«алаш мәдениеті» ҚОҒамдық Қоры
жүктеу/скачать 1,01 Mb. Pdf көрінісі
|
| ҚИЗАТ МҰБАРАК
Аңдатпа: Ғұндардың әдеби империясын тірілтуді ойладым. Айдар – шығыс ғұндардың ең алғаш барлыққа әкелген сән өнері. Айдар қойдым. Жамбастағы көк таңба – әлемде шығыс ғұндарға тән ұлт пен рулар- да ғана бар. Маған табиғаттан ең әсер ететіні күңгір жартастар, биік таудағы орман іші, үрлемелі аспаптар жаса- латын қамыс-қурайлар, алақ-жолақ арба іздері, шалғын, жайылған су. Бұл да ойлай келсеңіз сол Орхон мен Һинганның табиғатына сай дүние бо- лып шыққанына таңмын. Әдеби өсу барсында санама тіке әсері мол жеке сөздер, зерттеу барсында рухани күш-шабыт сый- лайтын сөз құрамдар да тегімді, түп топырағымды анықтауыма көмектеседі. Мен Абақай, Аба, Абажа- дай, Шор сөздерін жаным қалап сүйіп естігім келе беретін. Ал, мұндай сөздер Алтайдан Сахалинге дейінгі жайылған белдеудегі ұлт пен ұлыстарда молынан ұшырайды, ол жүрекке жылылық бе- ріп тұратын қанға сіңісті сөздер. Тілім шыққаннан бері айтып келе жатқан Мақсат, Өмір, Үміт, Жағ- лан, Зәмзәм сөздері маған бұлай әсер етпейтін. Бір күндері ауаға аңырып қарап тұрып мен кейбір заттар мен құбылыстардың атын атадым, ол ата- ғандарым бұған дейін мен еш жерден үйренбеген сөздер бола тұра сол зат-құбылыс солай аталуы керек деп сезінгендеймін. Құлдыр-мамай деген сөзді алғаш оқығанымда санамда бірден найза- ғай ойнады. Әсілі, бұл сөзді қару-жарақ аты деп түсіндірген болатын. Кейінгі күндері ұйғыр тілінде сақталған түркі сөздері бойынша мұның шынымен найзағайды білдіретінін ұққанымда таң қалмасыма шара жоқ еді. Қазақтың көзінің мөлдірін-ай әніндегі Қызылжардың Тайынша көлін, Айыртауын... бәрін мұңды қыздың жамбасына төсеп тербетіп, соңын- да Ұлы Ғұнның ұрпағы ретінде ұлы аялау сезімі- мен осы өлеңді аяқтаттым Аннотация: Задумал оживить литературную империю Гунов. Айдар – искусство укладки волос, которое восточ- ные гуны первыми представили широкой публике. Сделал Айдар. Особый символ на боку – в мире встречается только у народов и племен, принад- лежащих к восточным гуннам. В природе меня вдохновляют серые скалы, лес на вершине горы, ветки из которых делаются духовые инструменты, неровные следы повозок, лужи, ши- рокие воды. Если задумаетесь, то удивитесь, что все это напоминает природу Орхона и Һингана. На моем литературном пути есть ряд отдельных выражений, и дух вдохновляющих слов, которые помогают мне познать мое происхождение. Душа требует их – эти слова: Абақай, Аба, Абажадай, Шор. Эти слова в изобилии встречаются в разных национальностях и этносах, от Алтая до Саха- лина. Они в крови и сними тепло на душе. Сло- ва – Мақсат, Өмір, Үміт, Жалған, Зәмзәм, которые я произношу с рождения, не так влияют на меня. Однажды, я назвал некоторые вещи и явления, и слова, что я озвучил, не были мне ранее знако- мы, но я чувствовал, что верно их назвал. Когда я впервые прочитал слово «Құлдыр-мамай», то сра- зу же в уме заиграла ассоциация со словом мол- ния. Однако, данное слово обозначало название оружия. После, какое было мое удивление, когда узнал, что тюркское слово сохранившиеся в уй- гурском языке действительно означало молнию. Как потомок Великого Гуна, с трепетным чувством закончил стихотворение словами «Қызылжардың Тайынша көлі, Айыртауы...» из казахской песни «Көзінің мөлдірін-ай». жүктеу/скачать 1,01 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|