Адам физиологиясы



Pdf көрінісі
бет272/472
Дата04.04.2022
өлшемі28,52 Mb.
#29809
түріОқулық
1   ...   268   269   270   271   272   273   274   275   ...   472
Көмірсулардың сіңуі

Көмірсулар  гидролизі  нәтижесіңде  пайда  болтан  моносахаридтердің 

(глюкоза,  фруктоза,  галактоза,  пентоза)  90%-і  канта  сіңеді.  Әсіресе  глюкоза 

мен  галактоза  тез  сіңеді.  Олар  эпителиоциттердің  апикальдык  жагынан 

(үстіңгі 

тебе 


жагынан) 

белсеңді 

түрде 

тасымалданатын 



иондардың 

катысымен  сіңеді.  Глюкозаның  мембранадан  өтуі  көбіне  натрий  ионының



3 1 6


концентрациялык градиентіне байланысты.  Бұл түрлі  өткізгіштің глюкоза мен 

иоңдарға  ортак  екендігін  дэлелдейді.  Эпителиоциттің  базалдық  (астыңғы) 

бетінен және бүйірінен  комірсулар диффуздық жолмен өтеді.

Көмірсулардың  сіңуіне  көптеген  факторлар  эсер  етеді.  Олардың  сіңуі, 

айталык  кейбір  амин  кышқылдарына,  АҮФ-тың  мөлшеріне,  тотыгу  үрдісінің 

әлсіз-күштілігіне,  ішектегі  моносахарид  мөлшеріне,  басқа  да  қоректік 

заттардың  гидролиздік  енімдсріне,  тагам  түріне тәуелді.  Бүл  -  осы  заттардың 

сіңуі  жүйке,  қан  арқылы  реттеледі  деген  сөз.  Парасимпатикалық  жүйке 

жүйесі  бұл  үрдісті  тездетеді,  ал  симпатикалык  жүйкелер,  керісінше, 

баяулатады.  Бүйрекусті бездері, гипофиз, қалқанша без бен ұйқы безі  глюкоза 

сіңуін  тездетеді.  Гистамин  бұл  үрдісті  баяулатады,  ал  соматостатин  оны 

тоқтатып тастауы да мүмкін.

Қанға  сіңген  моносахаридтерден  бауырда  гликоген  түзіледі,  олардың 

қалғаны  қайтадан  қанга  сіңеді  де  жасушаларга  кажет  энергия  көзі  регіңде 

пайдаланылады



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   268   269   270   271   272   273   274   275   ...   472




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет