А. М. Турлыбаева, М. С. Москальцева, А. С. Хажиякпарова, Ю. С. Махмутова жалпы геология



Pdf көрінісі
бет45/145
Дата07.01.2022
өлшемі2,9 Mb.
#17338
1   ...   41   42   43   44   45   46   47   48   ...   145
 
  
 
  11 сурет. Жанартау аппаратының құрлысы 
 


55 
 
Жер сілкінісі 
Жер  сілкінісі  –  Жердің  беткейі  бойынша  таралған  толқынды 
тербелістер.  Көбінесе  олар  жер  қыртысындағы  плиталардың  қозғалуымен 
байланысты. Жер сілкінуді бағалау үшін арнайы кестемен қолданады, олар I 
ден XII баллға дейін бөлінеді. 
Метаморфизм 
Тау  жыныстардың  өзгеруіне  əкелетін  жер  қойнауында  өтетін  барлық 
үрдістердің  жиынтығы  метаморфизм  деп  аталады.  Метаморфизмнің  басты 
факторлары  келесі:  жоғары  температура,  қысым,  ерітінділердің  химиялық 
белсенділігі  мен  құрамы.  Температура +200°С  дейін  көтерілген  кезде  жəне 
жоғарыда  жатқан  жыныстардың  салмағымен  шақырылған  литостатикалық 
қысыммен  жан-жақты  əсер  еткен  кезде  тау  жыныстарда  метаморфты 
өзгерулер басталады. 
 
Метаморфизмнің түрлері: 
Аумақтық  метаморфизм – ең  көп  таралған  түрі,  жүздік,  мыңдық  километр 
алаңдарды қамтиды.  
Контактілі метаморфизм – интрузивті массивтерде дамиды, жыныстардың 
əр қабаттарына енеді.  
Динамометаморфизм – ірі бұзылымдармен байланысты.   


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   41   42   43   44   45   46   47   48   ...   145




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет