А. Р. Рустенов, Н. Ж. Елеугалиева генетика практикумы

191 
Бақылау сұрақтар: 
1. 
Мендельдің 3 заңының сызбасын салыңдар.
2. 
Виргинді аналық деген түсінікті қалай түсінесіз? 
Кесте 2.7. Дигибридті будадандастырудан алынған материалдарды 
статистикалық өңдеудің мысалы
F
2 
 
 
 
Сұр дене 
Қара дене 
Б
арлығы
Қ
алып
ты
қа
на
т 
Ж
еті
лме
ге
н
қа
на
т 
Қ
алып
ты
қа
на
т 
Ж
еті
лме
ге
н
қа
на
т 
Нақты ажырағандар – барлық студенттердің 
алған нәтижелерінің қосындысы р)………
Күтілген ажырау қатнасы………………... 
Теориялық күтілген ажырау (q)……. 
941 
9 
954 
325 
3 
318 
323 
3 
318 
107 
1 
106 
1696 
16 
1696 
Ауытқулар (d)
d
2
χ
2
=∑d
2
/q=169/954+49/318+25/318+1/100=0,418 
n'=3; P»0,05 
-13 
169 
+7 
49 
+5 
25 
+1 
1 
Қорытынды: χ
2
нақты алынған мәні кестедегіден кем (7,81), сондықтан 
ажырау көрсеткіштері күтілгенге сәйкес 9:3:3:1 деп тұжырымдаймыз. 
 
2.3.5. Аллелді емес гендердің әрекеттестіктері 
Сабақтың 
мақсаты: 
гендердің 
әрекеттестіктеріне 
байланысты 
будандастыруларды жүргізу. 
Қажетті құрал жабдықтар: 1. Жаңа дайындалған қоректік орта 
құйылған пробиркалар. 2. Мутанттар ebony, black. 3. Дрозофиламен жұмысқа 
қажетті құралдар.
Тапсырма.
1. Дрозофила мутантарын будандастыруларға таңдау.
2. Будандастырудың сызбасын салу және F
2 
ажыраудың теориялық 
күтілетінін анықтау.
3. Виргиндык аналықтарды таңдау және будандастыруды жүргізу.
4. F
1 
нәтижесін сараптау және F
2. 
будандастыруына қажетті жұптарды топтау. 
5. F
2
будандарын сараптау.
Тапсырмаға түсініктеме. Дрозофиланың тұқым қуалауында біраз 
гендердің белгілері анық комплементарлық типтік әрекеттестіктерді көрсетеді, 
былайша айтқанда генотиптегі екі аллелді емес гендер жаңа белгіні шығарады.
Мұндай көріністі байқау үшін ең қолайлысы - екі қара денелі мутанттарды 
будандастыру. Дрозофиланың қара денелі болуы екі түрлі гендерге 

192 
байланысты: бірі ebony гені, ол III хромосомада орналасқан, екіншісі black гені, 
ол II хромосомада орналасқан. Осы екі генінң әрқайсысы, сұр дене шығарушы 
Canton S (Д-32) генінің рецессивтісі.
Егер қара денелі мутантарды ebony x black будандастырсақ, F

жүктеу/скачать 4,96 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: