67.Сызғыштың көмегімен кесіндінің ұзындығын өлшеу, сондай-ақ берілген ұзындық бойынша кесінділер сызу. Кесіндіні өлшеу дегеніміз- оның ұзындығын табу. Ол үшін сантиметр өлшемін таңдап алады. Бұл кесіндіні сызғыштағы 0 мен 1 ді қосу арқылы алады.
0 1 2 3 4 5
Кесіндінің басынан ұшына дейін сыйғызуға болатын өлшем саны кесіндінің ұзындығы деп аталады.
В
А АВ=6 см
АВ кесіндісінің ұзындығы 6 см ге тең
Барлық кесінді см мен өлшеуге болмайды
1 см кесіндіні тең 10 бөлікке бөледі. Осындай бір бөлік миллиметр деп аталады.
Үстелдің, бөлменің ұзындығы, қалалардың арақашықтығы ірірек өлшем бірліктермен – дециметр,метр, километрмен өлшенеді.
Ұзындығы 10 см ге тең кесінді дециметр Ұзындығы 10 дециметрге тең кесінді метр Ұзындығы 1 000 метрге тең кесінді километр деп аталады.
1см=10мм
1дм=10см=100мм
1м=10дм=100см=1 000мм.
68. Аудан бірліктері арасындағы қатынасты игерту және шамаларды түрлендіруге, салыстыруға аудан бірліктерімен амалдар орындауға үйрету Ауданның өлшем бірліктері квадрат сантиметр
1, 1, 1,1,1
Бұл өлшем бірліктер бір бірімен байланысты
1=100
1
1=100=10 000
1=1000 000
Жер өлшеген кезде ар және гектар қолданылады.
1 а, 1 га
1а= 100
2га=100 а= 10 000
Аудан S әрпімен белгіленеді
Үшбұрыш ауданы S= l*h/2
Шаршының ауданы S=a*b
Тіктөртбұрыш S=l*h
Табаны l
Биіктігі h
69. Сиымдылық бірлігімен таныстыру: 1 литр.Сиымдылық , көлем және масса бірліктер арасындағы қатыс. V=a*b*c
1, 1, 1,1,1
Бұл өлшем бірліктер бір бірімен байланысты
1=1000
1
1=1000
1=1000 000
1=1000 000
1л=1
70.Екі таңбалы сандарды салыстыруға, санды разрядтық қосылғыштарға жіктей алуға, ондықтар мен бірліктерден екі таңбалы сан құрастыруға үйрету. Натурал сандар оның бірліктер, ондықтар, жүздіктер, мыңдықтар т,б разрядтық қосылғыштардың қосындысы түрінде жазуға болады Мысалы:
37=30+7 (3 ондық+ 7 бірлік)
45=40+5 (4ондық+5 бірлік)
305= 300+5 (3 жүздік+5 бірлік)
751=700+50+1(7 жүздік+5 ондық+1 бірлік)
