Үшінші (дауыссыз) құрақ
С
ұ
– тілдің тік қалпына қарай жоғарылы, ерін қалпына қарай доғал
еріндік, тілдің көлденең қалпына қарай кейінді дауыссыз дыбыс.
Үйлесім жасалым белгілері: жоғарылы, доғал еріндік, кейінді
дауыссыз дыбыс.
Сөз құрамындағы құрақтардың үйлесім әуезі біркелкі жоғарылы,
доғал еріндік, кейінді болғандықтан, сөздің өне бойына тән үйлесім
әуез де жоғарылы, доғал еріндік, кейінді болып шығады.
8.12-сурет. [Ұлұс] сөзінің құрама желісі
7.12-сурет. [Ұлұс] сөзінің құрама желісі
176
Кейінді, жоғарылы, қысаң еріндік/кейінді, төменді, ашық езулік
үйлесім әуезді сөздердің жасалым желісі
Кейінді, жоғарылы, доғал еріндік, кейінді/төменді, ашық езулік,
кейінді
[ұран] сөзінің құрамындағы құрақтардың жасалым сипаты
(7.13-сурет).
8.13-сурет. [Ұран] сөзінің құрама желісі
7.13-сурет. [Ұран] сөзінің құрама желісі
Бірінші (дауысты) құрақ
Ұ – тілдің тік қалпына қарай жоғарылы, ерін қатысына қарай доғал
еріндік, тілдің көлденең қалпына қарай кейінді дыбыс.
Үйлесім жасалым белгілері: жоғарылы, доғал еріндік, кейінді да-
уысты дыбыс.
Екінші (буын) құрақ
Р
а
– тілдің тік қалпына қарай төменді, ерін қалпына қарай ашық
езулік, тілдің көлденең қалпына қарай кейінді дауыссыз дыбыс.
Үйлесім жасалым белгілері: төменді, ашық езулік, кейінді
дауыссыз дыбыс.
177
А – тілдің тік қалпына қарай төменді, ерін қатысына қарай ашық
езулік, тілдің көлденең қалпына қарай кейінді дыбыс.
Үйлесім жасалым белгілері: төменді, ашық езулік, кейінді
дауысты дыбыс.
Достарыңызбен бөлісу: |
