Алматы №1 (135) 2012
жүктеу/скачать 4,15 Mb. Pdf көрінісі
|
| Ю. Д. Куличенко
Б САЯСИ ДИСКУРСТЫҢ ПЕРЦЕПТИВТІ ОБРАЗДАРЫ Бұл мақалада саяси дискурстың перцептивті образдарының иерархиялық құрылымы ерекше феномен ретінде қарастырылады және тілдік бірліктер лингвистикалық талдауға т‰седі. Адамның ойлау қабілетінің көрінуін эксплицитті және верификациялық амалдар арқылы беріп, сол арқылы биліктің, әлемнің ұлттық тілдік бейнесі және тілдік санасының абстрактылы категориясының метафоралану процесі талданады. Y. D. Kulichenko THE OF PERCEPTUAL IMAGES OF POLITICAL DISCOURSE In the present article the hierarchical structure of perceptual images’ of political discourse is considered as a special phenomenon and linguistic analysis made on language units. Showing the manifestations of human intellectual activity through verifying and explicit means and according to them analyzes the metaphorization process of abstract categories of authority, the world’s national language image and language conscience. К. К‰ркебаев, әл-Фараби атындағы ҚазҰУ-дың доценті, ф.ғ.к. ӨЛЕҢ МӘТІНІНДЕГІ ЕТІСТІКТЕРДІҢ СЕМАНТИКАЛЫҚ ТІРКЕСІМДІЛІГІ Поэтикалық мәтінде өлең мазмұны мен т‰рінің ‰йлесімін жеткізуде өнімді функцио- налдық қызметті етістік сөз табы белсенді атқарады. Өлең мәтінін т‰зуде етістіктің барлық т‰р- лері мен тұлғалары іс-қимылға жұмылдыру, суретті баяндау, ұйқас құрауға бейімділік, терең психологиялық к‰й, динамикалық екпін сияқты лингвопоэтикалық қолданыстарға аса бай. Есімдер сияқты етістіктер де көркем сөз тілінде, әсіресе өлең мәтінінде поэтикалық- стильдік қызметке ие. «Етістік тіліміздегі сөз таптарының ішін- дегі ең к‰рделі және қарымы ең кең грам- матикалық категория. Етістіктің к‰рделігі мен қарымдылығы оның аса өрісті лексика-семан- тикалық сипатымен, бай лексика, граммати- калық формаларымен, көсіліңкі синтаксистік қызметімен тығыз байланысты», – [1, 122] деп тұжырымдалуы шынында да бұл сөз табының поэтикалық мәтіндегі тіркесімділік қабілетінің кең ауқымдығы, іс-қимыл мағы- насының әр тараптылығы, қуатты эмоционал- дық фон тудыруы, ырғақ пен ұйқас құрау ерекшеліктерінің өзіндік көріністерін айқын- дап тұрған іспетті. Тілдің дамуы барысында әр т‰рлі объективті себептермен жеке сөз тап- тарының тіркесімділік қабілетінің артқандығы белгілі. Етістік сөздердің тіркесімділік қабі- летінің артуы – оның мағыналық жағынан дамуына негізделсе, өз кезегінде олардың тір- кесетін сөздерінің аясының мол болғаны- менде байланысты. Кез келген тілдік ж‰йеде сөздер бір-бірі- мен байланысуы ‰шін өзара мағыналық және грамматикалық жағынан сәйкестікте болуы шарт. Тіл ғылымында тіркесімділік мәселесі ва- жүктеу/скачать 4,15 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|