28
береді. Итергіштің салмағын,сонымен қатар инерция күшін азайту үшін, тесіктер жасайды.
Кейбір итергіштердің беттерінде май өту үшін тесіктер болады. Сол тесіктерді,сондай- ақ
итергіштерді блогқа көтерген күйінде қыстыру немесе таратқыш білігті шешу үшін қолда-
нады.
Қазіргі таңда жеңіл автокөлік қозғалтқыштарында газ тарату механизмдердің жұмыс
істеу кезіндегі дыбыс азайту үшін гидравикалық итергіштер қолданылады. Осындай жұ-
мыс кезінде клапан механизмінде саңылаулар болмайды.
Volvo фирмалы қозғалтқышының итергішінің құрылымы (2.9 а суретте көрсетілген) ги-
дравикалық, өзі реттейтін, маймен толтырылған. Итергіштің цилиндрінде орналасқан 5 ,
серіппе 4 таратқыш білігімен байланысты. Осы серіппенің әсері, клапан серіппесінің әсері-
нен кем болғандықтан, клапанның бірқалыпты алмасуын қамтамасыз етеді. Егер клапан 3
таратушы білігтің итергішке әсері кезінде майды итеріп шығару және итергіш цилиндрінде
май қысымы қозғалтқыштың жүйесіндегі май қысымынан артуын тоқтатады. Итергіш та-
ратушы білігпен қосылған кезде (2.9, б сурет) май ұстағыш корпусының каналынан , та-
ратқыш білігтің итергіш жанындағы тесік арқылы бетіне түседі. Сөйтіп итергіштің үстіңде-
гі тесігінен итергіш цилиндріне май келеді. Итергіш таратқыш білігіне тимеген жағдайда,
қозғалтқыштың май қысымы, итергіш цилиндріндегі май қысымынанжоғары болады. Сол
себепті май ілгері клапан арқылы итергіш цилиндріне өтеді.
Итергіш төмен тартылып тұрғанда, (2.9, в сурет) итергіш цилиндріндегі май қысымы,
қозғалтқыштағы май қысымынан жоғары болады. Ілгері клапан жабылады да, итергіш қтты
дене тәрізді жұмыс істейді. Итергіштің қайтып қалпына оралған кезде, ол таратқыш білігке
тиеді (сурет 2.9, г). Ал қозғалтқыштағы май қысымы, итергіш цилиндріндегі май қысы-
мынан жоары болады. Ілгері клапан ашылып, май өткізерде, итергіштің таратқыш білігін
қысып тұруын қамтамасыз етеді.
Шыбық 15(сурет 2.6 в) клапанның үстіңде тұрған күйіндегі итергіштің тетіктерге күш
жұмсау қызметін атқарады. Шыбық болаттан дайындалып, құбырлы бөліммен байланысып
келеді. (сурет 2.9)
Volvo фирмалы қозғалтқыштың гидравикалық итергіші: а. итергіш құрылымы, б. Итер-
Достарыңызбен бөлісу: