Нүктенің жылдамдығын анықтаудың үш түрі:
Векторлық тәсіл: Нүктенің екі түрлі уақыттағы t және t1= t + t жағдайын салыстырамыз:
M O M1
t уақыттағы орта жылдамдық,
MM1 хорда бойымен бағытталған
t 0 дағы шек:
t уақытындағы жылдамдық векторы, ол траекторияға жанама бағытталған.
Радиуса-вектор мен координаттардың байланысы: Координаттық тәсіл: Векторлық тәсілді жылдамдықты анықтау үшін қолданамыз:
M O Жылдамдық векторының компоненттері (құраушылары): Осьтердегі проекциялары: Жылдамдық модулі
Бағыттаушы косинустары
Табиғи тәсіл: Жылдамдық векторы: Жанамаға проекциясы:
Нүкте үдеуі – нүкте жылдамдығының бірлік уақытта сан мәні мен бағытының өзгеруін сипаттайтын векторлық шама.
Нүкте үдеуін анықтаудың үш тәсілі :
Векторлық тәсіл:
орта үдеу векторы траекторияның
ойық жағына бағытталады.
M O M1
Шекке көшсек:
үдеу векторы жанама жазықтықта жатады
және траекторияның ойық жағына бағытталады.
Координаттық тәсіл: M O Үдеу векторының компоненттері (құраушылары): Координат осьтеріне проекциялары: Үдеу модулі
Үдеудің бағыттаушы косинустары
Табиғи тәсіл: Жанамаға перпендикуляр n бірлік векторын енгіземіз,
ол қисықтықтың центріне бағытталған.
Удеу модулі
Үдеудің және n өстеріне проекциялары: Бірқалыпты айнымалы қозғалыс –
егер барлық уақытта да,
Яғни жанама үдеу өзгермейді.
бірқалыпты айнымалы қозғалыстың жылдамдығы
бірқалыпты айнымалы қозғалыстың теңдеуі
Қатты дене кинематикасы – қозғалыстың бес түрі:
1. Ілгерілемелі (ползун, насостың поршені, паравоздың дөңгелектері(спарник), түзу жолмен жүру, лифтің кабинасы, купенің есігі).
2. Айналмалы(маховик, кривошип, кәдімгі есік).
3. Жазықпараллеь немесе жазық (шатун, локомотивтің дөңгелегі).
4. Сфералық (гироскоп).
5. Қозғалыстың жалпы жағдайынемесе еркін ұшу (оқ, тас, аспан денесі)
Ілгерілемелі қозғалыс – қатты дененің онымен өзгерместей болып бекітілген түзуі өзінің бастапқы қалпына параллель қалып отыратын қозғалысы.
