Жылдамдық векторы, нүкте траекториясына жанаманың бойымен, айналудың бағытымен бағытталады. Жылдамдық радиусқа тура пропорционал болады.
R O +
-
s φ ω Айналмалы қозғалыстың үдеуі – нүктенің траекториясы белгілі болса, онда:
Жанама үдеу
айналмалы үдеу, радиусқа перпендикуляр, бұрыштық жылдамдықпен бағыттас
Тік нормаль үдеу
(центрге тартқыш)
Центрге тартқыш үдеу, радиустың бойымен айналу өсіне қарай бағытталады.
+
R ε ω ε ω ε Толық үдеу, ол екі вектордың қосындысына тең:
Толық үдеу мен радиустың арасындағы бұрыш радиусқа байланысты емес:
Айналмалы қозғалыстағы жылдамдық пен үдеудің векторы.
Бұрыштық жылдамдық пен бұрыштық үдеудің векторы айналу өсінің
бойымен доғалықтың бағыты сағат тіліне қарсы бағытталса жоғары
бағытталады.
1 2 Осы теңдеу – Эйлер теңдеуі деп аталады.
Айналмалы қозғалыстың жанама үдеу векторы –бұрыштық үдеу векторы мен радиус-векторының векторлық көбейтіндісіне тең,
Осы векторлық көбейтіндінің модулі:
Олай болса:
Үдеу векторының бағыты оң қол ережесі бойынша анықталады. Айналмалы қозғалыстың центрден тепкіш( нормаль немесе тік) үдеуі – бұрыштық жылдамдық пен жылдамдық векторының векторлық көбейтіндісіне тең:
ε R Бұл вектордың модулі:
Олай болса:
ω R Векторлық көбейтіндіні былай жазуға болады:
Қатты дененің жазық параллель қозғалысы - дене нүктелері қозғалмайтын жазықтыққа параллель жүргізілген өз
