«алаш мәдениеті» ҚОҒамдық Қоры



Pdf көрінісі
бет52/64
Дата15.08.2023
өлшемі1,01 Mb.
#105323
1   ...   48   49   50   51   52   53   54   55   ...   64
Байланысты:
aқyndar-zhinaғy-2019-1

ҚИЗАТ МҰБАРАК
Аңдатпа:
Ғұндардың әдеби империясын тірілтуді ойладым.
Айдар – шығыс ғұндардың ең алғаш барлыққа 
әкелген сән өнері. Айдар қойдым. Жамбастағы көк 
таңба – әлемде шығыс ғұндарға тән ұлт пен рулар-
да ғана бар.
Маған табиғаттан ең әсер ететіні күңгір жартастар, 
биік таудағы орман іші, үрлемелі аспаптар жаса-
латын қамыс-қурайлар, алақ-жолақ арба іздері, 
шалғын, жайылған су. Бұл да ойлай келсеңіз сол 
Орхон мен Һинганның табиғатына сай дүние бо-
лып шыққанына таңмын.
Әдеби өсу барсында санама тіке әсері мол жеке 
сөздер, зерттеу барсында рухани күш-шабыт сый-
лайтын сөз құрамдар да тегімді, түп топырағымды 
анықтауыма көмектеседі. Мен Абақай, Аба, Абажа-
дай, Шор сөздерін жаным қалап сүйіп естігім келе 
беретін. Ал, мұндай сөздер Алтайдан Сахалинге 
дейінгі жайылған белдеудегі ұлт пен ұлыстарда 
молынан ұшырайды, ол жүрекке жылылық бе-
ріп тұратын қанға сіңісті сөздер. Тілім шыққаннан 
бері айтып келе жатқан Мақсат, Өмір, Үміт, Жағ-
лан, Зәмзәм сөздері маған бұлай әсер етпейтін. 
Бір күндері ауаға аңырып қарап тұрып мен кейбір 
заттар мен құбылыстардың атын атадым, ол ата-
ғандарым бұған дейін мен еш жерден үйренбеген 
сөздер бола тұра сол зат-құбылыс солай аталуы 
керек деп сезінгендеймін. Құлдыр-мамай деген 
сөзді алғаш оқығанымда санамда бірден найза-
ғай ойнады. Әсілі, бұл сөзді қару-жарақ аты деп 
түсіндірген болатын. Кейінгі күндері ұйғыр тілінде 
сақталған түркі сөздері бойынша мұның шынымен 
найзағайды білдіретінін ұққанымда таң қалмасыма 
шара жоқ еді. Қазақтың көзінің мөлдірін-ай әніндегі 
Қызылжардың Тайынша көлін, Айыртауын... бәрін 
мұңды қыздың жамбасына төсеп тербетіп, соңын-
да Ұлы Ғұнның ұрпағы ретінде ұлы аялау сезімі-
мен осы өлеңді аяқтаттым
Аннотация: 
Задумал оживить литературную империю Гунов. 
Айдар – искусство укладки волос, которое восточ-
ные гуны первыми представили широкой публике. 
Сделал Айдар. Особый символ на боку – в мире 
встречается только у народов и племен, принад-
лежащих к восточным гуннам.
В природе меня вдохновляют серые скалы, лес на 
вершине горы, ветки из которых делаются духовые 
инструменты, неровные следы повозок, лужи, ши-
рокие воды. Если задумаетесь, то удивитесь, что 
все это напоминает природу Орхона и Һингана.
На моем литературном пути есть ряд отдельных 
выражений, и дух вдохновляющих слов, которые 
помогают мне познать мое происхождение. Душа 
требует их – эти слова: Абақай, Аба, Абажадай, 
Шор. Эти слова в изобилии встречаются в разных 
национальностях и этносах, от Алтая до Саха-
лина. Они в крови и сними тепло на душе. Сло-
ва – Мақсат, Өмір, Үміт, Жалған, Зәмзәм, которые 
я произношу с рождения, не так влияют на меня. 
Однажды, я назвал некоторые вещи и явления, и 
слова, что я озвучил, не были мне ранее знако-
мы, но я чувствовал, что верно их назвал. Когда я 
впервые прочитал слово «Құлдыр-мамай», то сра-
зу же в уме заиграла ассоциация со словом мол-
ния. Однако, данное слово обозначало название 
оружия. После, какое было мое удивление, когда 
узнал, что тюркское слово сохранившиеся в уй-
гурском языке действительно означало молнию. 
Как потомок Великого Гуна, с трепетным чувством 
закончил стихотворение словами «Қызылжардың 
Тайынша көлі, Айыртауы...» из казахской песни 
«Көзінің мөлдірін-ай». 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   48   49   50   51   52   53   54   55   ...   64




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет