Адам физиологиясы

Жер  магнитизмінін  бұзылуы  мен  ауыр  магнит  толкынын  айдын 

фазаларына сэйкес  байқауга  болады.  Айгажуык биологиялык ырғақтар  кезеңі 

30  немесе  15  күн.  Кейбір  адамдар  бұл  құбылыстарға  өте  сезімтал  келеді, 

сондықтан  олардың  организмінде  күрделі  озгерістер  болып,  денсаулыгы 

бұзылады.

Айдың  Жер  бетіндегі  тірі  организмдерге  ықпалын  ғылымның  жаңа 

саласы селенобиология зсрттейді.

Соңгы  жылдары  адамнын  қимыл,  сезім  жэне  парасаггык  ыргақтарын 

анықтау  кеңінен  тарады.  Олардың  тербеліс  кезеңі  23,  28  жэне  33  күнге  тең. 

Варлык 

оралымның 

жағымды 

және 

жагымсыз 

екі 

кезеңі 

болады 

(әрқайсысының  үзақтығы  11,5-14  жэне  16,5  күн).  Әрбір  кезсңнің  басталатын 

күні  "аумалы"  немесе  "қауіпті"  нүктесі  деп  есентеледі.  Ырғактар  сызығының 

"қауіпті"  нүктеден  өтетін  сэттерінде  жұмыста  қате  жіберу,  түрақсыздық, 

қатерлі  жағдайлар,  қасірет  шегу  жиі  кездсседі.  Организмнің  мүндай 

ырғақтарын  алгашқыда жүргізетін  туган  кезең деп  санайды.  Сондықтан  туған 

күн  арқылы  қимыл,  сезім,  парасат  ырғактарының  кезеңдерін,  олардың 

белсенділігін  және  адамның  жағдайын  эрбір  тэулікке  болжап,  есептеп 

шыгаруга  болады.  Алайда  бұл  ырғактардың  ғылымға  мэлімсіз  жерлсрі  көп. 

Өйткені  іс-эрексттің  нэтижесі  бүл  ыргақтардың  белсенділігіне  емес,  көбінесе 

адамның меселіне, мақсатына,  еркіне, нистіне байланысты болады.

Дегенмен,  адамның  генетикалык  бағдарламасымен  тығыз  байланысты 

жылға  жуық  оралымды  құбылыстары  болатындығы  аныкталды.  Мұндай 

оралымда  оның  бейімделу,  иммундық  жэне  қозғалыс  мүмкіндіктерінің 

кезендсрі алмасып отырады.

Ғылыми  зерттеулердің  нәтижесінде  6-7  жылдық  кезеңдер  де  табылады. 

Әрбір  6-7  жылдан  соң  адамның  рухани  ісө-әрекеті,  организм  сезімталдығы 

өзгеріп  отырады.  Адам  денсаулыгының  деңгейі  бұл  кезеңдерде  көбінесе 

төмендейді.  Осыган  орай  адам  өмірінің  7;  14;  21;  29-  30;  '36;  42;  50-60;  63 

жылдары  қауіпті  кезеңдер  деп  саналады.  Қазақ  халкының  жыл  санауы 

бойынша да, өмірдің қатерлі  кезеңдері  мүшел жасқа сәйкес келсді.

Осы  іспетті  жыныстық  жетілу  (балиғаттык)  жэне  жыныстык  солғындау 

(климакс)  кезеңдері  де  аумалы  кезең  болып  есептеледі.  Сол  сияқты  эртүрлі 

инфекциялық 

аурулардың 

кенеттен 

өрбитіндігі 

белгілі. 

Олардың 

зандылыктарын тексергенде барлык жұқпалы ауруларға орта шамамсн  3;  5;  8; 

11;  14 жэне  18-19 жылдык кезендер тән екендіп анықталды.

Организм 

ырғақтарынын 

бұзылуы 

салдарынан 

жүрек-тамыр, 

нейроэндокриндік  жүйелерде.  психикалык  күйінде  эртүрлі  ауытқулар  пайда 

болады.  қазіргі  кезде  гипертония  ауруы.  жүрек  ишемиясы,  психоз,  невроз, 

гипоталамусы  зақымданған  наукастарда  организмнің  ырғақты  және  мерзімді 

әрекеттерінің бүзылатындыгы толык дәлелденді.

Мұндай  жағдайлар  көбінесе  геофизикалық  құбылыстармен  тығыз 

байланысты.  Оның  ішінде  әеіресе  күнігей  белсенділік,  магнит  өрістері  мен 

толкуы  кезеңдік  індеттерді.  *гүрск-гах«ыр  ауруларына  байланысты  өлімді, 

алаттарды,  қасірстті  жагдайларды  жиі  тутызады.  Магнит  толқуы  күшейгенде

дені  cay  адамның  өзінде  кан  қысымы  көтсріліп,  мидын  жинақты  электр 

белсенділігі  өзгереді,  орталық  жүйке  жүйесінде  тежелу  үлғайып,  шартты 

рефлекстер  элсірейді,  кеңіл  күйі  өзгереді,  көруі  нашарлайды.  Кейбір  адамдар 

магнит  толқуы  болатынын  алдын-ала  бірнеше  күн  бұрын  сезеді.  Ал  кейбір 

кісілерде  организмнің  жағымсыз  күйлері  магнит  толқуынан  соң  бір-екі 

күннен  кейін байқалады.  Бүларды метеосезімтал  кісілер деп атайды.

Метеосезімталдық  -  организмнің  магнит  тасуын  сезумен  қагар 

атмосфера  қысымы,  температурасы,  гравитация  өрісінің  кұбылуы  сияқты 

бүкіл  геофизикалық  жэне  ауа  райының  түрткшертне  әсерленгіштік.  Магнит 

толкуы  7;  14  жэнс  27  күндік  ырғакпен  қайталанады.  Ол  6  айдан  сон 

максималды  болып  күн  мен  түннің  теңесу  күндері  (22-  кыркүйек  жэне

22-наурызда),  ал  минималды  болып  күннің тоқырауы  кезінде (6-маусым  және

5-желтоқсанда)  қайталанып  отырады.  Магнит  белсенділігі  наурыз  айында 

"тынымсыз" болады, ал  ең жағымды кезі  - маусым айы.

Әлеуметтік 

жүктеу/скачать 28,52 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: