72. Тарихи аңыздар:
Қорқыт, Иасауи, әл-Фараби, Шыңғыс хан,
Асанқайғы, Жәнібек хан, Жиренше шешен мен Қарашаш сұлу;
Абылай, Қабанбай, Бөгенбай, Махамбет, Исатай және тағы да
басқа қазақ батырларының ерлігіне байланысты туған аңы-
здар.
73. Топонимикалық аңыз әңгімелер дегеніміз –
тарихи оқиға
белгілі бір мекенмен, тау-таспен, өзен-көлмен байланыстыры-
83. Асанқайғы елінің сулы-нулы, шөбі шүйгін, құтты қоныс тауып,
«
адамы жүзге келмей өлмейтін, қойы екі төлдейтін»
мамы-
ражай, еркін өмір сүруін аңсады. Бұл мұратын жырау
«Жерұй-
ық»
деп атады.
84. Асан қайғының шығармаларын жинап, зерттеумен
Ш.Ш.Уә-
лиханов, Г.Н.Потанин, М.Ж.Көпеев, С.Сейфуллин, М.Әуезов
т.б. ғалымдар айналысты.
85. Ш.Уәлиханов:
«Шежіре-аңыздардың айтуынша, Асанның
әкесі Сәбит ұзақ жасаған, он сегіз мың ғалам ның, құстың,
жан- жануардың тілін білетін, өзі көріпкел, әулие, атақты саятшы
болса керек. Ол баласы Асанды да ес білгеннен осындай қа-
сиеттерге баулып өсіреді.
86. Асанқайғы:
«Әділдіктің белгісі – Біле тұра бұрмаса. Ақыл-
дының белгісі – Өткен істі қумаса».
87. Маңғыстауға үш барып, үш қайтқан Асан:
«Түбінде мал
баққан шаруаға Маңғыстаудан жақсы жер болмас», – депті.
88. Жетісуды көргенде:
«Мынау Жетісудың ағашының әр
бұтағы жеміс екен, шаруаға жақсы қоныс», – депті.
89. Ә.Марғұлан:
«Асаната – ХV ғасырда қазақ ұлысын біріктіру
мәселесін қолына алған даланың ойшыл данасы».
90. Осы күнгі
Мерке
жеріндегі Аспараны көргенде: «Ей,
Аспара, көршіңмен тату бол, шөбіңе суың жетер!» – деп жүріп
кетіпті.
91. Баянауыл
тауын көргенде: «Баянға жаймай, қой семірмес»,
– деп қазіргі Баянауылды өзіне жайлау етіпті.
92. Әулие атаның батысындағы
Достарыңызбен бөлісу: |
