6В01702 Табиғұл Дариға Сейітқалиқызы СӨЖ-2
жүктеу/скачать 22,79 Kb.
|
|
6В01702 Табиғұл Дариға Сейітқалиқызы СӨЖ-2. Қосымшалардың семантикасы мен функциясы (талдауға негізделген ғылыми жоба). 10 сөйлем көлеміндегі мәтін бойынша әр қосымшаның беретін мағынасы мен қызметін көрсете отырып, талдау жүргізу, теориялық тұжырым жаса Қосымшалардың семантикасы сөз мағынасын, сөз құрамындағы элементтердің өзара мағыналық қарым-қатынасын, сөз мағынасы түрлерінің даму зандылықтарын зерттейді. Қосымша морфемалар ез ішінде жұрнақтар, жалғаулар және қосалкы сөздер деген үш топка бөлінеді. Бүл қосымшалардын, жұрнақтар деп аталатын түрі жалаң сөздерді ж асау үшін қолданылады да, қосалқы деп аталатын түрі сөз тіркестері мен қүранды сөздерді жасау үшін қолданылады. Ал, ж алғаулар деп аталатын түрі жүрнақтар мен қосалқы сөздер арқылы жасалған жалан. және күрделі сөздерді бір-бірімен байланыстыру үшін қолданылады. Қосалкы сөздер жайындағы мәліметтер әрбір сөз табынын, тұсында айтылып отырыладыт Қосымша морфемаларда мағыналық дербестік те, түлғалык дербестік те болмайды. Өйткені қосымша морфемада жеке түрғанда өзіне тән арнаулы дербес мағына болмайтындықтан, ол (қосымша) түбірдің қатысынсыз жеке-дара қолданылмайды. Сондай-ақ қосымша морфема жеке-дара қолданылмай, тек түбірге (сөзге) тіркестіріліп қана жұмсалатындықтан, оның түлғасы жалғанатын түбір морфеманың әуеніне еріп, езгеріп, түрленіп отырады. Мағыналары мен қызметтеріне қарай, сөзден сөз тудыратын және сөзден жаңа форма тудыратын қосымшалар жұрнақтар деп, сөз бен сөзді байланыстыратын қосымшалар жалғаулар деп аталады. Сөз тудыратын жұрнақтар өзі қосылып айтылған сөздерінен жаңа туынды сез жасайтын болғандықтан (лексика-грамматикалық) категория қатарына жатады, форма тудыратын жұрнақтар өзі қосылып айтылған сөзінің белгілі бір сөз табына тән грамматикалық қызметін аныктау үшін қолданылатын болғандықтан, функционалды-грамматикалық категория қатарына жатады. Ал жалғаулар сөйлем ішіндегі сөздерді бір-бірімен байланыстыратын категория болғандықтан, таза грамматикалык категорияға жатқызылады. жүктеу/скачать 22,79 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|