1 5 -к е с т е . Қан м си н е с е н к ұ р а м ы н д а к е з д е с е т ін к с й б ір за г т а р (А . К е ш н и )
З а т аттары
К ө л ем і п р о ц е н т е с е б і м ен
қан н л а зм а сы н д а
Н е с е н қ ұ р а м ы н д а гы за т ты ң
қан к ү р а м ы н д а гы д а н
ай ы р м аш ы л ы гы
А л ғаш қ ы
н е с е п т е
С о ң гы
н е с е п т е
М о ч ев и н а
0 ,0 3
2 ,0 - 3 ,0
6 7 - 7 0 с с с көн
Н с с с п қы ш кы лы
0 ,0 0 4
0 ,0 5
12 е с е к өп
Г л ю к о з а
0 ,1 - 1 ,1 5
-
Н е с е п т е б о л м а й д ы
К али й
0 ,0 2
0 ,1 5
7 е с е көп
Н атр и й
0 ,3 2
0 ,3 5
7 е с е д е й көп
Ф о с ф а т т а р
0 ,0 0 9
0 ,1 5
16 е с е к еп
С у л ь ф а тт а р
0 ,0 0 2
0 ,1 8
9 0 е с е көи
Б ел ок
7 ,0 - 8 ,0
-
Н е с е п т е б о л м а й д ы
к р еа т и н и н
0 ,0 0 1
0 ,0 7 5
7 5 е с е к оп
Несептің негізгі органикалык қүрамы мочевинадан тұратының кестеден
байқауға болады.
Ерссек адам нссебінің кұрамымен орта сссппсн алғанда тэулігінс ЗОг
дейін мочевина (12 г-нан 36 г-га дейін) шыгарылады. Несеппен шытарылатын
азоттың жалпы саны тэулікте 10 г-нан 18 г дейін өзгеріп отырады. Оның
молшері белокқа бай гамак ішкенде, ауырғанда, эсіресе белок көп ыдырайтын
ауруларда
жоғарылайды
(мысалы,
гипертиреоз,
дене
температурасы
өзгергендс т.б.). қалынты жагдайда нсссппен глюкоза, белок шыгарылмайды.
Ьүйрск
жүн
мүшс,
салмагы
120-200
г.
Бүйректің
негізгі
морфофункциялык кұрылымы - нефрон, ол мальпиги шумакгары мен бүйрек
тутікшелерінен гүрады. Әрбір буйрекге 1 млн-га жуык нефрон бар. Олар қан,
лимфа тамырларымсн жиі торланган жоне араларында интсрстициальдык
сүйыктык болады. Орбір нефронда бір-біріне тәуелді аса күрделі үрдістер
жүріп жатады. Соның нэтижссінде бүйректе несеп түзіледі.
Нефрон күрылысы - өте курделі (54-сурет). Ол Шумлянский-Боумен
капсуласымен, артериялық капилляр шумағынан, ягни Мальпиги шумағынан
жоне түтікшелерден тұрады. Нефронның шумактык бөлігі гломерулалық
бөлім деп аталады. Шумлянский-Боумен капсуласы түптегі келгенде бүйрек
түтікшелеріне айналады. Сондықтан оны нефронның түтікше бөлімі деп те
атайды. Бұл қүрамында (проксимал) жэне (дистал) ирек түтіктер бар,
бүйректің кыртысы бөлімінде, ал Генле ілмешегі жэне несеп жиналатын
түтіктер ми бөлімінде болады. Әр бөлімнің өз кұрылымдық ерскшеліктері
болады.
Бүйрекке ағып келетін канның 85%ке жуыгы, бүйректің кыртыс
қабатындағы кан тамырларында.
|
