А. Ж. Сағындықова, О. Н. Ефимова, И. В. Казанина,О. П. Живаева ауыл шаруашылығында жарықтандыру және сәулелендіру жабдығЫ


Тиімді ағынды пайдалану коэффициенті және нүктелік әдіспен



Pdf көрінісі
бет23/32
Дата26.12.2023
өлшемі2,18 Mb.
#144438
1   ...   19   20   21   22   23   24   25   26   ...   32
Байланысты:
zB2RQNOd5ZLCpYD8MhfH476kVabG3T

5.4 Тиімді ағынды пайдалану коэффициенті және нүктелік әдіспен 
стационарлық УК-сәулелендіру қондырғыларын жарық техникалық 
есептеу 
 
Есептеудің міндеті-HΣ тәуліктік дозасын алу үшін сәулеленуді және 
сәулелену уақытын анықтау. Есептеуді үш әдіспен жүргізуге болады — 
өмірлік ағынды пайдалану коэффициенті, нақты сәулелену, нүктелік
өмірлік 
ағынды пайдалану әдісі.
Есептеу тәртібі
.Тиімді ағынын пайдалану коэффициентін индексті ескере 
отырып кестелер бойынша анықтайды: 
( )
(5.11) 
мұндағы S-сәулеленетін беттің ауданы, м
2
;
A, B-бетінің өлшемдері, м;
-сәулеленетін бетінен аспаның биіктігі, м. 
Жергілікті күйіктерді болдырмау үшін 
биіктігін мыналарды ескере 
отырып таңдайды: 
(5.12) 
мұндағы 
-қор коэффициенті;
-объектінің орташа сәулеленуі, мвит / м
2
;
- рұқсат етілген сәулелену (жануарлардың түрі мен жасына 
байланысты). 
Орташа сәулеленуді анықтаңыз: 
(5.13)
мұнда 

сәулелендіргіштердің жиынтық саны;
— 
сәулелендіру шамының ағыны;

жануарлар пішінінің коэффициенті 
(
=0,5 
— 
сфера; 
=0,64 
— 
цилиндр);
- қор коэффициенті (
= 1,5–2,0);
-сәулелегіштегі шамдардың саны. 
тәуліктік дозасын алу үшін τ қондырғының жұмыс уақытын 
есептеңіз: 
(5.14) 


54 
Меншікті сәулелену әдісі.
Меншікті сәулелену әдісі бір сәулелендіргіштен шамамен есептеу үшін 
қолданылады. Бұл ретте кестелерден 
E
ср
-дің орташа сәулеленуі сәулелегіштің 
түріне және оның ілу биіктігіне байланысты анықталады

Сәулелену уақыты: 
(5.15)
мұндағы 
= 1,2–1,4 — арматураның сәулелі ағынды дұрыс бағытта 
қайта бөлуге әсерін ескеретін коэффициент. 
Нүктелік әдіс
.
Максималды сәулеленумен бақылау нүктесін белгілеңіз. Осындай нүкте 
ретінде бөлменің ортасындағы сәулелендіргіш астындағы нүктені алыңыз. 
Бақылау нүктесіндегі сәулеленуді анықтаңыз: 
(5.16) 
мұндағыесепке 
алынбаған 
сәулелегіштер 
тудыратын 
қосымша 
сәулелендіру коэффициенті (μ ≈1,1-1,3); 
— сәулелендіру құралының симметриясының тік осіне α 
бұрышындағы сәулелендіру күші (сәуле шығару күшінің кеңістіктік таралу 
қисығынан анықталады) вит/ор;
- қор коэффициенті (
= 1,5–2,0). 
тәуліктік дозасын алу үшін τ қондырғының жұмыс уақытын 
есептеңіз

(5.17) 
Жануарларды 
сәулелендірудің 
біркелкілігі, 
жануарлардың 
экспозициясы мен сәулелену дозалары қолданылатын ультракүлгін 
сәулелендіру көздерінің түрі мен қуатына байланысты болады. Ультракүлгін 
сәулелену көздері ретінде эритемалық және сынап-кварцтық шамдар 
қолданылады 


55 
5.1 кесте - УК сәулелену көздерінің техникалық сипаттамалары 
Шам түрі 
Қуаты, 
Вт 
Қорек 
кернеуі,В 
Жарық 
ағыны, лм 
Өмірлік ағын, 
мвит 
Бактер. 
ағын, мб 
Қызмет 
мерзімі 
ЛЭ-15 
15 
127 
40 
300 
55 
1500 
ЛЭ-30 
30 
220 
110 
580 
125 
5000 
ЛЭР-40 
40 
220 
230 
1600 
150 
1500 
ДРВЭД 
220-160 
160 
220 
1200 
350 

1500 
ДРВЭД 
220-250 
250 
220 
3150 
550 

1500 
ДРТ-400 
400 
220 
8000 
4750 
10500 
2500 
ДРТ-1000 
1000 
220 
32000 
16500 
39500 
1200 
ДБ- 15 
15 
127 
60 

2000 
2000 
ДБ-30 
30 
220 
140 
35 
6000 
3000 
ДБ-60 
60 
.220 
180 
41 
8000 
2000 
ЛЭ және ДРТ шамдарының сәулелену спектрінің таралуы 5.2-кестеде 
келтірілген. 
5.2 кесте - Ультракүлгін сәулелену үшін қолданылатын шамдардың сәулелену 
спектрін бөлу 
Шам түрі 
Шамның қуаты, 
Вт 
Сәуле ағынының қуаты, облыс % 
С 
В 
А 
көрінетін 
ДРТ-400 
400 
14,6 
25,8 
20,0 
40,0 
ДРТ-1000 
1000 
14,9 
22,2 
18,9 
43,8 
Эритемные (ЛЭ, ЛЭР) 
15 - 40 

35,0 
45,0 
20,0 
5.3 кесте - Ауыл шаруашылығы жануарлары мен құстарының ультракүлгін 
сәулеленуінің болжамды тәуліктік дозалары 
Жануарлардың түрі мен жасы 
Тәуліктік доза, 
мвит / м
2
Сәулелендіру 
құралының 
түрі 
Сәулелену режимі 
Тәулігіне 
сәулелен
діру 
құралын
ың өту 
саны 
Жылдамдық 
қозғалыс,
м/мин 
1. Тауықтар еденге арналған. 
ілінісу құрамында 
15-20 
20-25 
УО-4М УОК-



0,3 
1,0 
2. Мекиен тауықтар
торлық мазмұныеден мазмұны 
40-50 
УО-4М 
1.3 
0,3 
3.Шошқалар: сорғыштар 
20-25 
60-80 
УО-4М 
-"- 
1 арқылы 
тәулігіне 
0,3 
_"_ 


56 
5.3 кестенің жалғасы 
Жануарлардың түрі мен жасы 
Тәуліктік доза, 
мвит / м
2
Сәулелендіру 
құралының 
түрі 
Сәулелену режимі 
Тәулігіне 
сәулелен
діру 
құралын
ың өту 
саны 
Жылдамдық 
қозғалыс,
м/мин 
4. Бордақылаудағы Егістер 
мен торайлар 
80-90 
_"_ 
_"_ 

120-140 
УО-4М 

0,3 
5. Бұзау6 айға дейін 
6 ай. 
160-180 
-"- 

0,3 
6. Сиырлар мен бұқалар 
270-290 
-"- 

0,3 
7. Саулық 
245-260 
_"_ 

0,3 
8. Қозы 
220-240 
-"- 

0,3 
Бұзауларды ультракүлгін сәулелермен сәулеленудің тәуліктік уақыты 
ИКУФ немесе «ЛУЧ» қондырғылары ілу биіктігіне байланысты (5.4 кесте). 
5.4 кесте - Бұзауларды УК сәулеленудің тәуліктік уақыты, сағат 
УК шам түрі 
Сәулелендіргіш ілмегінің еденнен биіктігі, см 
120 
130 
140 
150 
ЛЭ-15 




ЛЭО-15 

12 
15 
18 
Ультракүлгін шамдар күніне 3 рет - күндізгі уақытта біркелкі қосылады. 
Қозыларды тәулік ішінде УК сәулелендіру уақыты сәулелегіштердің аспа 
биіктігіне байланысты 5.5 кестеде келтірілген. 
5.5 кесте - Сәулелендіру құралының биіктігіне байланысты қозыларды УК 
сәулеленудің тәуліктік уақыты, мин 
УК шам түрі 
Сәулелендіргіш ілмегінің еденнен биіктігі, см 
80 
90 
100 
110 
120 
130 
ЛЭ-15 
120 
160 
210 
260 
330 
420 
ЛЭО-15 
360 
480 
600 
780 


Жас құстардың ультракүлгін сәулелену режимі құстың жасына және 
сәулелендіру 
құралының 
биіктігіне, 
шамның 
түріне 
байланысты. 
Ультракүлгін лампалар күніне 2-3 рет қосылады, сәулелену тең бөліктерде 


57 
жүзеге асырылады. Өсіру және сәулелену процесінде жас жануарлардың 
мінез-құлқы мен физиологиялық жағдайын бақылау қажет. 
5.6 кесте - Сәулелендіру құралының биіктігіне байланысты күркетауықтың, 
үйректердің және қаздардың тәуліктік сәулелену уақыты, сағат 
УК шам түрі 
Сәулелендіргіш ілмегінің еденнен биіктігі, см 
60 
70 
80 
90 
100 
ЛЭ-15 
1сағ 20мин 
1 сағ 40мин 
2 сағ 15мин 
2 сағ 35мин 2 сағ 30мин 
ЛЭО-15 
4 сағ 
5 сағ 
6 сағ 
6 сағ 40мин 
7 сағ 30 мин 
Тауықтардың ультрафиолет сәулелену уақыты 1,5 есеге қысқаруы керек. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   19   20   21   22   23   24   25   26   ...   32




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет