А. С. Кузнецов ішкі жану қОЗҒалтқышы- ның ҚҰрылымы мен жұмысы

38
радиатор ортасында бірнеше қатар жалпақ құбырлар, бір –бірден төмен қарай орналасқан. 
Көршілес қатарда құбырлар арасына мыстан және алюминиден жасалған таспа жасалып, 
ұсақталған. Ал радиатордың пластикалық ортасы бірнеше софірленген жалпақ пластин- 
калар, радиатор ортасының түбінде орналасқан. Ауа каналдарының құбырлар арасына қо- 
сымша салқындатқыш пластинкалар ұсақталады.
Радиатор құбырлары қозғалтқыш құбырларымен икемді резеңке шлангі арқылы 
қысқыштармен тартылады. Радиатор ортасынан айналатын ауаны реттеу үшін, отын алдына 
тікелей немесе көлденең орналасқан металл жапыш жасалады. Жабқышпен қолдану үшін, 
трос арқылы жүргізуші орнынан немесе автоматты термостат қолданылады. Үстіңгі ыды- 
ста немесе термостат құбырында орналсқан датчик, сұйықтық температурасын анықтай-
ды. Сұйықтықты ағызу үшін төменгі ыдыста немесе радиатор құбырында кран қондырады. 
Ағызу крандары ең төмен нүктелерде орналасқан.
Бу – ауа клапан қақпағы — толтыратын аузы кеңйтілген ыдыста немесе радиа- тор-
дың ең биік нүктелерінде орналасқан. Қақпақтың герметикалық жабылуына диагфаг- ма-
лық серіппе және мұртшалары себеп болады. Бу шығаратын түтікмойнына ұсақталып, 
қақпақтың үстіңе шығарылады. Ауа клапан қақпағында жеңіл серіппе болғандықтан, 
кеңейтілген ыдысқа бу шығаратын құбыр арқылы атмосфераға ауаны өткізеді. Сөйтіп 
ыдыс ішіндегі қысым азаяды. Бу клапанында қатты серіппе болады және ол тек бу шыға-
руға ар- налған. Қысым 13-15 МПа болған кезде ғана ашылады. Жоғары қысым барысында 
радиа- тордағы сұйықтықтың қайнау температурасы 110 °С сондықтан ауыр қозғалыстар 
кезінде қозғалтқыш қызып кетеді. Салқындату жүйесі жабық кезінде сұйықтықтың қайна-
уы сирек болады.
Сонымен қатар, сұйық қайнатқыштардың температурасы арта бастаған-
да, радиатордың мөлшерін көбейтпестен салқындату жүйесінің тиімділігі біршама артады.
Осыған байланысты, кейбір брендтердің автомобильдерінде салқындату жүйесіндегі қы-
сым 20 МПа дейін артады, бұл сұйықтықтың қайнау температурасының 119...120 ° С дейін 
жоғарылауын қамтамасыз етеді.
Сұйықтық сорғы
Мәжбүрлеп салқындату жүйесінде – сұйықтықтың айналымын құру үшін қызмет етеді. 
Бұл жағдайда сорғылардың ортадан тепкіш типі қолданылады. Көптеген қозғалтқыштар мо-
делінде сұйықтық сорғысы орнатылған.
Блогтың алдыңда, желдеткішпен бірге орналасқан сорғы, білікті белдік арқылы айнала- 
ды.
•
Осындай сорғының (сурет. 4.2) негізгі бөлшектері:
•
Шойын немесе алюминии корпусы 14;
•
Білігке қондырылған хоб 3, желдеткіш орнату үшін оған 2 шарды ұстағыштар 5 және
7 корпусқа бұралатын болт;
•
Дөңес 15, жастықтың шетіне бұралған болт12, тығыздағыш16,тіреуіш шайба 17.
Сұйықтық жалғанып тұрған құбыр арқылы корпус ішіне ағып,айналып дөңгелек ор-
тасына түседі. Дөңгелектегі сұйықтық ортағыштан тепкіш күшімен корпус қабырғасы-

жүктеу/скачать 3,34 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: