Та рау ды оқып-бі лу ар қы лы сен дер

218
§ 37. Яд ро лық өза ра әре кет те су, яд ро лық күш тер.
Мас салар ақауы, атом яд ро сы ның бай ла ныс энер гия сы 
I Про тон мен нейт рон ның ашы луы
Атом­яд­ро­сын­зерттеудегі­ма­ңыз­ды­қадам­–­
нейт­рон­мен­про­тон­ның­ашы­луы.­Олар­зерт­ха­
на­лық­жағ­дай­лар­да­же­ңіл­яд­ро­лар­ды­α­бөл­шек­
те­рмен­ат­қы­лау­нә­ти­же­сін­де­та­был­ған.­1919­жы­
лы­
.Ре­зер­форд
­азот­яд­роларын­ат­қы­лап,­су­те­к­
жә­не­ от­тек­ яд­ро­ла­рын­ ал­ды.­ Су­те­к­ яд­ро­сы­
«про­тон»­де­ген­ат­қа­ие­бол­ды,­ол­грек­ті­лі­нен­
ау­дар­ған­да­ «бі­рін­ші»­ де­ген­ ма­ғы­на­ бе­ре­ді.­ Ре­
зер­форд­про­тон­–­су­те­к­яд­ро­сын­құ­ра­й­тын­жал­
ғыз­ бөл­шек­ деп­ болжады.­ Про­тон­ның­ за­ря­ды­
мо­ду­лі­бой­ын­ша­элект­рон­за­ря­ды­на,­мас­са­лық­
саны­бір­ге­тең­бол­ған­дық­тан,­ол­
1
1
p
­деп­бел­гі­ле­
не­ді.
Э.Ре­зер­форд­тың­ шә­кір­ті­ ағыл­шын­ фи­зи­гі­
Джей­мс­ ед­вик­1932­жылы­бе­ри­лий­ді­α­бөл­шек­
те­р­мен­ат­қы­ла­п,­тә­жі­ри­бе­­нә­ти­же­сін­де­өтім­ді­лі­к­
қабілеті­ ­сәу­ле­ле­рі­нен­ де­ жо­ға­ры,­ қа­лың­ды­ғы­
10–20­см­қор­ға­сын­плас­ти­на­дан­өте­ала­тын­сәу­
лелер­алды.­Алын­ған­сәу­ле­лердің­қа­си­ет­те­рін­зерт­
теп,­Д. ед­вик­мы­на­дай­қо­ры­тын­ды­жа­са­ды:­алын­
ған­сәу­ле­–­за­ря­ды­жоқ,­мас­са­сы­про­тон­­мас­са­сы­нан­
сәл­ға­на­көп­бо­ла­тын­бөл­шек­тер­ағы­ны.­Бұл­бөл­
шек­тер­ді­
нейт­рон­дар
­деп­атады­жә­не­
0
1
n
­деп­бел­гі­
леді.­

жүктеу/скачать 8,74 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: