510 млн км² Құрлықтың ауданы – 149,1 млн км² (29%)


Аймақтың жүйе ретіндегі негізгі белгілері



Pdf көрінісі
бет140/145
Дата07.03.2023
өлшемі1,52 Mb.
#72350
1   ...   137   138   139   140   141   142   143   144   145
 
Аймақтың жүйе ретіндегі негізгі белгілері 
Аймақ қоршаған ортамен өзара байланысты болады
Аймақтық жүйе ретінде ішкі ерекшеліктері қалыптасады
Аймақ біртұтастығымен, яғни ішкі бірлігімен сипатталады
Аймақ – құрамбөліктердің жай ғана жиынтығы емес, өзара байланыстардың нәтижесі
Аймақта белгілі бір тұрақтылықты қамтамасыз ететін, жүйенің негізгі көрсеткіштері 
сақталатын тепе-теңдік болады
Аймақ кешенді сипатта болады
 
Әлемнің геосаяси үлгісі Х.Д.Маккиндер бойынша
Хардленд – «әлемнің жүрегі» географиялық тұрғыдан Ресей, Шығыс Еуропа, Қазақстан, 
Орта Азия жатады.
Ішкі жарты ай – хардлендті қоршап жатқан Еуразияның жағалық бөліктері
Сыртқы жарты ай – ішкі жарты айдан тысқары жатқан аймақтар
С.Коэннің геосаяси аудандастыруы 
Еуропалық құрлық әлемі – Хардленд, Шығыс Азия, Оңтүстік Азия
Теңіз маңы сауда әлемі – Теңіз маңы Еуропа Магриб, Ағылшын-саксондық және Кариб 
Америкасы, Аралдық-Азия және Мұхиттық аралдар, Аустралия
Шеткі геосаяси аймақ – Сахарадан оңтүстікке қарайғы Африка, Оңтүстік Америка


Дүниежүзінің кешенді аудандастыру сатылары: 
Макроаймақтар – Азия, Еуропа, Африка, Аустралия және Мұхиттық аралдар, Америка 
Мезоаймақтар – Оңтүстік-Батыс Азия, Шығыс Азия, Оңтүстік Азия, Оңтүстік-Шығыс 
Азия
Аймақшалар – табиғат жағдайларындағы айырмашылықтар, экономикалық және мәдени 
келбетінің ерекшеліктері аймақтар ішінде дербес, салыстырмалы түрде біртұтас, неғұрлым 
төменірек сатыда қалыптасады.
Аумақтық қамту бойынша ЭГЖ 
Макрожағдай
(Макродеңгей) 
Мезожағдай (Мезодеңгей ) Микрожағдай 
(Микродеңгей) 
Ғаламдық 
орналасуы. 
Материктерге, мұхиттарға
әлемдік сауда жолдарына 
және т.б. қатысты әлем 
картасындағы 
елдің 
орналасу жағдайы
Дүние бөліктеріне және 
материкке 
байланысты 
орналасуы. 
Дүниежүзі 
аймақтарына, мемлекеттер 
тобына, 
ірі 
табиғи 
нысандарға 
байланысты 
орналасу жағдайы
Жергілікті 
жағдайы; 
айналасына, 
көршілес 
елдерге, 
физикалық-
географиялық нысандарға 
және т.б. қатысты жағдай


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   137   138   139   140   141   142   143   144   145




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет