510 млн км² Құрлықтың ауданы – 149,1 млн км² (29%)


Сарыарқа (Қазақтың ұсақ шоқысы)



Pdf көрінісі
бет60/145
Дата07.03.2023
өлшемі1,52 Mb.
#72350
1   ...   56   57   58   59   60   61   62   63   ...   145
Сарыарқа (Қазақтың ұсақ шоқысы) 
 
Сарыарқа орографиясының ерекшелігіне сәйкес – Батыс және Шығыс болып 2 бөлінеді 
Батысы 
Шығысы 


Көкшетау, Ұлытау (негізі граниттен 
тұратын меридиан бағытындағы ірі 
антиклинальдың қалдығы) аралығын бөліп 
жатқан Теңіз ойпаңы кіреді
Қызылтас 1055 м, Қарқаралы 1400 м, 
Қызыларай (ең биік жері) – Ақсораң 1565 м, 
Кент 1400 м, Кешубай 1559 м гранитті 
алқабы жатады.
Солтүстікке қарай Баянауыл 1022 м, 
Қызылтау 1055 м, Нияз 834 м, Қу 1356 м, 
Семізбұға 1042 м, Дегелең 1085 м таулары 
көтеріліп жатыр.
Сарыарқаның қазіргі жер бедері – девонда пайда болған куэсталы қырқалар мен ежелгі 
жанартаудың көмейіне қатқан бағана тәрізді лаваның қалдығы – некки сақталған. 
Некки – жанартау қалдығы 
Балқаштан 70 км солтүстікте орналасқан – Бектауата гранитті алқабы
Экзогендік үгілу нәтижесінде түзілген морфомүсіндер «тасбақа», «қолтырауын», «Әулие», 
үңгірі бар жер бедерінің бірегей пішіні гранитті мүсіндері пайда болған – Қызыларай 
тауында 
Солтүстік Балқаш маңындағы Мойынты теміржол бекетінен 40 км батыста орналасқан – 
Шұнақ метеоритті кратері (жасы 12 млн жыл).
 
Қазақстан аумағындағы биік таулы өлкелер 
 
Қар жауып жататын үшкір шыңды, баспалдақ тәрізді тік беткейлі, тар аңғарлы альпілік жер 
бедері тән – биік тауларға 
Қазақстан, Ресей, Моңғолия және Қытай жерлерінде орналасқан тау – Алтай  
Қазақстанның қиыр шығысында орналасқан биік тау – Алтай  
Алтайдың биік нүктесі – Қазақстан мен Ресей шекарасында орналасқан Қатын 
жотасындағы Мұзтау 4506 м 
Құрлысының ерекшеліктері даму тарихына байланысты 3 бөлінеді – Оңтүстік Алтай, 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   56   57   58   59   60   61   62   63   ...   145




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет