А. Д. Бугубаева (жауапты редактор)

336 
т.б.), осы жастағы балаға қолжетімді логикалық есептерді шешуге, әлеуметтік дағдылар мен 
жұмыс істеу дағдыларын жетілдіруге назар аударуы керек [1]. 
Ақпараттық технологияның балалардың білімін кеңейтетін негізгі құралдарының бірі 
– презентациялар, слайд-шоулар, фотоальбомдар, интерактивті ойындар, бейнесаяхаттарды 
қамтитын мультимедиялық технологиялар. Осы материалды көріп, қабылдағаннан кейін 
балаларда есте сақтаудың үш түрі дамиды: 
- көру; 
- есту; 
- Моторлы жады. 
Мультимедиялық технологиялар материалды кезең-кезеңімен меңгеруге, қиын 
бөлімдерге тоқтап, кері қайтуға мүмкіндік береді. Презентацияларда әртүрлі эффектілерді 
қолдану балалардың қызығушылығын арттыруға және интеллектуалдық енжарлықты жеңуге 
көмектеседі. Мультимедиялық презентациялар балалардың шаршауын болдырмайды, 
балалардың танымдық белсенділігін дамытады. Интерактивті ойындарды пайдалану 
дидактикалық ойындар мен жаттығуларды, коммуникативті ойындарды, проблемалық 
жағдаяттарды, шығармашылық тапсырмаларды оқу іс-әрекетінде жаңаша қолдануға 
мүмкіндік береді. Балабақшада ақпараттық технологияларды қолданудың тағы бір 
артықшылығы – виртуалды саяхат жасау, интеграцияланған сабақтар өткізу мүмкіндігі [2]. 
Мектепке дейінгі және бастауыш мектеп жасындағы балалар шығармашылығының 
маңызды элементі түпкі нәтиже емес, процесс болып табылады. Баланың вербальды және 
вербальды емес өрнек мәселелерін шешуге деген қызығушылығын және қабілетін сақтау 
қажет, өйткені бұл ересек адамның көмегімен ақпарат алуға көмектеседі. Оқытудың 
эвристикалық әдістерін қолдану, балаларға шығармашылық еркіндік беру, алайда, 
мұғалімнің компьютерлік сипаттама, модельдеу, кері байланыс және басқа оқыту әдістерінің 
көмегімен балалардың шығармашылық дамуын қолдауға бағытталған жұмысын жоққа 
шығармайды. Ақпараттық технологиялар мен оқыту әдістері өте тез дамып, өзгеретінін 
ескере отырып, көптеген елдерде қалыптасқан әдет бойынша мұғалім үнемі қайта 
даярлаудан өтуі керек. 
Сондай-ақ мектепке дейінгі мекемелерде баланың қабілетіне қарай белгілі бір 
деңгейде арифметикалық ұғымдарды сапалы меңгеруге мүмкіндік беретін әртүрлі 
компьютерлік бағдарламаларды пайдалану қажет. Мұғалімнің міндеті – сәйкес оқыту 
стратегияларының қолдауы мен қолданылуын қамтамасыз ету [3]. Сондай-ақ мұғалім әр 
баланың күшті және әлсіз жақтарын анықтау үшін оны жеке бақылауы керек. Баланың 
математикаға қызығушылығы оқу процесіне ересектердің қатысу дәрежесіне байланысты. 
Оқу мақсатына қол жеткізілді ме, жоқ па, соны түсіну үшін балалардың сандарды, кейбір 
қарапайым сандық амалдарды түсінуін бағалау қажет, сонымен қатар балалардың уақыт 
реттілігі мен өзгеруі туралы кеңістіктік түсініктері болуы керек.
Мұғалім баланың күнделікті өмірінде математиканы пайдалануды ынталандыруы 
керек. Ақпараттық технологияларды пайдалана отырып оқытуды, дәстүрлі оқытумен 
салыстыра отырып, бірқатар артықшылықтарды анықтауға болады: 
ақпарат балалардың қызығушылығын тудыратын ойын түрінде экранда көрсетіледі; 
компьютердің көмегімен ақпарат көрнекі болады, мектеп жасына дейінгі балалар 
мұндай ақпаратты жақсы қабылдайды; 
қозғалыс, дыбыс, анимация баланың назарын ұзақ уақыт бойына аударады; 
бала жеке оқу мүмкіндігіне ие болады; 
бала шешілетін тапсырмалардың қарқыны мен санын өз бетінше реттейді; 
компьютерде оқу арқылы баланың өзіне деген сенімі артады; 
компьютерлік технологиялар шынайы өмірде көрінбейтін жағдайларды (зымыран 
ұшуы, химиялық реакциялар, күтпеген және арнайы эффектілер) имитациялауға мүмкіндік 
береді; 
компьютер балаға қателерді өз бетімен түзетуге шексіз мүмкіндіктер береді. 
Ақпараттық технологияны қолданудың мұғалімдерге де пайдасы көп: 

337 
ақпараттық технологияларды қолдану арнайы білім беру мұғалімдерінің оқшаулануын 
азайтуға көмектеседі, олардың әріптестерімен қарым-қатынас жасауға мүмкіндік береді; 
нақты уақыт режимінде қарым-қатынас жасау қабілеті адамның кәсіби іс-әрекеті 
туралы хабардарлығын, яғни рефлексиясын дамытуға ықпал етеді; 
ақпараттық технологияларды қолдану мұғалімдердің кәсіби шеберлігін арттыруға 
ықпал етеді; 
ақпараттық технологиялар білім беруді қолжетімді етеді; 
ақпараттық технологияларды қолдану балалармен сабаққа дайындық уақытын 
қысқартады; 
ақпараттық технологияларды қолдану әріптестермен тәжірибе алмасуды жеңілдетеді 
және жеделдетеді; 
ақпараттық технологиялар мұғалімдерге балаларға тезірек және жақсырақ оқыту 
мақсатына жетуге көмектеседі. 
Компьютерлік ойындарды пайдалану когнитивтік икемділікті дамытады - баланың 
проблеманы шешудің түбегейлі әртүрлі шешімдерінің ең көп санын табу қабілеті. 
Қарапайым математикалық бейнелерді қалыптастыру балалардың көрнекі модельдерді 
құруы мен пайдалануына негізделген. Сабақ барысында балалар алмастырғыштарды 
сәйкестендіру үшін пәндік үлгілерді құруды үйренеді. Мұндай модель сандық қатынастарды 
визуализациялауға мүмкіндік береді: заттардың алмасуы алмастырғыштарды қолдану немесе 
пайдалану арқылы жүзеге асады, бұл алмастырудың мағынасын түсінуге ықпал етеді. 
Ақпараттық технологиялар мектеп жасына дейінгі балаларға белгілі бір білім мен 
дағдыларды меңгеруге, логикалық ойлауын жетілдіруге мүмкіндік береді, сонымен қатар 
балалардың ерте жастан заман ағымына ілесуіне мүмкіндік береді, бұл болашақта олардың 
оқуында, жұмысында және өмірінде өте пайдалы болады. 

жүктеу/скачать 7,01 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: