9 арман пв баспасы

VІІІ 
ӘЛЕМ ДЕ ГІ 
ҚАҚ ТЫ ҒЫС ТАР 
ЖӘ НЕ БЕЙ БІТ ШІ ЛІК
Бөлімді оқып-білу арқылы сендер:
• әлем де гі сая си жә не әс ке ри қақ ты ғыс тардың оша қтары жайлы;
• ұл та ра лық қақ ты ғыс тардың се бе бі мен сал да ры жөнінде;
• ді ни қақ ты ғыс тардың шы ғу се бе бі мен сал да ры туралы;
• әлем ты ныш ты ғын сақ тай тын ха лы қа ра лық ұй ым дар жайлы;
• еліміздің бей біт ші лік пен ын ты мақ тас тыққа қосқан үлесі жайлы;
• ара лас құр ма лас сөй лем туралы білесіңдер.
Тұрақты және қауіпсіз әлем – бұл азаматта-
рымыз бен балаларымыз үшін аса қажетті 
құндылық.
(Н.Назарбаев)
БӨЛІМ
СИН ТАК СИС
АРМАН
-
ПВ
 
баспасы
Все
учебники
Казахстана
на
OKULYK.KZ
*
Книга
предоставлена
исключительно
в
образовательных
целях
согласно
Приказа
Министра
образования
и
науки
Республики
Казахстан
от
17 
мая
2019 
года
№
217

166
§1.
 
Әлем де гі сая си жә не әс ке ри 
 
қақ ты ғыс тар оша ғы
1.
Су рет ке на зар ау да рың дар. Кар та да ғы ай мақ тар дың осы лай ша 
(жа сыл, сары, сар ғыш, қы зыл, қою қызыл) бел гі ле ну се беп те рі 
ту ра лы өз бол жам да рың ды ай тып, сы нып тас та рың мен ой бө лі-
сің дер.
Ресей 
Қытай
Қазақстан 
Канада
Америка
Құрама
Штаттары
Индонезия
Бразилия
Арг
ентина
Аустралия
Мексика 
1 
2 3 
8 
6 
5 
4 
7 
9
10
11
12
13 
14 
20 
17
18
19
16 
15
22 23 
21 
24 
25 
26 
27 
28 29 
30 
31 
32 
34 
35 
36 
37 
38 
33 
1. Норвегия
2. Швеция
3. Финляндия
4. Ұлыбритания
5. Германия
6. Польша
7. Франция
8. Украина
9. Испания
10. Италия
1
1. Түркия
12. Өзбекстан
13. Иран 
14. Пəкістан
15. Моңғолия
16. Жапония
17. Үндістан
18. Мьянма
19. Тайланд
20. Сауд Арабиясы
21. Алжир
22. Ливия
23. Египет
24. Мали
25. Нигерия
26. Судан 
27. Эфиопия
28. Конго Демократиялық 
Республикасы
29. Кения
30. Ангола
31. Намибия
32. Оңтүстік Африка 
Республикасы
33. Жаңа Зеландия
34. Венесуэла
35. Колумбия
36. Перу
37. Боливия
38. Парагвай
2.
Мә тін ді оқып, осы мәселеге өз көзқарастарыңды білдіру мақ са-
тын да талқылау сұрақтарын құрастырыңдар.
Әлем де қақ ты ғыс тар са ны күн са нап ке му дің ор ны на 
ар тып ке ле жат қа ны на төрт кіл дү ние куә. Қа зір гі таң да 
әлем нің бір не ше мем ле кеті іш кі ты ныш тығы мен қау іп-
сіз ді гін сақ тай ал май отыр. Көп ші лі гі – Азия мен Аф ри ка 
елде рі. Олар дың қа та рын да Мы сыр, Си рия, Ирак, Пә кіс тан, 
АРМАН
-
ПВ
 
баспасы
Все
учебники
Казахстана
на
OKULYK.KZ
*
Книга
предоставлена
исключительно
в
образовательных
целях
согласно
Приказа
Министра
образования
и
науки
Республики
Казахстан
от
17 
мая
2019 
года
№
217

167
Ау ған с тан, Иран, Ли вия, Йе мен, Түр кия да ғы күрд тер кө те рі-
лі сі, Кон го, Ли бе рия, Ни ге рия, Су дан ел де рі бар.
2015 жы лы әлем де гі қақ ты ғыс тар оша ғын да жү ріп жат-
қан әс ке ри ұрыс қи мыл да ры нан 167 мың ға тар та адам опат 
бол ған. Осы көр сет кіш тің үш тен бі рін Си рия да ғы со ғыс тан 
көз жұм ған дар құ рай ды. Бұл мә лі мет Ха лы қа ра лық ст ра-
те гия лық зерт теу лер инс ти ту ты ның ба ян да ма сын да ай тыл-
ған. «Тұ тас тай ал ған да 2015 жы лы со ғыс тан қа за тап қан дар 
2014 жыл ғы мен са лыс тыр ған да азай ған», – деп ай тыл ған 
атал мыш ба ян да ма да. Қа ру лы қақ ты ғыс тың та ғы бір оша-
ғы са на ла тын Ау ғанс тан да ғы жағ дай да кө ңіл көн шіт пей ді: 
2013 жы лы 3,5 мың ға жу ық адам ажал құш са, 2015 жы лы 
бұл көр сет кіш 15 мың ға жет кен.
Соң ғы үш жыл да соғыс тан бас сау ға ла ған бос қын дар қа -
ра сы арт қан. 2013 жы лы әлем бой ын ша 33 млн адам бо сып 
кет кен. Ал 2014 жы лы бұл көр сет кіш 43 млн-ға жет кен. 
2015 жы лы жар ты жыл дың ішін де 46 млн-нан ас қан.
3.
Мәтінде атал ған мем ле кет тер не лік тен қақ ты ғыс ошақ та ры бо лып 
отыр? Өз ой ла рың мен бө лі сің дер.

жүктеу/скачать 6,25 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: