16
Егерденеүшөлшемдікеңістіктеорынауыс
тырса,ондаоныңорынауыстыруыорынауыс
тырувекторының
0
осіне
z
проекциясыесепке
алынып анықталуы қажет:
s
s
s
s
x
y
z
=
+
+
2
2
2
.
Век тор дың проек ция сы
– век тор ба сы-
ның проек ция нүк те сін век тор ұшы ның
проек ция нүк те сі не қо са тын ке сін ді.
Проекциялароңжәнетерісмәндергеиебола
алады.
VIІ Век тор лар ды құ рау шы лар ға жік теу
Кейбір есептерді шығарғанда векторларды
құраушыларға жіктеген дұрыс. Бұл әдіс көк
жиекке бұрыш жасай лақтырылған дененің
қозғалысын зерттегенде қолданылады
(17-су-
рет)
. Егер
0
және
0
осьтерінің бойындағы
қозғалыстыбөлекқарастыратынболсақ,есепті
шешуоңайболады.
Дененің жылдамдығын таңдалған осьтерге
параллельқұраушывекторларғажіктейді.Гори
зонтальжәневертикальқұраушылардыңсандық
мәндерінтригонометриялықфункциялардықол
даныпанықтайды: =
c os
,
у
= sin .
Есте сақтаңдар!
Вектордың бас нүктесінің
және соңғы нүктесінің
проекцияларын табу үшін
көрсетілгеноськеосынүкте
лерденперпендикуляртүсіру
керек. Егер соңғы коорди
ната бастапқыдан үлкен
болса,проекцияныңмәніоң
болады.Бұлжағдайдаорын
ауыстыру вектордың бас
нүктесінің проекциясынан
соңғы нүктесінің проекция
сына ось бағыты бойынша
жүргізіледі.
Егер соңғы координата бас
тапқыданкішіболса,проек
цияның мәні теріс болады.
Себебівектордыңбаснүкте
сінің проекциясынан соңғы
нүктесінің
проекциясына
орын ауыстыруы берілген
осьбағытынақарсыбағытта
жүргізіледі.
Жауабы қандай?
1. Неліктен коор ди на та лық
әдіс ті пай да лан уда ек
тор лар қо сын ды сы ның
сан дық мәнін анық тау
үшін и фа гор теоре
ма сы қол да ны ла ды?
2.
Неліктен ек тор ос ке
пер пен ди ку ляр ор на лас са
ек тор проек ия сы нөл ге
тең бо ла ды?
4-тапсырма
16суретте0хжәне0укоординатаосьтеріндеберілген
векторлардыңпроекцияларынанықтаңдар.
Оңпроекцияғаие
модуліменпроекциятаңбасысәйкескелетін
проекциясынөлгетеңвекторлардыкөрсетіңдер.
2
2
0
4
4
6
6
8
8
10
10 12
,
м
,
м
a
b
d
e
16-сурет.
-тапсырмағаарналған
1
2
1 x
2 x
1
2
A
B
0
x
Достарыңызбен бөлісу: