Гипофиздің қанмен қамтамасыз етілуі

Stria longitudinal i 
Cavum septi pellucidi
Columna fomicis
V.thalamostriata 
supenor
Ventriculus 
lll-A
Tela chorioidea j
ventriculi III
Plexus chorioideusj 
ventriculi lateraliSNb^^
Glomus choroideum
Cornu posteriu:
Corpus c.allosum 
omu antenus
Laminae septi pellucidi
Nucleus caudatus 
V.choroidea superior
V.v.cerebri intemae 
Corpus pineale
•V. cerebri magna
Cerebellum
204-сурет. .Томпак дене, (сүйелді дене мен тамырлы өрім жартылай алынып тасталған) жоғарғы көрінісі.
жұмыртқатәрізді, ересек адамда салмағы 0,2 
г, ұзындығы 8-15 мм, ені 6-10 мм, калындығы 
4-6 мм. III қарыншаның қуысына караған 
томпақ дененің негізінде ойыс орналасқан. 
Сыртынан томпақ дене кұрамында көпте- 
ген қантамырлардың анастам оздары бар 
дәнекер тінді капсуламен капталған. Капсу- 
ладан мүшенің ішіне карай дәнекер тінді шар- 
бакшалар (трабекулалар) енеді де, томпак де- 
ненің ұлпасын үлесшелерге бөледі. Ұлпаның 
жасушалық элементтері саны жағынан коп 
мамандырылған безді жасушалар — пинеало- 
циттер (пинеоциттер) және аздау келген гли- 
алді жасушалар (глиоциттер). Ересек және
әсіресе карт адамдардың томпақ денелерін- 
де кұмды денелер (милы құм) кездеседі.
Томпақ дененің эндокринді рөлі: оның 
жасушалары жыныстық жетілуге дейін гипо­
физ әсерін тежейтін зат бөледі және зат ал- 
масудың көбін реттеуге катысады.
Томпакдененің қанмен қамтамасыз етілуі:
Томпақ денені арткы милык және жоға- 
рғы мишықтык артериялардың тармақтары 
қанмен камтамасыз етеді.
Томпақ дененің веналары үлкен милык 
венаға немесе оның артерияларына кұяды.
Тамырлармен бірге мүше тініне симпати- 
калык жүйке талшықтары енеді.

Thymus
205-сурет. Қалканшабез, айырша без; алдыңғы көрінісі.
Айырша без.
Айырша без (тимус), 
thymus,
алдынғы 
көкірекаралыкта, оңж әне сол көкірекаралық 
өкпеқаптың аралығында орналасқан. Айыр­
ша без екі ассиметриялық үлестен-оң үлес, 
lobus dexter
және сол үлестен, 
lobus sinister,
түра- 
ды. Олар өзара ортаңғы бөліктермен қосылғ- 
ан. Әрбір үлестің төменгі бөлігі кеңейген, ал 
жоғарғы бөлігі тарылған, және де кейде жо- 
ғарғы үлестері екітісті айыр түрінде мойын 
аймағында шығып тұрады (содан айырша 
без). Айырша бездің сол үлесі оңға қарағанда 
ұзын. 10-15 жаста жетілген айырша бездің
салмағы орташа 37,2 г, ал үзындығы 7,5-16 
см-ге жетеді. Тимустың алдыңғы беті дөңес, 
төстің сабы мен денесіне жанасады. Тимус- 
тын артында қолқа мен өкпе сабауының бас- 
тапкы бөлігін алдынан жабатын жүрекқап- 
тың жоғарғы бөлігі, колка доғасы мен оның 
ірі тармактары, сол иык-бас және жоғарғы 
қуыс веналары орналасады.
А йырш а бездің кұрылысы: 
Айырша безді сыртынан жіңішке дәнекер 
тінді капсула, 
capsula thy mi,
жабады. Капсу- 
ладан мүшенің ішіне тимус затын үлесшелер- 
ге бөлетін үлесше аралы қ калкалар, 
septa
Lobus pyramidi
A.thyroidea inferior. 
Rr.thymici
Truncus brachiocephalicu
A.subclavia dextra 
V.cava superior \ 
V.thoracica in te rn a l
lobus dexter 
lobus sinister
V.v.thymicae. 
Pulmo dexter
R.r.thymici'
—Cartilago thyroidea
M.cricothyroideus 
■Glandula thyroidea
A.carotis communis
A.thyroidea inferior
Trachea 
y.jugularis interna
y.brachiocephalica 
.V.subclavia sinistra 
A.thoracica intema 
•Rr.thymici 
orta 
Pulmo sinister 
.pericardiacus
Pericardium

interlobularia,
таралады. Тимус паренхимасы 
үлесшенің перифериясы нда орналасатын 
қою заттан-кыртыстан, 
cortex thymi,
жэне ор- 
талығында орналасатын ақшыл заттан-милы 
заттан, 
medulla thymi,
тұрады.
Тимустың стромасы н торлы тін мен 
жұлдызша пішінді көпөсінділі жасушалары - 
айырша бездің эпителиоретикулоциттері 
құрайды. Ж асуш алар мен талш ы қтардан 
құралған торлы ілмекте тимустың лимфо- 
циттері (тимоциггер) орналасады. Тимоцит- 
тер кыртыс затында милы затқа қарағанда 
тығыз жатады.
Тимустың милы затында тимус денешік- 
тері, 
corpuscula thymi,
орналасады. Олар ты- 
ғыз, өзгерген, өте жалпиған эптелиалді жа- 
сушалардан құралады.

жүктеу/скачать 11,6 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: