7. Биологиялық апат (биоктастрофа) және биотерроризм ұғымдарына анықтама беріңіз. Биоапаттар мен биотерроризм. Биологиялық апат, адамдардың құрбан болуына, адамдардың денсаулығына зиян келтіруге, нысандардың, материалдық құндылықтардың елеулі мөлшерде қирауына не жойылуына, сондай-ақ қоршаған табиғи ортаға елеулі зиян келтіруге әкеп соқтыратын мөлшердегі қауіпті биологиялық (бактериологиялық) агенттердің (заттардың, құралдардың және т.б.) таралуымен келетін апат.
Биокатастрофалар * Бұрын көптеген әлеуметтік сілкіністер табиғи жолмен пайда болған био-апаттарға байланысты инфекциялардың таралуының нәтижесі болды (мысалы, оба пандемиясы, тырысқақ эпидемиясы, шешек, сүзек).
Қазіргі уақытта биологиялқ апаттар орын алады және мыналарды қамтиды:
биологиялық қауіпті объектілердегі авариялар (биозаводтар, әскери ҒЗИ және т. б.);
экологиялық қауіпті техногендік қызмет (жер қойнауынан ежелгі бактериялар мен басқа да организмдерді алумен ұштасқан топырақты қазу, Пайдалы қазбаларды өндіру, Қиыр Солтүстікті зерттеу);
бақыланбайтын техногендік қызмет (микроорганизмдердің антибиотикке төзімді патогендік штаммдарын іріктеу және іріктеу және т. б.);
Биотерроризм-адамдарда, жануарларда немесе өсімдіктерде ауру немесе өлім тудыру мақсатында вирустардың, бактериялардың, токсиндердің немесе басқа зиянды агенттердің әдейі шығарылуы. Бұл агенттер әдетте табиғатта кездеседі, бірақ олардың ауру тудыру қабілетін арттыру, оларды заманауи дәрі-дәрмектерге төзімді ету немесе қоршаған ортаға таралу қабілетін арттыру үшін мутацияға ұшырауы немесе өзгертілуі мүмкін. Биологиялық агенттер ауа, су немесе тамақ арқылы таралуы мүмкін. Биологиялық агенттер террористер үшін тартымды, өйткені оларды анықтау өте қиын және бірнеше сағаттан бірнеше күнге дейін ауру тудырмайды. Шешек вирусы сияқты кейбір биотерроризм агенттері адамнан адамға жұғуы мүмкін, ал кейбіреулері сібір жарасы сияқты.
Шартты түрде биотерроризм бөлінеді:
экономикалық,
экологиялық,
азық-түлік (оның ішінде агротерроризм),
генетикалық.
Қазіргі ғылым ғана емес, табиғаттың өзі биотеррористер үшін бай арсенал дайындады – бұл көптеген токсиндер, вирустар мен бактериялар. Кәдімгі қару-жарақ түрлерінен айырмашылығы, биологиялық қаруды толық бақылау мүмкін емес, әсіресе егер аумақ жұқтырылса және оның таралуын тіркеу мүмкін болмаса.
