ЕҮОБ
Ең улкен ортақ бөлгіші(ЕҮОБ) деп, берілген натурал сандардың, сол сандардың әрқайсысы бөлінетін ең үлкен натурал санды айтады. Берілген сандардың ең үлкен ортақ бөлгіші сол сандардың жіктелуіндегі ортақ жай көбейткіштердің көбейтіндісіне тең. 1–ге тең бір ғана ортақ бөлгіші бар натурал сандар өзара жай сандар деп аталады.
1-ші мысал:10;12;18 сандарының ЕҮОБ табыңыз.
10
|
2
|
12
|
2
|
18
|
2
|
10 = 25
|
5
|
5
|
6
|
2
|
9
|
3
|
12 = 223
|
1
|
|
3
|
3
|
3
|
3
|
18 = 233
|
|
|
1
|
|
1
|
ЕҮОБ(10;12;18)= 21
|
105
|
3
|
150
|
2
|
405
|
3
|
105 = 35
|
35
|
5
|
75
|
3
|
135
|
3
|
150 = 2355
|
7
1
|
7
|
25
5
1
|
5
5
|
45
15
5
1
|
3
3
5
|
405 = 33335
|
|
ЕҮОБ(105;150;405)= 3
|
1-Деңгей.
1.
|
1-100 дейін неше жай сан бар?(теріп жазыңыз)
|
2.
|
Бірінші ондықта неше құрама сан бар?
|
3.
|
Сандардың ЕҮОБ табыңыз:12, 18, және 24?
|
4.
|
8, 14 және олардың қосындысының ЕҮОБ табыңыз.
|
5.
|
18 және 9 бен 7 көбейтіндісінің ЕҮОБ–ін табыңыз
|
6.
|
240 пен 12 сандарының бөліндісі мен айырмасының ЕҮОБ–ін табыңыз.
|
7.
|
420 санын жай бөлшектерге жіктеңіз.
|
8.
|
240 санын жай бөлшектерге жіктеңіз.
|
9.
|
42 санының бөлгіштері болып табылатын барлық сандарды жазыңыз.
|
10.
|
4730 бөлгіші болып табылатын ең үлкен жай санды табыңыз.
|
11.
|
20 мен 40 сандарының арасындағы жай сандарды жазыңыз.
|
12.
|
5460 санының бөлгіші болып табылатын ең үлкен жай санды табыңыз.
|
Сандардың ЕҮОБ–ін тауып, кестені толықтырыңыз:
|
|
ЕҮОБ
|
|
|
ЕҮОБ
|
|
|
ЕҮОБ
|
|
12; 8
|
|
15.
|
18; 27; 30
|
|
29.
|
38; 76; 57
|
|
|
15; 18
|
|
16.
|
24; 27; 108
|
|
30.
|
46; 92; 69
|
|
|
35; 63
|
|
17.
|
12; 18; 24
|
|
31.
|
23; 42
|
|
|
75; 120
|
|
18.
|
42; 126; 63
|
|
32.
|
162; 43
|
|
|
84; 120
|
|
19.
|
48; 240; 264
|
|
33.
|
362; 93
|
|
|
125; 150
|
|
20.
|
200; 240; 320
|
|
34.
|
812; 92
|
|
|
260; 310
|
|
21.
|
210; 150; 180
|
|
35.
|
1252; 252
|
|
|
525; 588
|
|
22.
|
275; 25; 75
|
|
36.
|
2252; 812
|
|
|
550; 165
|
|
23.
|
420; 1400
|
|
37.
|
2562; 85
|
|
|
585; 702
|
|
24.
|
312; 468
|
|
38.
|
3432; 493
|
|
|
645; 688
|
|
25.
|
2079; 1089
|
|
39.
|
223251 и 213171
|
|
|
8; 16; 4
|
|
26.
|
2695; 4235
|
|
40.
|
2233171 и 5273111
|
|
|
56; 28; 70
|
|
27.
|
100; 75; 125
|
|
41.
|
2371132 и 5372111
|
|
|
15; 25; 35
|
|
28.
|
60; 90; 45
|
|
42.
|
3171112 и 32111131
|
|
|
|
|
|
|
|
43.
|
3253112 и 3152131
|
|
|
|
|
|
|
|
44.
|
2572112 и 2173113
|
|
|
|
|
|
|
|
45.
|
34112171 и 2472133
|
|
|
|
|
|
|
|
46.
|
54113132 и 2252131
|
|
|
|
|
ЕҮОБ
|
23.
|
420; 1400
|
|
24.
|
312; 468
|
|
25.
|
2079; 1089
|
|
26.
|
2695; 4235
|
|
27.
|
100; 75; 125
|
|
28.
|
60; 90; 45
|
|
29.
|
38; 76; 57
|
|
30.
|
46; 92; 69
|
|
31.
|
23; 42
|
|
32.
|
162; 43
|
|
33.
|
362; 93
|
|
34.
|
812; 92
|
|
35.
|
1252; 252
|
|
36.
|
2252; 812
|
|
37.
|
2562; 85
|
|
38.
|
3432; 493
|
|
39.
|
223251 и 213171
|
|
40.
|
2233171 и 5273111
|
|
41.
|
2371132 и 5372111
|
|
42.
|
3171112 и 32111131
|
|
43.
|
3253112 и 3152131
|
|
44.
|
2572112 и 2173113
|
|
45.
|
34112171 и 2472133
|
|
46.
|
54113132 и 2252131
|
|
|
|
|
Функционалдық сауаттыққа арналған тапсырмалар
1.ФУДЗИ ТАУЫНА ШЫҒУ
Фуджи тауы Жапониядағы белгілі сөнген жаңартау болып табылады.
1-сұрақ:ФУДЗИ ТАУЫНА ШЫҒУ
Фуджи тауы жыл сайын 1-ші шілдеден 27-ші шілдеге дейін ғана адамдар үшін ашық. Осы уақытта Фуджи тауына шамамен 200 000 адам көтеріледі. Фуджи тауына күніне орта есеппен шамамен қанша адам көтеріледі?
A) 340
B) 710
C) 3400
D) 7100
E )7400
Математикалық аймағы: сандық
Мәнмәтін: әлеуметтік
Әрекет түрі: талдау
Сұрақ түрі: жабық
Деңгей: 3
Жауабы: С
2. БАКТЕРИЯЛАР
Жер бетінде мекендейтін өте ұсақ тірі организмдер – бактериялар. Алғаш рет голландиялық натуралист Антони ван Левенгук бактерияларды оптикалық микроскоп арқылы көрген және 1676 жылы сипаттаған, ол оларды "анималькули" – микроскопиялық тіршілік деп атады. "Бактериялар" атауын 1828 жылы Христиан Эренберг енгізген. Бактериялар бөліну арқылы көбейеді - әр секунд сайын әр бактерия екіге бөлінеді, өз кезегінде олар тағы секундына екі еселенеді.
2-сұрақ:БАКТЕРИЯЛАР
Орта есеппен 1 м2 адамға шамамен 80 000 әртүрлі микроорганизмнен келеді. Ауданы 0,002 м2 – ге қанша микроорганизмнен келетінін анықтаңыз.
Математикалық аймағы: сандық
Мәнмәтін: тұлғалық
Әрекет түрі: қолдану
Сұрақ түрі: жабық құрылымдағы жауап
Деңгей: 2
Жауабы: 160
3-сұрақ: БАКТЕРИЯЛАР
Тірі ағзаға түскен бактерия 20 минуттан кейін екіге бөлінеді, олардың әрқайсысы келесі 20 минутта тағы екіге бөлінеді және т.с.с. Тәулік соңында бір бактериядан пайда болған бактериялар санын табыңыз. Берілген кестені қолданып, алынған санның қалай оқылатынын жазыңыз.
Достарыңызбен бөлісу: |