№ 3 - тәжірибелік сабақ
Тақырып:
МИКРООРГАНИЗМДЕРГЕ ФИЗИКАЛЫҚ ЖӘНЕ ХИМИЯЛЫҚ
ФАКТОРЛАРДЫҢ ӘСЕРІ
Сабақтың
мақсаты:
Микроорганизмдерге
физикалық
факторлардың
химиялық факторлардың әсерін анықтау
Түйін сөздер
Стерилизация,
пастеризация,
микроорганизмдердің
хемотаксисі,
бактериостатикалық
және
бактериолитикалық әсер, дезинфекция.
Сұрақтар:
1. Микробтарды әртүрлі температурада өсуіне қарай
қандай топтарға бөледі?
2. Зардапты бактериялар қандай топқа жатады?
3. Жоғары температура бактерияларға қалай әсер етеді?
4. Төменгі температура бактерияларға қалай әсер етеді?
5. Кептіру бактерияларға қалай әсер етеді?
6. Жарықтың, рентген, лазер сәулелердің бактерияларға
қалай әсер етеді?
7. Стерилизация дегеніміз не?
8. Пастеризация дегеніміз не?
9. Автоклавта стерилизация ненің әсерінен жүреді?
10. Қандай құбылысты хемотаксис деп атайды?
11. Оң және теріс хемотаксис деген не?
12. Химиялық заттардың бактериостатикалық және
бактериолитикалық әсері.
13. Микроскопиялық саңырауқұлақтар мен бактериялар
қандай рН көрсеткіште өседі?
14. Дезинфекция дегеніміз не?
15. Дезинфекцияға қолданатын химиялық заттар микроб
клеткасына қалай әсер етеді?
Реферат:
Ультракүлгін және инфрақызыл сәулелердің бактерияларға әсері
УФ
Көзге көрінетін
сәулелер
ИК
Сәуленің
ұзындығы (нм)
200 300 400 500 600 700 800 900 1000 1100
8
Белоктармен ДНҚ
зақымдау
+
+
ДНҚ-ны
белсенділігін
тежеу
-
+
+
+
Эукариотты
клеткаларда
фототаксис және
фотосинтез
құбылыстары
+
+
+
+
+
Прокариотты
клеткаларда
фототаксис және
фотосинтез
құбылыстары
+
+
+
+
+
+
+
+
+
Прокариоттардың әртүрлі температурада өсуі және осыған байланысты
олардың жіктелуі
Температура(
0
С)
-
20
-
10
0
10 20 30 40 50 60 70 80 90 100
Облигатты
психрофилдер
+
+
+
Факультативті
психрофилдер
+
+
Мезофилдер
+
+
Термотолерантты
термофилдер
+
+
Факультативті
термофилдер
+
+
Облигатты
термофилдер
+
+
Экстремалды
термофилдер
+
+
+
Стерилизация деген әртүрлі заттарды зардапты және зардапты емес
микроорганизмдердің вегетативтік және споралы түрлерінен зарарсыздандыру.
Пастеризация Пастер ұсынған тағамдардың құнарлық бағалығын сақтап
қалу үшін жоғары температурамен зарарсыздандыру тәсілі. Ол үшін, мысалы,
азықты 80
0
С 30 мин қыздырып, 4-8
0
С температураға дейін салқындатады.
Микробтардың вегетативтік түрлері қырылады, бірақ споралы түрлері өлмейді.
Бактерия хемотаксисы. Микроб клеткасына қышқылдың, негіздің,
галлоидтық заттың, ауыр металл түздарының, залалсыздандыратын газдардың
және сыртқы заттардың әсер етуі. Микробқа қарсы әсер ету механизмі:
9
бактерицидтік және бактериостатистикалық әсер ету түсінігі. Химиялық
қосылыстардың залалсыздандыру нәтижесін биологиялық бағалау негіздері.
Зарарсыздандыру (дезинфекция) және антисептика түсініктеріне анықтама.
Мал қораларын залалсыздандыру сапасын анықтау кезінде пайдаланылатын
микроб тестілерінің маңызы.
Достарыңызбен бөлісу: |