А. С. Кузнецов ішкі жану қОЗҒалтқышы- ның ҚҰрылымы мен жұмысы

25
месе тізбекті берілістердің дұрыс орнатылуы арқылы қол жеткізіледі.
Төрт тактілі қозғалтқыштың барлық ци- линдріндегі жұмыс циклі иінді білігті екі рет 
айналуымен аяқталады. Бұл уақытта әрбір цилиндрде қабылдаушы және шығарушы клапан 
бір- бір реттен ашылып, жабылуы тиіс. Бұл әр айналым сайын жүзеге асады. Осылайша, 
тарату білігі, иінді білігке қарағанда 2 есе баяу айналады.
Осы уақыт ішінде әрбір цилин-
дрде сорғыш пен шығатын клапандар бір рет ашылып, жабық болуы керек, бұл цилиндрдің 
әрбір төңкерісі кезінде орын алады.
Осылайша, білік білігінің білікке қарағанда 2 есе баяу 
айналуы тиіс. Бұл үшін біліктердің тістерінің саны (немесе жұлдызша) тістергіш тістерінің 
санынан (немесежұлдызшасынан) екі есе артық болуы керек. 
Бұл үшін тістегеріш тістерінің 
Сурет 2.6. Газ тарату механизміні құрылсысы:
а — ВАЗ қозғалтқышы; б — АЗЛК қуаты; в — ЗИЛ қозғалтқыштары; г — Volvo(Швеция)фирмалы 
қозғ.; 1, 11, 17 — тұтқыш; 2, 12, 13, 19, 20 — таратушы біліг ; 3 — қалпақ; 4, 9 — реттеуіш болты; 5, 
10 — контргайка; 6 — тұтқыш серіппесі ; 7, 8,18, 22 — клапан; 14, 23 — итергіш; 15 — итергіш штан-
гасы; 16 — ос; 21 — цилиндр бастиегі арналары
Газ тарату механизмдерінің құрылғысы
2.3

26
саны тарату білігінде 2 есе артық болуы тиіс. 
Төрт тактілі қозғалтқыштың газ тарату фазасы – цилиндрді таза зарядталған газбен 
толтыру үшін және олардың пайдаланған газдарын неғұрлым толық тазарту клапандардың 
ашылу және жабылу сәтінде төрт тактілі қозғалтқыштарда орын алады.
ВМТ және НМТ 
стандарттарымен сәйкес келмейді. Клапандардың ашу немесе жабу сәт- 
тері , өлі нүктелерде иіні білікте қатынасы.
Газ тарату фазасы дөңгелек диаграмма түрінде берілуі мүмкін. Ол - газ тарату диаграм- 
масы деп аталады (сурет 2.7).
Піспек ВМТ – ға келмес бұрын, қабылдаушы клапан ашыла байстайды. Жұмыс барысынң 
басында, такт кезінде қабылдаушы клапан аздап ашылады. Қабылдаушы клапандарды озып 
ашу әр түрлі моделбдер қозғалтқыштарында 9.33°(бұрышы) шегінде ауытқиды. Қабылда- 

жүктеу/скачать 3,34 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: