Алматы №1 (135) 2012
приоткрыть кудлатый покров, увидеть ее лицо. И снова закрыть
жүктеу/скачать 4,15 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 164 ҚазҰУ хабаршысы.
| приоткрыть
кудлатый покров, увидеть ее лицо. И снова закрыть оставив узкий прогал (А. Проханов). Негізінен открыть (ашу) сөзі закрыть (жабу) антониміне симметриялы, приоткрыть (сәл ашу) – әрекеттің толық болмағанын білдіреді, ал закрыть (жабу) – әрекеттің толық бол- ғанын білдіріп тұр, сөйтіп екеуі асимметриялы антонимдер қатарына жатады. Дәл осы сипат фразеологиялық антонимдерде көрініс табады. Семантикалық құрылымы симметриялы болып келетін жұп фразеологиялық бірліктер антонимдік қасиеттің жоғары деңгейін игере алады. Яғни, антонимдік қатысқа т‰сетін фразеологизмдерде антонимдік қасиет к‰шті, 164 ҚазҰУ хабаршысы. Филология сериясы. №1(135).2012 анық болып келеді. Фразеологиялық жұптарда антонимдіктің жоғарғы көрсеткіші мынадай шарттарға сай іске асады: 1) екі фразеологиялық бірліктің қарама- қарсылығы толығымен полярлы қарым- қатынаста тұруы керек; 2) оларда ортақ және қарама-қарсы ком- поненттерден өзге мағынаның қосымша ком- поненті болмайды, болған жағдайда қарама- қарсы қойылатын жұптарда біркелкі көрінуі керек. Мысалы: 1) тасы өрге домалау – ісі өрге баспау антоним фразеологизмдері – «жолы, ісі оңғарылды – жұмысы алға баспады, кесір - кедергі көп болды» деген мағыналарды білдіреді. Жоғарыда келтірілген шарттарға сай, мұнда антонимдік қасиет жоғары дең- гейде байқалады. Біріншіден, аталған антоним фразеологизмдердің қарама-қарсы семантика- лық компоненттері (жетістікке жету – жолы болмау, ісі алға басу – ісінде кедергі көп болу) толығымен полярлық қатыста тұр. Екіншіден, бұл жұптардың семантикасына зер сала қарасақ қосымша семантикалық компо- ненттер жоқ. 2) оң қабағын беру жүктеу/скачать 4,15 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|