Алимхан Жунисбек verstka 19 06 18 indd indd



Pdf көрінісі
бет111/221
Дата13.02.2023
өлшемі10,2 Mb.
#67422
1   ...   107   108   109   110   111   112   113   114   ...   221
Л
а 
– тілдің тік қалпына қарай төменді, ерін қалпына қарай ашық 
езулік, тілдің көлденең қалпына қарай кейінді дауыссыз дыбыс.
Үйлесім жасалым белгілері: төменді, ашық езулік, кейінді 
дауыссыз дыбыс.
А – тілдің тік қалпына қарай төменді, ерін қатысына қарай ашық 
езулік, тілдің көлденең қалпына қарай кейінді дыбыс. 
Үйлесім жасалым белгілері: төменді, ашық езулік, кейінді дауыс- 
ты дыбыс.
Ң
а 
– тілдің тік қалпына қарай төменді, ерін қалпына қарай ашық 
езулік, тілдің көлденең қалпына қарай кейінді дауыссыз дыбыс.
Үйлесім жасалым белгілері: төменді, ашық езулік, кейінді 
дауыссыз дыбыс.
Сөз құрамындағы құрақтардың үйлесім әуезі біркелкі кейінді 
болғандықтан, сөздің өне бойына тән үйлесім әуез де кейінді болып 
шығады.
8.7-сурет. [Ылаң]сөзінің құрама желісі
7.7-сурет. [Ылаң] сөзінің құрама желісі


170
Кейінді, жоғарылы, езулік/кейінді, жоғарылы, еріндік үйлесім 
әуезді сөздердің жасалым желісі
Кейінді, жоғарылы, езулік/кейінді, жоғарылы, еріндік 
[ысұу] 
сөзінің құрамындағы құрақтардың жасалым сипаты (7.8-сурет).
Бірінші (дауысты) құрақ
Ы тілдің тік қалпына қарай жоғарылы, ерін қатысына қарай 
қысаң езулік, тілдің көлденең қалпына қарай кейінді дыбыс. 
Үйлесім жасалым белгілері: жоғарылы, қысаң езулік, кейінді 
дауысты дыбыс.
Екінші (буын) құрақ
С
ұ
– тілдің тік қалпына қарай жоғарылы, ерін қалпына қарай доғал 
еріндік, тілдің көлденең қалпына қарай кейінді дауыссыз дыбыс.
Үйлесім жасалым белгілері: жоғарылы, доғал еріндік, кейінді 
дауыссыз дыбыс.
Ұ – тілдің тік қалпына қарай жоғарылы, ерін қатысына қарай доғал 
еріндік, тілдің көлденең қалпына қарай кейінді дыбыс. 
Үйлесім жасалым белгілері: жоғарылы, доғал еріндік, кейінді да-
уысты дыбыс.
.
8.8-сурет. [Ысұу] сөзінің құрама желісі 
7.8-сурет. [Ысұу] сөзінің құрама желісі


171


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   107   108   109   110   111   112   113   114   ...   221




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет