Алеуметтану тероиясы indb
жүктеу/скачать 16,19 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Маркс теориясына сын-пікірлер.
| Сыни теория
Сыни теория – бұл марксистік теорияның мән-мазмұнына қанағаттанбаған неміс неомарксистері тобының шығармашылық туындысы (J. Bernstein, 1995; Kellner, 1993, 2005b; for a broader view of critical theory, see Agger, 1998), соның ішінде, оның экономикалық детерминизмге бейімділігі. Сыни теориямен бай- ланысты ұйым – Әлеуметтік зерттеу институты (Institute of Social Research), 1923 жылы 23 ақпанда Германияның Франкфурт қаласында ресми түрде не- гізі қаланған (Wheatland, 2009; Wiggershaus, 1994). Сыни теория франкфурт- тік мектеп шеңберінен де шығып кетіп, кеңірек насихатталған (Calhoun and Karaganis, 2001; Kellner, 2005b; Langman, 2007; Telos, 1989–1990). Ол маңызды еуропалық бағыт болған және болып қалады да, дегенмен оның ықпалы амери- калық әлеуметтанушылар арасында да арта түсті. 305 8-тарау • Неомарксистік теорияның әралуандығы Әлеуметтік және интеллектуалды өмірдің негізгі сын-пікірлері Сыни теория айтарлықтай деңгейде әлеуметтік және интеллектуалды өмірдің түрлі аспектілерін қамтыған, бірақ оның басты мақсаты – қоғам табиғатын нақ- ты түрде ашу еді (Bleich, 1977). Маркс теориясына сын-пікірлер. Сыни теория марксистік теорияларды өзінің негізгі іргетасы ретінде санайды. Сыни теорияшыларды бәрінен бұрын эконо- микалық детерминизм мазалайды: механистік немесе механикалық марксистер (Antonio, 1981; Schroyer, 1973; Sewart, 1978). Кейбіреулер (мысалы, Habermas, 1971) Маркстің түпнұсқалық жұмыстарында ішінара кездесетін детерминизм- ді сынайды, бірақ көбі өз сынын неомарксистерге бағыттайды. Бірінші себебі, олар Маркс шығармашылығын аса механистік ыңғай мен қарастырған. Сыни теория жақтаушылары экономикалық салаға ерекше назар аудара отырып, эко- номикалық детерминизм дұрыс деп пайымдайды. Дегенмен олар әлеуметтік өмірдің басқа да аспектілерімен айналысу қажет болғанын атап өткен. Біз ал- дағы уақытта көз жеткізетініміздей, сыни мектеп бұл жағдайды мәдени салаға көңіл аудару арқылы реттеуге тырысады (Fuery and Mansfield, 2000; Schroyer, 1973:33). Сыни мектеп марксистік теорияға орынсыз шабуылдаумен бірге марксистік теория негізінде іргесі қаланған Кеңес Одағы секілді қоғамды да сынады (Marcuse,1958). жүктеу/скачать 16,19 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|