Использованная литература

324 
4.Ходакова Н. П., Нильсен Т. А. ИКТ в образовательном учреждении. – Дошкольное 
образование– развивающее и развивающееся. 2014г.
 
Стамкулова С. Т. 
Балхаш қаласы, «Ер Төстік» КМҚК бөбекжайы
МЕКТЕПКЕ ДЕЙІНГІ БІЛІМ БЕРУДЕГІ АҚПАРАТТЫҚ ТЕХНОЛОГИЯЛАР 
Мектепке дейінгі білім беруді жаңғырту мектепке дейінгі білім беру мекемесін 
басқаруға инновацияларды енгізуді көздейді. Ескі басқару жүйесін өзгерту, оны 
реформалаудың жаңа жағдайында икемді және тиімді ету үшін мекеменің даму деңгейін 
сапалы түрде арттыратын осындай жаңалықтар қажет деп есептеймін. Басқару қызметінің 
тиімділігін елеулі түрде арттыратын, демек, жалпы мекеменің дамуына ықпал ететін мұндай 
жаңалық қазіргі уақытта ақпараттық технология (АТ) болып саналады.
Менің ойымша, көбінесе ақпараттық технология деп компьютерді белсенді пайдалану 
технологиясы түсініледі. ЮНЕСКО қабылдаған анықтама бойынша ақпараттық технология – 
ақпаратты өңдеу және сақтаумен айналысатын адамдардың еңбегін тиімді ұйымдастыру 
әдістерін зерттейтін өзара байланысты, ғылыми-технологиялық, инженерлік пәндер кешені; 
компьютерлік технологиялар және адамдармен және өндірістік құрал-жабдықтармен өзара 
әрекеттесу және ұйымдастыру әдістері, олардың практикалық қолданылуы, сонымен қатар 
осының барлығымен байланысты әлеуметтік, экономикалық және мәдени мәселелер [1, 17 
б.]. 
Басқарманы ақпараттандыру балаларға, педагогтарға, ата-аналарға, білім беру 
мекемесінің басшыларына және жұртшылыққа ақпаратқа қол жеткізуді қамтамасыз ететін 
техникалық, бағдарламалық, телекоммуникациялық құралдарды қамтитын ақпараттық-білім 
беру ортасын құруға мүмкіндік беретіні, сондай-ақ білім беру процесіне барлық 
қатысушылардың тұлғаға бағдарланған өзара іс-қимылы үшін жағдай жасайтыны дәлелденді.
Мектепке дейінгі білім беруді басқаруды ақпараттандыру салалары өте алуан түрлі 
екені анық: 
білім беру мекемесінің төлқұжаты (оқу мекемесі туралы жалпы ақпарат, материалдық-
техникалық және әдістемелік қамтамасыз ету, мектепке дейінгі білім беру ұйымдарының 
есептерін қалыптастыру және т.б.); 
персонал (жеке іс жүргізу, қызметкерлердің қозғалысын есепке алу, персонал 
бойынша бұйрықтар кітабын жүргізу, есеп айырысу); 
оқушылар мен олардың ата-аналары (жеке істерді жүргізу, сабаққа қатысуды есепке 
алу, дамуды бақылау, балалардың дамуының жеке білім беру бағыттарын қалыптастыру 
және т.б.); 
балалар іс-әрекетінің түрлерінің кестесі (автоматтандырылған жинақ оңтайлысын 
таңдау мүмкіндігі бар іс-шаралар кестесінің нұсқалары); 
кітапхана (кітапхана қоры мен оның өзектілігін есепке алу, жүргізу кітапхананың 
электрондық каталогтары); 
медициналық кабинет (балалардың медициналық құжаттарын жүргізу, медициналық 
қамтамасыз ету); 
бухгалтерлік есеп (қаржылық, экономикалық және статистикалық есептілікті есепке 
алу); 
әдістемелік қызмет (білім берушілердің электронды портфолиосы, құралы ретінде 
мұғалімдердің жетістіктері мен жетістіктері туралы ақпаратты сақтау, тәжірибені ұсыну, 
электронды есептер және т.б.). 
АТ-ны қолданудың мүмкін бағыттарының осы спектріне қарамастан, мектепке дейінгі 
білім беру мекемелері қазіргі заманнан біршама алшақтап кетті. Басқару тәжірибесі 
көрсеткендей, мерзімді баспасөзді талдау, мектепке дейінгі мекемелердің басшылары білім 

325 
беру және басқару процестеріне ақпараттық білім беру технологияларын енгізуге 
байланысты үлкен қиындықтарға тап болады [2, 21 б.]. 
Жалпы, мектепке дейінгі білім беру мекемесін ақпараттандыруды практиктер 
біржақты түсінеді: компьютерлік техникамен жабдықтау мәселесі бірінші кезекте тұр, ал бұл 
құралдардың мазмұндық жағына қажетті көңіл бөлінбейді. Сонымен қатар, ақпараттық 
технологиялар жедел басқаруды қабылдаудың тиімді құралы болып табылмайтынының 
маңызды объективті себебі бар-бұл мектепке дейінгі іс-шараларға бейімделген компьютерлік 
бағдарламалардың болмауы. Мұның бәрі мектепке дейінгі білім беру мекемесін басқарудағы 
ақпараттық-техникалық тетіктерді жандандыруға байланысты инновациялық процестерді 
тежейді [3, 27 б.]. 
Осылайша, көшбасшы-инноватордың басты мақсаты ақпараттық технологияларды өз 
қызметінде басқару ресурсы ретінде енгізу және пайдалану болып табылады. 
Негізгі міндеттер: 
мектепке дейінгі білім беру мекемесінің басқару процесінде ақпараттық ресурстарды 
жаңарту, толықтыру; 
мектепке дейінгі білім беру үшін бейімделген жаңа авторлық компьютерлік 
бағдарламалар мен автоматтандырылған жүйелерді жобалау және сынақтан өткізу 
білім беру процесінің барлық субъектілерінің өзара іс-қимылын тиімді жүзеге асыруға 
мүмкіндік беретін мекемелер; 
білім, білік, мотивациялық-құндылық бағдарлары мен кәсіби-жеке қасиеттер 
жиынтығын қамтитын жеке тұлғаның біртұтас білімі ретінде ақпараттық-коммуникативтік 
құзыреттілік деңгейін арттыру мәселелерінде көшбасшының өзін-өзі тәрбиелеу жүйесін 
әзірлеу 
мектепке дейінгі білім беру мекемесін ақпараттандыру жағдайында оның қызметінің 
сәттілігі. 
Гипотеза: егер мектепке дейінгі білім беру мекемесінде ақпараттық орта үшін жағдай 
жасалса, онда мектепке дейінгі білім беру жүйесі сапалы жаңа жоғары нәтижелерге қол 
жеткізе алады. Қойылған міндеттерге қол жеткізудің басты шарты-басшының заманауи 
ақпараттық технологияларды қолдануға деген жеке қызығушылығы. 
Бұл ақпараттық технологияларды енгізу нәтижелерін келесідей тұжырымдауға 
болады. Сапалық бағалау тұрғысынан мынаны айтамыз: 
1. 
Құжаттар біртұтас құрылымға, логикалық толықтыққа, эстетикалық ресімдеуге, 
сауатты мазмұнға ие болды. 
2. 
Педагогикалық процесті дараландыру үшін жағдай жасалдымұғалімдердің және 
жалпы білім беру мекемелерінің кәсіби өсуінің жеке бағыттарын құру тұрғысынан. 
Осылайша, сапалық өзгерістер әртүрлі типтегі құжаттарға әсер етті және олардың 
түрлері: білім беру мекемесінің қызметін, мектепке дейінгі білім беру ұйымдарының 
тәрбиешілері мен мамандарының жұмысын жыл сайынғы жоспарлаудың электрондық 
жүйелерін құру мүмкіндігі; тәрбие үрдісінің сапасына және педагогтардың қызметіне 
балабақшаішілік бақылауды қамтамасыз ету; мектепке дейінгі білім беру ұйымдары 
тәрбиеленушілерінің білім беру бағдарламасын меңгеру нәтижелерін бақылау жүйесін құру; 
қызметкерлердің педагогикалық жетістіктері мен кәсіби дағдыларының электрондық 
портфолиосын қалыптастыру; басшының бір жылдағы қызметінің циклограммасын құру; 
курстық дайындықты ұйымдастыру және кадрларды аттестациялау, педагогикалық қызмет 
нәтижелерін автоматтандырылған өңдеу, тәрбиешілердің рейтингін құру.
Ақпараттық технологиялар мыналарды қамтамасыз етеді: бірыңғай деректер қорының 
болуы, оларды кейіннен редакциялау мүмкіндігімен бір мәліметтерді енгізу, деректерді 
пайдаланудың көп қолданушы режимі, әртүрлі процестерде бірдей мәліметтерді пайдалану. 
Осылайша, 
мектепке 
дейінгі 
білім 
беру 
мекемесі 
басшысының 
ақпараттық-
коммуникациялық құзыреттілігін қалыптастырудың оңтайлы деңгейіне қол жеткізілді, бұл 
әртүрлі ақпараттық ағындарды тиімді басқаруға мүмкіндік береді. Сандық тұрғыдан 
мыналарды атап өтуге болады: 

326 
құжаттармен техникалық жұмыстың нақты түрлері бойынша еңбек шығындарының 
төмендеуімен құжат айналымы көлемінің ұлғаюы байқалды; 
бірнеше күннен бірнеше сағатқа дейін құжаттарды жасау тиімділігінің айтарлықтай 
артуы байқалды. 

жүктеу/скачать 7,01 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: