Қ.Мұхамбетқалиев «Тар кезең» романы бойынша берілген үзінділер барон Игельстромның танысқан патша жарлықтары. Осы үзінділер арқылы қандай түйін жасауға болады? /4/
9. Қ.Мұхамбетқалиев «Тар кезең» романы бойынша берілген үзінділер барон Игельстромның танысқан патша жарлықтары. Осы үзінділер арқылы қандай түйін жасауға болады? /4/
Берілген үзінділер барон Игельстромның танысқан патша жарлықтары. Қазақ даласының Батыс пен Орталық бөлігі Ресейге қарағанына жарты ғасырдай уақыт өткенде, империя енді өзінің отаршылдық бет-бейнесін ашықтан-ашық көрсете бастаған болатын. Қазақты орыс әкімшілігінің заңына бағындыруға, елдің тұрмысын бұрынғы шариғат емес, дәстүрлі қазақтың дала заңымен емес, ата жолымен емес, орыстың заңымен реттеу үшін Игельстром жіберіледі. Қазақты орыс билігіне түгел аударамын деп келген Игельстромның сол саясатын жүзеге асыруға қарсы адам – Сырым. Сырымның батырлығынан гөрі саясаткерлігі басымдау. Сырымның ұлылығы да, қазақ үшін істеген ісі де осы жерде көрінеді. Бұларды автор шебер жеткізеді.
10. а) Тақырыпты мақсатына сай зерттеп оқыңыз. Екі шығарманы салыстырыңыз. Мәтіннің негізгі ойы қандай? Тақырып бойынша ұсынылған мәтіндермен танысып, талдау нәтижесін кестеге жазады.
Салыстыру өлшемдері
Қ.Мұхамбетқалиев «Тар кезең» романы
Н. Айтұлы «Бәйтерек» поэмасы
Негізгі деректер
ХVІІ ғасырдың соңындағы Еділ мен Жайық өзендерінің айналасындағы шұрайлы жайылым жерлерінен айырған патшалық Ресейдің қазақтарды отарлау саясаты туралы. Міне сондай кезде орыстың отарлық саясатына ең алғаш болып қарсы шыққан батыр, би әрі шешен Сырым Датұлы болды. Сырым бастаған көтерілісте 7 мыңға жуық әскер болғандығы айтылады.
Ақынның «Бәйтерек» поэмасы Тәуелсіздіктің қымбат екенін, осы жолда қаншама саңылақтарымыздың топшысы қиылғандығын сипаттап, ұлтқа
рух береді.
