Қазақстан мұздықтары.
Қазақстанның шығысы және оңтүстік-шығысында биік таулардағы мұздықтардың жалпы
саны – 2724 Алтай тауындағы мұздықтар – ауданы 72,3 км² болатын 328 мұздық бар. Алтай тауындағы ең ірі мұздық – Қатын жотасындағы Белуха шыңының оңтүстік беткейіндегі – Берел, ауданы 14 км² Ең көп мұздықтар – Жетісу Алатауында ауданы 813,9 км² болатын 1369 мұздық бар Сауыр тауындағы мұздықтар – ауданы 14,8 км² болатын 18 мұздық бар. Тянь-Шань тауындағы мұздықтар – ауданы 772,9 км² болатын 1009 мұздық бар Ең ірі аңғарлық мұздық – Іле Алатауындағы Корженевский мұздығы, ұзындығы 12 км, ауданы 35 км² Таулы бөлікте мұздықтар типтерінің 3 түрлі негізгі топтары бар: 1. Аңғарлық мұздықтар – барлық мұздықтар санының 19%-ын және мұз басу
ауданының 66% алып жатыр, олардың орташа қалыңдығы 50-100 м-ге жетеді.
2. Тау беткейлерінің мұздықтары –мұздықтар санының 79% және мұз басу
ауданының 33% алып жатыр, қалыңдығы 20-30 м аралығында ауытқиды. 3. Тегістелген төбе мұздықтар – барлық мұздықтар санының 2% және мұз басу
ауданының 1% алып жатыр.
Ірі каналдар ТМД 2 орындағы Ертіс-Қарағанды каналы ұзындығы 440 км құрайды (1974 ж). Қазақстанның оңтүстігіндегі ірі каналдар: 1. Қонаев атындағы Үлкен Алматы;
2. Арыс-Түркістан ұзындығы 200 км;
3. Қызылқұм және трансшекаралық «Достық» каналы арқылы Өзбекстаннан су
Түркістан облысына жеткізіледі.
Географ және гляциолог, география ғылымдарының кандидаты. Биік таулардың
мұздықтарын зерттеген. «Іле Алатауының мұздықтары», «Қазақстанның табиғи
мұздықтарының құпиялары», «Мұздық селдерін болжау» еңбектерін жазған – Тоқмағамбетов Ғанибек Асқарұлы (1932-1992) .
География ғылымдарының докторы, гляциолог, сел зерттеуші, қар көшкінін зерттеген
ғалым – Виктор Петрович Благовещенский.
