Ай сайын шығатын республикалық әдістемелік журнал
жүктеу/скачать 2,27 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- М ект епт егі т ехнология. Технология в школе № 8/2010 22
- Алматы облыстық мамандар кәсібін дамыту институтының ғылыми кеңесінде ұсынылған
- М.М. Жәлелов
- 1. Жолда жүру ережелерін білудің қажеттілігі.
- М ект епт егі т ехнология. Технология в ш коле № 8/2010 Т е х н о л о г и я
- М ект епт егі т ехнология. Технология в ш коле N38/2010 24
- М ект епт егі т ехнология. Технология о ш коле № 8/2010
Т е х н о л о г и я 21 Электрден зақымданудан сақтану Эльмира Серікқызы ТӨЛЕМІСОВА, №4 орта мектебі Ақтөбе облы сы , Ш алқар ауданы М а қса ты : оқуш ы ларға күнд ел ікті тұрмыста қолданылатын электр құралдары туралы түсінік беру. Б ілім ділігі: электр тогы ұрған адамға алғашқы дәрігерлік көмек көрсетуді үйрету, меңгерту; Дам ы туш ы лы ғы : сымдарды үштап жалғауды, пышақты пайдаланып оқшаулағыш тың арасын оқшаулауыш таспамен орау, үйрету, дамыту; Т ә р б и е л ігі: оқушыларды тазалыққа, қайыр- ымдылыққа, еңбексүйгіштікке тәрбиелеу. С а б а қ т ы ң т и п і: іс ке р л ік пен дағды ны қалыптастыру. Сарамандық жұмыс. Оқыту әдісі: түсіндіру, сүрақ-жауап. К ө р н е к іл іг і: ереж елер, «Д әрігерл ік кеңес» оқулық, кодоскоп, суреттер, сергіту жаттығуы, шрифтограмма. Пәнаралық байланы с: физика, әдебиет. Барысы:
I. Ұйымдастыру. II. Үй тапсырмасын сүрау. III. Дамыту. «Қанша сөз табар екенсіз?» шрифтограмма. Берілген қос атауды біріктіріп сабағымызға байланысты сездерді құрастырамыз. 1. Ақ+шула+шық=оқшаулағыш 2. Кең+зере = Резеңке 3. Пол+ғақ =Қолғап 4. ¥ры+бау+ш =Бұрауыш 5. Қыс+шақ = Қысқаш 6. Мина+люий = Алюминий 7. Жер+ее = Ереже 8. Ретка+сұқ+элп = Электр суқпа 9. Ретка+за = Разетка Электр шамы, үтік, пеш бұзылса, электр сымның тысы ескірсе, қажалса, оны ұстаған адамға қатер келеді. Ток ұрған адамға көмек көрсеткенде, мына жағдайлар есте болсын: зақымдалған адам ток өткізгіш заттан айырылмай, оны үстап немесе бір жері тиіп жатса, ондай адам ны ң езі де ток откізгішке айналады. Сондықтан, мұндай адамға жәрдем көрсету үшін алдымен оны келіп жатқан токтан айыру керек. Ол үшін желіге келіп тұрған токты сендіреді. Жәрдем көрсетушіге электр тогынан қауіп тумауы үшін ол аяғына калош киюге тиіс, ол жоқ болса, құрғақ тақтай, киім, қабатталған қағаз қажет. Сонда ғана денеден ток етпейді, адам ға зақы м ке л м е й д і. А д ам ны ң ж алаңаш денесін тек құрғақ қолғап киіп немесе құрғақ шүберек орап ұстауға болады. Осы айтылған шаралардан кейін де адам есін жимаса, оған дереудәрігер шақыртуқажет немесе оныкідіртпей емханаға әкелу керек. Ток ұрған адам есінен танып қалса, жедел жәрдем келгенше түймелерін ағытып, белбеуін шешіп, таза ауамен еркін демалуына жағдай туғызуы керек. Адамды жылы көрпеге орап, грелкамен жылытады, мүсәтірді иіскетеді, бетіне салқын су бүркілейді. Осы айтылғанды жасағаннан кейін зардап шегушіде тіршілік белгілері білінбесе, дәрігер келгенше қолдан дем алғызу шаралары жедел жүргізілуі тиіс. Қолдан дем алғызу шаралары. 1. Қолдан дем алдыратын адам науқастың жағдайын жақсы білуі қажет. 2. Адамның киімін шешеді, белін босатады, түймелерін ағытады. 3. Адам үйде жатса есікті, терезені ашады. 4. Жасанды тіс, ауыздың сілекейі, көбігідетыныс жолын бітеп, ад ам ны ң еліп кетуіне себепкер болады. 5. Ондай жағдайда адамның басын бір жағына бүрып, тіліндәкемен бір кемекші ұстап тұруы қажет. 6. Адамды шалқасынан жатқызып, киімдерін домалақтап бүктеп жауырын астына салады. Сонда кеуде аздап кетеріліп, кеңиді. IV. Сергіту жаттыгуы: Э краннан 14 құр а л -са й м а н н ы ң суреттері көрсетіледі. - Мына суреттен қанша қүрал-жабдықтарды көруге болады? Енді осы суреттің ішінен бүгінгі сабағымызга қажетті құралдарды керуге бола ма? Атын атаңцар. •Қысқыш
Кемпірауыз •Монтер пышағы Бұрауыш V. Сарамандық жұмыс. Сымдарды ұштап жалғаудың ең қарапайым түрі - ілмектеу арқылы жасалады. 1. Оқшауланатын сым болігін сызғышпен өлшеп алады. Сымды немесе бауды тақта үстіне қойып, белгіленген жерден бастап оның оқшаулауышын монтер пышағымен кесіп алады. Пышақтың жүзін өзіңнен кері қарай ұста. 2. Сымның қалған үшын қысқышпен қысамыз. 3. Сақина мен оқш аулауыш тың арасын
оқшаулауыш таспамен орап тастаймыз. VI. Бекіту сұрақтары: 1 . Электр қүрал-саймандарының сырттары не л іктен ағаш тан нем есе пл астм ассад ан жасалады? 2. Монтердің пышағы не үшін қажет? ■3. Қандай қауіпсіздік ережелерін білуіміз керек?
4. Электр схемасы деп нені атаймыз? 5. Электр желісі неше элементтен тұрады? 6. Электр тогы ұрған кезде қандай көмек керсетуге болады? VII. Қорытындылау: Шрифтограмма «Ол қандай мақал?». Керсетілген беліктерден әр жолда сейлем күрастырамыз. Адам қасиеті туралы мақал-мәтел шығады. VIII. Үйге тапсырма: Тақырыпты оқып, қайталап келу. IX. Бағалау. М ект епт егі т ехнология. Технология в школе № 8/2010 22 Т е х н о л о г и я Мектеп оқушыларына арналған технология пәні бойынша «Жол қауіпсіздік ережесі» Алматы облыстық мамандар кәсібін дамыту институтының ғылыми кеңесінде ұсынылған Авторы: Н.А. Умбетбеков №17 орта мектебінің технология пәні мұғалімі Алматы облысы, Іле ауданы, Боралдай кенті Рецензент: М.М. Жәлелов Алматы облыстық мамандар кәсібін дамыту институтының технология білім саласының маманы Кіріспе
Қазір техника заманы. Кез келген ауыл мен қаланы алсақ, онда адамнан машина көп. Бұл әрине, ха л ы қты ң ә л е у м е т тік тұ р м ы с ы н ы ң жақсарғанын көрсетеді. Алайда, қазір ірі қалаларда, көш елерде м аш инам ен ж үр у өте қиын. Ә рбір мекеме, үй қасында машина қояр орын жоқ. Бір ғана Апматы қаласында 1500-ден астам машина қозғалады. Қалаға жақын аудандардан 1000-1500 машина келіп, кетіп жатады. Осындай кеп қо зға л ы стьщ н ә ти ж е с ін д е көш еде ж үру ережелері үнемі бұзылады, ереже сақталмайды. Автокелікті мае күйінде жүргізудің салдарынан қайғылы оқиғалар жиі болуда. Үкімет қатаң талап қойып отырған - «оң жақты» релді машиналар жол көлік оқиғаларын кол жасайды. Ол машиналар біздің қалалар қозғалысына келмейді. Осындай жағдайларды ң алдын алу м ақсаты нда, мектел оқушылары үшін жолда жүру, көлікті пайдалану женіндегі ережелерге ден қойып отырмыз. Бұл әдістемелік құралдың пайдасы зор. 1. Жолда жүру ережелерін білудің қажеттілігі. Ж олда жүру ереж есі - жоғарғы өнімді және үзіліссіз қозғалысты қамтамасыз ететін көліктің
Ол
н е г із ін е н к ө ш е п е р д е ж ә н е жолдарда жүргізушілерге техникалық құралдарды сенімді және байсалдылықпен басқаруға мүмкіндік береді.
Қозғалысты үйымдастырудағы қойылатын негізгі сұрақ - қозғалыс транспорттарының қозғалысын ж е тіл д іру. О ны ң м ақсаты - ж е ңіл ж эн е тез қозғалысты, жүрістің тиімділік әсерін қамтамасыз ету және жол апатына, басқа да апаттарға жол бермеу болып табылады. Жол қозғалысын ұйымдастырудың әдістері - әр түр л і іс -ш а р а л а р д ы ң ж ү зе ге асы р ы л уы н д а ғы жауапкершілігін, қозғалыстың қауіпсіз болуы, жаяу және автотранспортты ң қозғалы сына м үмкіндік жасау, жолдан өту жы лдамдығын (қауіпсіздігін) арттыру, жол ж үр у е р е ж е с ін сақтау, кө л ік жүргізушілерге жол жүру кезінде нақты ақпарат (түсініктеме) беру болып табылады. Қазіргі ғылыми-техникалық прогрестің ең жоғары дә р е ж е д е д а м уы , жол
қо зға л ы сы н ұйымдастырудың, жол жүрісін жүзеге асырудың жаңа жетілдірілген түрлерін пайдалануды талап етеді.
Жол қозғалысы - радиотелефондық байланыс, ко м пь ю те р , те л е д и д а р арқы л ы бақылау, жол қозғалысын және басқарылуын тікүшақ (вертолет) арқылы
бақылау, кибернетикалық бағдаршамдар және те л е м е ха н и ка л ы қ ж үйе арқылы басқару, д и ста н ц ио н д ы б а сқа р уд ы жол б е л гіл е р і, т.б. кө пте ге н те х н и ка л ы қ құ р а л д а р арқылы бақыланады. Бұдан кейінгі м ерзімдерде негізгі м аңы зды м а ги с т р а л ь д ы қ ә д істе р м е н де
басқарылатын болады. Қазіргі кезде белгілі болған те х н и ка л ы қ қү р а л д а р - ж ү р гіз у ш іл е р ге жол бойындағы ж а ғдайларды байқауға, бақылауға, а в то тр а н с п о р т қо зға л ы с ы н д ұ р ы с реттеуге мүмкіндік береді. Болашақта жол жүру ережесіне ең маңызды м а ги с тр а л ь д ы қ құ р а л д а р па йд а л а н ы л а д ы . Кептеген белгілі техникалық құралдар жүргізушіге ережені сақтауға көм ектесіп қана қоймай, жол ж үр ісінд е а в то кө л ік м үліктерін д ұры с реттеуге м үм кіндік береді. Ж үріс барысында кездесетін жаңа жағдайларды, оның кездейсоқ жағдайларға тал
болуына тек жүргізуші мен жолдан өтетін жаяу
жүргіншілер ғана бақылайды. Ж үргізуш інің қиын жағдайлардан шығу шешімдері - жүргізушілерді д ая р л а йты н курсты о қы ту м ақсаты на тікел ей байланысты. Жол жүру қозғалысы - күрделі транспорттық ортаның комплексті сипаттамасына, жүргізушіге, жолға байланысты. Ж ол
ж үр у қо зға л ы с ы н р е тте у және
ұйымдастырудың практика түріндегі ең маңыздысы - жол транспортының кездейсоқ жағдайында адам өмірін сақтап қалу, мемлекеттік маңызды, қоғамдық жэне жеке адамның мүліктерін сақтап қалу. Оқытудың негізгі мақсаты - оқушылардың сапалы білім мен білік дағдылары н практика негізінде қолдана білуге үйрету. Жол ережесі қауіпсіздігін қам там асыз ету, қа уіпсізд ік қозғалы сты жүзеге асыру, барлықуақытта (ешбір қауіпсіз жағдайда) жол жүру ережесін м үлтіксіз орындау - жүргізушінің негізгі міндеті.
Т е х н о л о г и я 23 Болашақта жүргізуш і болатын адамдардың білімі мен сыйластығы және жол қозғалысына белсенді қатынасуы, кез келген жағдайда оны сақтай білуі, жол көлік оқиғаларының аз болуына, пайдалы қозғалысты қалыптастыруға, жол ережесін дүр ы с оры нд ауға ж әне ж ы л д ам қо зға л уы на м үм кінд ік беред і. Ол а д а м д ард ы ң қоғамды қ, м е м л е ке ттік кө зқа р а с та р ы н ы ң қал ы л тасуы н а көмегін тигізеді. Жүргізуші әрқашан тиянақты, әрі сергек болуы керек. Оған бір мезгілде бірнеше операцияларды (қозғалыстарды, қимылдарды) оры ндауға тура келеді. Оны оры ндауды ң әр түрлі жолдары да кездеседі. Мысалы, жүргізіл келе жатқан автокелікті тоқтату үшін сол аяғымен педальды, ал оң аяғымен тежегішті басады. М үндай ж а ғд а й д а кө л ік ж ү р гіз у ш іс і еш бір нүсқаусыз жоғарыдағы шешімді орындауға мүдделі (бұл міндет ол кезде автоматты түрде орындалады). Автокелікті осындай қауіпсіздікке келтірген соң, нашар қозғалысын төменгі беріліске түсіріп, жүрісін баяулатады. Осындай шүғыл шешім және жыл- дамдық жүргізуш інің жұмыс шешімінің нәтижесі болады.
Қазақстан Республикасының жалпыға бірдей әскери міндет туралы заңында, әсіресе әскери автокөліктердің жүргізушілерін даярлауда мынадай талапқа, тәртіпке ерекше кеңіл беледі. Болашақ ж үр гізуш і жол ж үр у е р е ж е с ін нақты б іл іп, материалдың б е л ігін, те хни ка л ы қ м үм кін д ігін , автокөлікті дұрыс пайдалануды күндіз де, түнде де әр түрлі жол жағдайларына және ауа райының қолайсыз (қар, жауын, тұман, т.б.) жағдайларында ез қалпында үстауға, пайдалануға, даяр болуы тиіс. Автокөлік жүргізушілерін даярлау, оның сапалы болуы - м ұғалімнің оқу ен д ірістік ш еберлігіне, жүргізуші-инструктордың оқытуды жақсы білуіне, п е д а го ги ка л ы қ ш е б е р л ігін , үй р е ту ә д ісін нақтылауына, оқытуда аса қажетті әдістерін дұрыс таңдай білуіне, мақсатты оқыту формасына тікелей байланысты. О қытудың жоғары және е н д ір істік практика әдістерінің жоғары болуы - оқушыларды оқыту негізінде оқылатын ғылым деңгейіне, бағдарлама мен оқыту әдістерін д үр ы с ұйы м дасты руға да байланысты. С онды қтан, м ұғалім ғылы м мен техникалық жаңа жетістіктерді жоспарлы түрде өз мамандығы бойынша меңгеру керек. С абақ
б а р ы сы нд а о қы туд ы ң ғы лы м и терминдерін ғылыми негізде пайдаланып жүрген белгілерін, формулаларын, өлшем бірлігін дұрыс па йд ал ан у ке р е к. Б е р іл е тін ғы лы м и м атер иал д ард ы кү н д е л ікт і тә ж ір и б е д е гід е й формада (бірақ ғылыми негізін қатаң сақтау) оқыту керек. Жол ережесін оқытатын мұғалім ең алдымен оқуш ы ларға тр а н с п о р т қү р а л д а р ы н ы ң не гізгі элементтерін таныстыруы қажет. Қоғамдық техника құралдарының қозғалыссыз кезіндегі жағдайы мен жүру кезіндегі жағдайына ерекше назар аударады. Оның негізгілері (тарту күші, қозғалысқа қажет әсері, ойға
к е те р іл у д е гі қа р а м а -қа й ш ы л ы қ, ауа қозғалы сына қарсы лы қ, б и іктігін е кетерілудегі қарсылық, қозғалыс кезіндегі инерция күші) беріліс күші, машина басып озу кезіндегі әсері, тежегіш басу кезіндегі күші, машинаны басқару кезіндегі әдістерін меңгерту - болашақ келік жүргізушілерге керек білімнің негізі. О қуш ы лар ө зд е р ін е б е р іл ге н ж атты ғу мен е с е п те р д і ш е ш уге, ку р с ты қ та псы р м ал ар д ы орындауға міндетті. Ең маңыздысы - оқушылардың ез беттерінше оры ндау кезін д е ж а тты ғул а рд ы дұры с шешуі, көшеде жүру ережелерін дұрыс орындауы. Кешеде жүру ережесі мен автокелікті жүргізу бір-бірімен тығыз байланысты, біріншіден, оларға теориялық білім береді, екіншіден, оны практика жүзінде бекітеді. Мүғалім мен шебер оқушыларды ез бетінше жұм ы с істеуге шақырады, олардың жоғары үлгерімге жетуіне кемектеседі, істі нақты орындауға, тыңғылықты шығармашылық негізде және ізденімпаздылық талапты күшейтуге, жақсы мұғалімдердің тәжірибесін үйренуге даярлайды. Ш ы д а м д ы л ы қпен б іл ім д і меңгерту, педагогикалық такт - мұғалімдердің негізгі сапалық көрсеткіші. Болашақта жүргізушілер мен механизаторлар д а я р л а уд ы ң са п а сы н а р тты р у үш ін және оқу пр о ц е сін ж е тіл д ір у ү ш ін ең н е гізгі мәселе пе д а го ги ка л ы қ қа ғид а л а р д ы д аяр л а уға тығыз б а й л а н ы сты . Ә р б ір м ұ ға л ім те к қана ез мамандығын біліп қана қоймай, ол езініңтеориялық білімі мен тәрбиені жақсы білуі тиіс. Алдына қойған міндетті жақсы білу үшін педагогика, психология ғылымын білумен бірге, оның жеке педагогикалық тәжірибесі де мол болуы талап етіледі. Мүғалімнің сөзі сауатты, қысқа әрі логикалық жағынан түсінікті, сөйлеу мәдениеті жоғары, оқу м атериалдары н ж ақсы тү с ін іп қана қою емес, мұғалімнің сапалық керсеткіш і де оқушыға үлгі. Мұгалім сейлеу мәнеріне де ерекше назар аударуы керек. Өз с е зін д е еш қанд ай қа те л ік ж ібе руге болмайды. Архаизм, диалектизм болмауы жагына назар аудару. Ә с ір е с е , д а уы с ы рға ғы н а , тез сөйлемеуге, оқуш ы лар дүры с түсініп, орындай алатын дәрежеде болғаны жен. Мұғалімнің сөйлеген сезі қарапайым, түсінікті жэне эмоционалды, әрі сауатты болуы керек. Кешеде жүру ережесін оқытудың әдістемесі - пәннің мазмұнына сәйкес келеді. Диалектикалық м а те р иа л д а р м е н ты ғы з б а й л а н ы ста не гізгі ережелер м үғалім нің басш ылығына алынатын дәрежеде болуы тиіс. 2.
К е ш е д е ж ү р у е р е ж е л е р ін о қ ы т у д ы ң дидактикалы қ принциптері. Дидактикалық принциптің негізгі міндеттері - те о р и я л ы қ о қы туд ы ң ж а ғд а й ы н а , м ұға л ім н ің сабақты е ткізу ж ә не ұ й ы м д а сты р у ке зін д е гі қол д ана ты н қосы м ш а м а тер иал д ары на М ект епт егі т ехнология. Технология в ш коле N38/2010 24 Т Е Х Н О Л О Г И Я байланысты. Оған негізінен мына принциптер ж атады : о қы туд ы ң к ө р н е к іл ігі, о қуш ы л а р д ы ң б е л с е н д іл ігін а р тты р у ж о л д а р ы , ақы лм ен қабылдауы, алған білімдерінің беріктілігі, білуі және қабылдауы, оқытудың жүйелілігі және бірізділігі, оқытудың тиянақтылығы, теорияньщ практикамен байланыстылығы, ғылыми принципі, оқушылардың ж еке е р е кш е л ігін ің е ске ал ы нуы , оқы туд ы ң тәрбиелік мазмүны. Дидактикалық оқыту принципіне - ережені оқыту ж атады . Ф ьеорж е о қы ту д ы ң те о р и я л ы қ пр и н ц и п те р ін а й кы н д а й д ы О кы туды н кейб ір жақтарын сипаттайды. Мұғалім оқытудың жүйелігі мен бірізділігін қалыптастырады. Алған білімдерінің ти ян а қты л ы ғы н, оны о қы ту ке зін д е д үр ы с пайдалана білуін, белгіліден белгісізге, жеңілден ауы рға өтуі, қа р а п а й ы м н а н кү р д е л іге өтуге дағдыландырады. К ө р н е кіл ік пр и н ц и п те р і -
а в то кө л іктің бөлшектерін оқытуда, автокөлік түрлерін техникалық байқау операциясынан өткізуде, қауіпсіздік және жол ережесін қозғалыс кезінде сақтау белімінің және оқушыларға қалыптасқан ғылыми түсініктерге пайдаланылады. Кернекілік құралдарын мынадай топтарға белуге болады. Арнайы жиналған сцепления - макет даяр- лағанда, механизмдер мен тежегішке приводтар тартуда, бұрылыс механизмдердің кұрылысы мен б асқары л у н ү кте с ін д е , ж а р ы қ ж эн е ды б ы с пр иб орл а ры н, а в то к е л ік м од ел ін ж а са ға н д а , қаланың жолдарын және жоспарын, теміржолдың ету ретіне пайдаланылады. Жалашыл суреттер - автокөліктің жол жүру кезіндегі кездейсоқ жағдайларға, көшеде жүру және қауіпсіздік ережесін сақтауға жасалған кернекілік прапаттарды бояғанда, транспорттық қүралдармен аса қиын кл и м а тты қ ж ә не м е те р е о л о ги я л ы қ ж а ғд а й л а р д а пл а н ш е хте р м е н ба қы л а уд а , контурлық карталар пайдалануда, перфокарта, диапозитив, жол айналасындағы схема, теміржол белгілерінде қолданылады. К е р ін іс те р д ің н е гізгі то пта р ы на кино және телевидения жатады. Кино - оқушыларға болған оқиғаны дәл анықтау, байқау динамикасын, жол ж үру ж а ғд а й ы н д а ке зд е ске н әр
түр л і си туац и ял ард ы ж эн е ж а яу ж ү р іс ке зін д е гі кезд е йсо қ о қи ға л а р д ы , қиы л ы стан өту,
транспорттық ортадағы техникалық қызметін нақты көрсетеді. KSpMSKÎ құ р а л д а р п а й д а л а н у кёзін д е методикалық әдістемелерді дүрыс сақтау қажет. Біріншіден, кернекілікті дұры с таңдай білу, оны таңдау сабақтың мақсаты мен сабақтың шешіміне сай болуы тиіс. Екіншіден, көрнекілікпен жүмыс істеу кезінде, м үға лім ке р н е кіл ікті пайдалану жолдарын, әдістерін, оның ішіндегі аса қажетті, әрі маңы зды б ө л ікте р ін п а й д а л а н у арқылы
оқушылардың ез бетінше жұмыс істеу белсенділігін арттыруға мүмкіндік тудырады. Үшіншіден, сабақта бір н е ш е к е р н е к іл ік т і ке р се ту қаж ет болса, демонстрациялау ретін сақтау, бәрін бірдей ретсіз пайдалануға болм айды . Онда еш бір тиянақты түсінік бермейді. 3. Оқуш ылардың білім алу процесі кезіндегі белсенділігі мен үғымдылығы. Бүл принцип оқуш ы ларды ң білім мақсатын анықтау жұмысында, оқыған материалдарын ойлау арқылы қабылдауға, алған білімдерін автокелік жүргізуде және техникалық күтім керсету кезінде пайдалануға мүмкіндік береді. Бүл мақсаттарға жету
н
мамандығын сүйіп, жан-жақты маманданған болуға тырысуы керек. Оқушының білімді ез бетінше алуға тырысуы, оның оқуға деген белсенділігін арттырады және ез бетінш е жүм ы с істеуге, практикалы қ мүмкіндік дағды сы н ар тты р уға , кеш еде жүру ережелері бойынша теориялық білімді тереңірек алуға, оны техниканы айдау мен те хни кал ы қ күтім жасау кезінде қолдана білуге үйретеді. Бүл пр ин ц ип б іл ім б е р у д е гі ф орм ализм ді (жалғандықты) негізгі, әрі нақты материалдарда оқуға мүмкіндік береді. Оқушылар жол жүру ережесін ездері ерікті әрі нақтылы меңгеруі немесе қандай да болмасын механизм қүрылысын меңгеруде, өзінің білімін ұқыпты және тыңғылықты түрде түсіндіріп, айтуы тиіс. Оқушылар арасында көшеде жүру ережесінен жарыс үйымдастыру - оқушылардың белсенділігін арттырудың бірде-бір жолы. Бүл мақсат автокәлік орындары белгіленген жерлерде еткізілсе, онда пайдалану кезінд егі техникалы қ кем ш іліктерді анықтауға, қалпына келтіруге, жолда жүру ережесін орындауға мүмкіндік береді. Жарыс үйымдастыруда мақсаттың орындалуы, езінің атқарған ісіне деген моральдық сезімі мен оны атқарудағы жолдастарына деген сенімділігін нығайта түседі. Оқушылардың белсенділігін және ж а уа пке р ш іл ігін , пә нарал ы қ қаб іл е ттіл ік және пәнаралық байланыс арттыра түседі. 4. Білімді меңгерудің сапалығы, меңгеру және қабілет.
Оқушылар жол жүру ережелерін оқығанда - болашақта меңгеретін кәсіпкерлігінің білім, білік дағдыларын меңгереді. Бүкіл оқыту процесі кезінде оқытушы шебер міндетті түрде берілетін білім мен білік дағлылаоын. кабілетінін телен болуын. онын оқушылардың санасында үзақ жылдарға негізгі білім ретінде қалыптастырғаны жен. Сабақты бекіту, қайталау және кернекі қүралдарды пайдалану ке зін д е , жол ж үр у е р е ж е с ін е байланы сты жаттығуларды кебірек пайдаланса маңызды болар еді. Б ер іл ге н б іл ім н ің ти ян а қты л ы ғы еткен материалды қайталауға да байланысты. Алайда әткен м атериалды қайтал ау кезінде қосымша жам.алықгар енуі де мүмкін. Кешеде жүру ережесін М ект епт егі т ехнология. Технология о ш коле № 8/2010 |