510 млн км² Құрлықтың ауданы – 149,1 млн км² (29%)

Елдерді салыстырудағы негізгі көрсеткіштер

жүктеу/скачать 1,52 Mb.

Pdf көрінісі

бет	141/145
Дата	07.03.2023
өлшемі	1,52 Mb.
	#72350

1 ... 137 138 139 140 141 142 143 144 145

Елдерді салыстырудағы негізгі көрсеткіштер
Демографиялық
көрсеткіштер
Экономикалық
көрсеткіштер
Халықтың
өмір
сүру деңгейі мен
сапасы
Жиынтық
көрсеткіштер
Адам даму индексі (АДИ)
АДИ – елдерді салыстыру және өмір сүру, сауаттылық, білімділік, деңгейін және өмір сүру
ұзақтығын өлшеу мақсатында есептелетін интегралды көрсеткіш.
АДИ есептеу барысында 3 түрлі көрсеткіш ескеріледі, ол осы 3 индекстің орташа
арифметикалық мәні болып табылады.
o
Ел халқының сауаттылық деңгейінің индексі
o
Табыс индексі
o
Күтілетін өмір жасының ұзақтығы
АДИ рейтингісінде көш бастап тұрған елдер – Норвегия, Аустралия, Швейцария
БҰҰ 2017 жылы жарияланған АДИ рейтингісінде Қазақстан 0,800 көрсеткішімен 52
орынды иеленді.
Көпшамалы кедейшілік индексі (ККИ) – факторларды шаруашылықтар деңгейінде
қарастырады, бұл табысты өлшеумен салыстырғанда неғұрлым толық бейнелей алады.
ККИ бойынша кедей адамдардың үлесі ең жоғары елдердің барлығы Африкада орналасқан.
Абсолюттік көрсеткіштері бойынша ең көп кедейлер – Оңтүстік Азияда.
Гендерлік теңсіздіктің индексі (ГТИ) – ер мен әйел арасындағы жетістікке жетудің
мүмкіндіктерін 3 өлшем бойынша бағалайды: репродуктивті денсаулық, құқықтары мен
мүмкіндіктерінің артуы, еңбек нарғындағы мүмкіндіктері. 2016 жылы ГТИ рейтингісі
бойынша Швейцария, Дания, Нидерланды тұр.

Адамзаттың ғаламдық мәселелері
Адамзаттың бүгіні мен ертеңіне қауіп төндіретін және шешілуі үшін барлық елдер мен
халықтырдың бірлескен әрекеттерін талап ететін мәселелер – адамзаттың ғаламдық
проблемалары

Ғаламдық мәселерді күшейтетін факторлар
Жаппай қырып-жоятын қару түрлерін жасау нәтижесінде адамзат өркениетінің
тіршілігіне қауіп төнуі
Адамның шаруашылық әрекетінің табиғи ортаға кері ықпал етуі арқылы экологиялық
жағдайдың нашарлауы
Дамыған елдер мен дамушы елдердің әлеуметтік-экономикалық даму деңгейлері
арасындағы алшақтықтың ұлғаюы
Табиғат ресурстарын пайдалану қарқынының күрт артуынан сарқылатын ресурстардың
азаюы

жүктеу/скачать 1,52 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 137 138 139 140 141 142 143 144 145