Абай атындағы Қазақ
жүктеу/скачать 5,18 Mb. Pdf көрінісі
|
pednauki 2016.4
| Абай атындағы ҚазҰПУ-нің Хабаршысы, «Педагогика ғылымдары» сериясы, №4(52), 2016 ж.
33 мектебі, №17 филология жəне əлем тілдері, №18 заң факультеттерінің 9 қабатты жатақханаларында жоғары көтерілу үшін лифт жұмыс жасайды, бірақ арнайы мүгедек студенттерге қарастырылмаған. Ал шығыстану мен халықаралық қатынастар факультеттерінің оқу корпусында Брайль шрифтісі орнатылған лифтпен жабдықталған. Сондай-ақ, мүмкіндігі шектеулі студенттер лифтті бас кітап- ханада да қолдана алады. Қалған бес қабатты жатақханаларда жоғары қарай тек баспалдақпен шығатыны, яғни арнайы жағдай жасалынбағаны анықталды. Барлық жатақханаларда мүгедектердің дəретханаға, жуынатын бөлмеге арналған құрал-жабдықтары жоқ. Тірек-қимыл аппараты зақымданған мүгедек студенттер үшін жатақханада тек бірінші қабаттағы бөлмелерді ұсына алады. Осы көрсеткіштер ҚазҰУ-нің мүгедек студенттеріне «кедергісіз ортаны» құру мақсатында үлкен жұмыстар атқарылғандығымен қатар, келесі міндеттерді шешу қажет екендігін айқындап отыр. Оларға: 1. Инклюзивті білім беру үшін заманауи ақпараттық-техникалық негізде мүмкіндігі шектеулі жандар үшін ЖОО территориясы мен барлық аумақта «кедергісіз ортаны» құру; 2. ЖОО мүгедектігі бар студенттердің сапалы білім алуы үшін қашықтықтан, инклюзивті, бірік- тірілген оқыту модельдерін дамытумен вариативті жағдайды қамтамасыз ету; 3. Студенттің жеке тұлғалық, кəсіби жəне оңтайлы дамуын қамтамасыз етуге бағытталған тиімді өмірлік стратегиясына тəрбиелеу жұмыстарын жүргізу; 4. Қоғамда позитивті бейімделу мен өзіндік даму, жетістікке жету, өмірдің жаңа сапасын, қоғамдық құрылыммен өзара іс-қимылды қамтамасыз ететін əртүрлі əлеуметтік салада жəне қарым- қатынаста көрінетін мүмкіндігі шектеулі студенттің интеграциялық мінездемесі ретінде маманның базалық сипаттамасы – əлеуметтік құзыреттілігін дамыту; 5. Инклюзивті білім беруге қатыстырылған тұлғаларды, қызметкерлерді, студенттерді əлеуметтік- мəдени қолдау, ғылыми-əдістемелік, ақпараттық, психологиялық-медиициналық-педагогикалық жү- йелерді дамыту. 6. Мүмкіндігі шектеулі студенттердің білім алуымен айналысатын педагогикалық қызметкерлерді даярлау, қайта даярлау жəне біліктілігін арттыру жүйесін жетілдіру; 7. Мүмкіндігі шектеулі студенттердің бос уақытын ұйымдастыру жұмыстарын іске асыру маңызды болып табылады. Қазіргі уақыт талабы бойынша ЖОО-да «кедергісіз ортаны» қалыптастырудағы материалды- техникалық жабдықтауына қойылатын талаптар: 1. Оқу корпусы: - ғимараттың ішіндегі жолдарды пандустармен жабдықтау. - баспалдақтармен жүру үшін мобильді көтергіш құралдарын жабдықтау; - арбалы мүгедектер үшін жуынатын бөлме мен дəретхана құрылғысын жабдықтау; - оқу ғимаратының кіре берісінде көмекшіні шақыратын түймемен жабдықтау. 2. Спорт кешенінде: - арбалы мүгедектер үшін жуынатын бөлме мен дəретхана құрылғысын жабдықтау; 3.Студенттер үйі: - ғимараттың кіре берісінде пандуспен жəне көзі көрмейтіндерге арнайы (тактильді) жолшалармен жабдықтау. - арбалы мүгедектер үшін жуынатын бөлме мен дəретхана құрылғысын жабдықтау; - арбалы мүгедектер үшін тамақ жасайтын бөлмені жабдықтау; - лифт жабдығын мүгедектерге бейімдеу; - арбалы мүгедектер үшін жатын бөлмені жабдықтау; - «кедергісіз ортаның» талаптарына сəйкес жатақхана ғимаратының кіре берісін көмекшіні шақы- ратын түймемен жабдықтау. 4. Аудиторияларды мүмкіндігі шектеулі студенттерге ыңғайлы болу үшін арнайы жиһазбен, арнайы пернетақталы проекторы бар интерактивті компьютерлік тақтамен жəне басқа да құрылғы- лармен жабдықтау. 5. Жеке бағдарлама бойынша қолжетімді ортаның барлық талаптарына сай қамтамасыз етілген студенттік жатақхананы жобалау жəне салу. Мүмкіндігі шектеулі жандарға кəсіби білім беру қолжетімді болу үшін ақпараттық-техникамен қамтамасыз ету бағыттары: Вестник КазНПУ имени Абая, Серия «Педагогические науки», №4 (52), 2016 г. 34 1. Мүмкіндігі шектеулі студенттер үшін заманауи ақпараттық-техникалық шешімдерді, соның ішінде жеке жəне ұжымдық пайдалануға FM-жүйесі, акустикалық, ақпараттық-индукциялық жүйе- лер, нашар көретін студенттерге компьютерлік Брайльдік кешен, электронды бейнеүлкейткіштер, аудио оқу құралын тыңдаушыларға арналған құрылғыларды, сөйлеу синтезатор-программасы бар жəне басқа да оқу ақпараттарын қабылдау-тапсырудың техникалық құралдарымен жабдықтау; 2. Арнайы программамен қамтылған мүмкіндігі шектеулі адамдарға бейімделген компьютерлік техниканы қолдану; 3. Мүмкіндігі шектеулі адамдар үшін ЖОО-ның ресми сайтына бейімдеу. Сайтқа тиісті бөлімді қосу; 4. Университетте «Қашықтықтан оқыту» негізінде жоғары білім беруді ұсыну: - қашықтықтан оқыту мүмкіндігімен қамтамасыз ету; - бейімделген мүгедектер үшін арнайы оқу программасымен қамтамасыз ету; - қашықтықтан оқыту мүмкіндігімен қамтамасыз ету (қашықтықтан оқыту үшін электронды ОƏК, электронды оқулықтар жəне т.б.) - арнайы автоматтандырылған жұмыс орны (жеке компьютер, сканерден өткізетін құрылғы) 5. Кітапхана барлық санаттағы білім алушылардың оқу программасында берілген негізгі əде- биеттерді қамтитын ғылыми электронды жəне білім беру ресурстарын пайдалануды қамтамасыз етеді [7]. 6. Тамақтану орталықтары үшін мүгедек студенттерге кезекте ұзақ уақыт күтпес үшін арнайы белгісі бар орынды (үстел, орындық) белгілеу. ЖОО кəсіби білім беру міндеттеріне негізделе отырып, мүмкіндігі шектеулі студенттерге «кедергісіз ортаны құру» сапалы білім беруді арттырады, мүгедектігі бар студенттердің қоғамның əлеуметтік-мəдени ортасына қалыптасуын жеделдетеді жəне дене шынықтыру-сауықтыру жұмысын тиімді қолдану арқылы мүгедек жандардыңденсаулығын жетілдіру, спортпен шұғылдануына жол ашылады. ЖОО-да білім алу барысында түрлі мамандықтағы студенттерге инклюзивті білім берудің ерек- шелігі мен оның мақсаттылығы жайында ақпаратты университеттің барлық ұжымына таныстыру жəне игерту керектігі туындайды. Түпкі мақсат ЖОО-да инклюзивті білім беруден, инклюзивті қоғамға айналу көзделеді. Бұл істің қазіргі кезде өзекті жəне уақытылы екендігі айқын. Жүргізілген жұмыстар қорытындысы бойынша əл-Фараби атындағы ҚазҰУ-де оқитын студент- тердің инклюзивті білім алуларыүшін «кедергісіз ортаны» қалыптастыру мақсатында университет тарапынан көптеген жұмыстар атқарылған. Оның ішінде мүгедек студенттердің жүріп-тұруларына жəне аудиторияларға, жатақханаларға, кітапханаларға кіріп-шығуына арналған жағдайлар жасалған. Сонымен қатар, университетте мүмкіндігі щектеулі студенттердің инклюзивті білім алулары бары- сында шешуге қажетті мəселелердің бар екені айқындалып отыр, оларға: - мүгедек студенттердің барлығы өздерінің денсаулық жағдайларын дене-шынықтыру жəне спорт арқылы жақсартуға ынталы екені анықталды; - университетте «кедергісіз ортаның» мақсаттарына сай оқытушы-профессорлық құрамның жəне студенттер контингентінің мүгедек студенттермен толерантты қарым-қатынасқа дайындықтарын арттыру жұмыстарын қолға алу қажеттілігі туындап отыр; - университетте дене шынықтыру сабағымен шұғылдану үшін мүгедек студенттерге арналған арнайы құрал-жабдықтары бар залды жабдықтау; - университеттің оқытушылары үшін мүгедек жандармен жұмыс жасау əдістемелерін меңгертудің арнайы курстарын ұйымдастыру қажеттігі айқындалып отыр. жүктеу/скачать 5,18 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|