  буын қосып адам

аттарын  кұрастырайық.

Ай-гүл, Жан-гүл, Наз-гүл,  Гүл –

наз, Гүл-жан, Гүл-нар.

6. Пирамида стратегиясы бой-

ынша сөйлем құрату.

     Гүл өсті.

     Гүл  далада  өсті.

     Гүл далада жайқалып өсті.

7. Ойын: «Қатемді тап»

8.  Сергіту  сәті.  1,2,3Жинап

алып күш.

9.Дәптермен жұмыс.

Гүл,  көгершін,  шеге,  Құлагер,-

зергер  сөздерін  көшіріп  жазу.

Сөздік  диктант    ЕГЕУ,  ШЕГЕ,

БЕТЕГЕ.

10.Сабақты бекіту.

жүктеу/скачать 29,12 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: