Қорытынды ой: Қазақ жері Ресей империясының отарына айналды. Қазақ жерінде алым салық көбейді. Халық жаншылды. Ұлт-азаттық көтерілістер орын алды.
[4] 3. Ресей империясының отаршылдық саясатына Ж.Нұрмаханбетұлы мен Ж.Тленішұлы, Е.Көтібарұлы бастаған күрестің себеп-салдары мен ұқсастығын Венн диаграмасында анықта.
[7] 4. XIX ғасырдың ІІ жартысындағы қазақ қоғамы жайында жырлаған халық ауыз әдебиет өкілдерінің шығармасы мен үзінді атауын анықтаңыз.
№
Шығарма атауы мен шығармадан үзінді
Шығарма авторы мен шығарма атауы
1
Тегімді менің сұрасаң
2
Мынау ақыр заманда,
Алуан-алуан жан шықты.
Арам, араз хан шықты,
Қайырымы жоқ бай шықты.
Сауып ішер сүті жоқ,
Мініп көрер күші жоқ,
Ақша деген мал шықты.
3
Қазақтың жер-мұрасы
4
Қайырсыз, сараң байыңды, Еріншек, есек жарыңды, Халыққа емес сыйымды, Парақор баспақ биіңді, Ел бүлдіргіш бегіңді Улы тілмен улаттым.
5
О, Барақ жас, Барақ жас, Жегенге тоқ, ішсең мас. Жақсы болса ұлығы, Өз елін жаудай таламас. Қасқыр тартып, қан шықса, Жаман ит жұлып жей берер, Алды-артына қарамас.
6
Байды құдай атқаны
7
«Еділді тартып алғаны –
Етекке қолды салғаны.
Жайықты тартып алғаны –
Жағаға қолды салғаны.
Ойылды тартып алғаны –
Ойындағысы болғаны»,
8
Шығармалардың негізгі идеясы:
[8]
Балл қою кестесі
Тапсырма №
Жауап
Балл
Қосымша ақпарат
1
1856-1857 жылдары Ж.Нұрмұхамедұлы басқарған көтерілістің тірегі болған қала Жаңақала
1
Бір дұрыс жауапқа
1 балл
Сыр бойы қазақтарының XIX ғасырдың 50 жылғы азаттық күресін басқарған Ж.Нұрмұхамедұлы
1
ХІХ ғасырда Сыр өңіріндегі қазақтарға Ресей және Орта Азия хандықтары қысым көрсетті
1
Қоқандықтар шекара бекітіп, әкімшілік құрып, 1817 жылдан бастап бекіністер орнатып, әркез жасақтар шығару арқылы халықтан алым-салық жинап тұрды
1
ХІХ ғасырда Сыр өңіріндегі қазақтарға Ресей және Орта Азия хандықтары қысым көрсетті
1
Жанқожа бастаған көтеріліс жаншылған 1860жыл
1
2
Қазақ хандығының ішкі саяси жағдайы
Саяси жағдайындағы өзгерістер
Саяси жағдайындағы өзгерістердің шығу себебі мен салдары
1.Ресей империясы құрамына енді
Себеп
Салдар
1.Қазақ хандығындағы ішкі саяси тұрақсыздық
1.Ресей отарына айналды
Қорытынды ой: Қазақ жері Ресей империясының отарына айналды. Қазақ жерінде алым салық көбейді. Халық жаншылды. Ұлт-азаттық көтерілістер орын алды.
4
Бір дұрыс жауапқа
1 балл
Мазмұнына сай жауап басқа фразамен жазылса қабылданады
3
Ресей империясының отаршылдық саясатына Ж.Нұрмаханбетұлы мен Ж.Тленішұлы, Е.Көтібарұлы бастаған күрестің себептері мен салдары, ұқсастығы
1-ші себеп: қазақ жерінде Ресейдің әскери күштерінің орналасуы
1
Бір дұрыс жауапқа
1 балл
Мазмұнына сай жауап басқа фразамен жазылса қабылданады
2-ші себеп: Ресей және Орта Азия хандықтарының қысым көрсетуі
1
3-ші себеп: қазақ жерінде алым-салық көбейді
1
1-ші салдары: қазақ жері Ресей отарына айналды
1
2-ші салдары: ұлт-азаттық көтеріліс жаншылды
1
3-ші салдары: қазақ жері шикізат көзіне айналды
1
Ұқсастығы: Көтерілістер Ресей және Орта Азия хандықтарының отаршылдық езгісіне қарсы бағытталды
1
«Кеңестік Қазақстанның мәдениеті (1946-1985 жылдар)» бөлімі бойынша жиынтық бағалау
Тақырыптар
XX ғасырдыңекінші жартысындағы білім беру жүйесінің дамуы.
XX ғасырдың 40-80 жылдарындағы әдебиет пен өнердің дамуы.
9.2.3.2 білім мен ғылым саласындағы мемлекеттік саясатқа баға беру
9.2.2.2 Мұхтар Әуезов шығармаларының әлем әдебиетіндегі орнын бағалау
Бағалау критерийі
Білім алушы
білім мен ғылым саласындағы мемлекеттік саясатқа баға береді
Мұхтар Әуезов шығармаларының әлем әдебиетіндегі орнын бағалайды
Ойлаудағдыларыныңдеңгейі
Жоғары деңгей дағдылары
Орындау уақыты
20 минут
Тапсырма 1.Кеңестік білім беру мен ғылым саласындағы реформаларға баға беріңіз.
2. XX ғасырдың 40-80 жылдарындағы әдебиет пен өнердің дамуына мысалдар келтіріңіз.
Берілген пікірлерді оқып, сұрақтарға жауап беріңіз.
Австрияның «Вег унд циль» журналы «....» романын қазақ халқының тарихына байланысты кең алып бағалайды. «Біздің көз алдымызда Бас ақынның өмір тарихы тар кемерінен тасып шыққан жеңімпаз, өрен өзен сықылды, сол кездегі көшпелі қазақ халқының тарихына астасып кеткен. Жазушы үлкен суреткерге тән нәзіктілікпен, толып жатқан әсем детальдармен, үш ұрпақты көрсететін туған халқының келелі кезеңін көзімізге елестетеді»,-деп жазды.
Шетел оқушылары мен сыншыларының пікірлерін көрсететін түйінді ой Лейпциг қаласында шығатын «Дер библиотекарь» журналында жарияланды. Неміс сыншысы Герберт Кремпиен: «Жазушының «...» еңбегінде өткен ғасырдың екінші жартысындағы қазақ халқының өмірі, сол кездің әдет-ғұрып тұрмысы, сол күйінде, әр қырынан, өз сатысымен тамаша бейнеленеді. Бұл кітаптың аты немісше «Таң алдында» деп аталады. Бұл ат болашақ зор даңқы шығатын жаңа ақынның дүниеге келуімен бітпейді. Ол сонымен бірге ғасырлар бойы артта қалған бүтін бір халықтың енді-енді қалыптасып келе жатқанын, оның тарихында тұңғыш рет еркін болашаққа қадам басқанын көрсетеді»,- деп жазды.
Берілген пікірлерде қандай жазушы туралы ақпарат берілгендігін анықтаңыз.
Жазушыны әлемге танытқан еңбектің атауын жазыңыз.
«Жазушы үлкен суреткерге тән нәзіктілікпен, толып жатқан әсем детальдармен, үш ұрпақты көрсететін туған халқының келелі кезеңін көзімізге елестетеді»- деген пікірді түсіндіріңіз.
