Алматы 2010 Мұхитдин Исаұлы Қайрат Жолдыбайұлы ислам ғылымхалы



Pdf көрінісі
бет77/309
Дата27.09.2023
өлшемі2,11 Mb.
#110880
1   ...   73   74   75   76   77   78   79   80   ...   309
Байланысты:
ислам ғылымхалы

Ішкі парыздары
1. Ифтитах (бастау, ашу) тәкбірі
Ифтитах – бастау, жабық нәрсені ашу, ену деген 
мағынаға саяды. Әрі «тахрим тәкбірі» деп те аталады. 
Ифтитах тәкбірі – намазға бастарда алынатын тәкбір. 
Яғни, тіке тұрып, «Аллаһу әкбар» сөзін айтып, құлақ 
қағу. Түрегеп тұра алмаған кісі отырып тәкбір айта алады. 
Имамның жамағат естуі үшін тәкбірді жариялап айтуы – 
мұстахап. Бұл жайлы аят: 
«Раббыңды ұлықта»
162
. Хадис: 
«Намаздың кілті – тазалық, тахримасы – тәкбір»
163

Басқа бір хадисте: 
«Дәретті толық алып, содан кейін 
161
Зуһайли, II,611.
162
Мүдәссір, 74/3.
163
Тирмизи, Мауақит, 62.


140
Ислам ғылымхалы
құбылаға қарап, «Аллаһу әкбар» демейінше, Аллаһ ол 
пенденің намазын қабыл етпейді»
164
– делінген.
Тәкбір ниеттен кейін алынып, имамның тәкбірінен 
кейін алынуы қажет-дүр.
2. Қиям (түрегеп тұру)
Қиям –тіп-тік түрегеп тұру деген мағынаға келеді. 
Намазда негізгі парыздардың бірі саналып, әр рәкатта 
Құраннан бір сүре оқылатындай уақыт тұру. Құранда 
Аллаһ: 
«Аллаһқа бағынып, түрегеп тік тұрыңдар»

– дейді
165
. Бірақ аяқта тұрып намаз оқи алмаса, отырып 
оқуына болады. Хазіреті Пайғамбарымыз (с.а.у.) былай 
дейді: 
«(Намазды) түрегеп тік тұрып оқы. Егер оған 
күшің жетпесе, отырып оқы. Оған да күшің жетпесе, 
сүйеніп оқы»
166
.
Ифтитах тәкбірін алатындай күші жеткен адам тік 
тұрып, тәкбір алып, одан әрі отырып оқуына болады. 
Қысқасы, науқас адам түрегеп тұруға күші жетпесе 
отырып, отыра алмаса сүйеніп, болмаса жатып ишарат-
пен намаз оқи алады.
Нәпіл намаздарды тұрып оқуға күші жете тұра 
отырып оқуға болады. Бірақ, тұрып оқуға күші жетіп 
жатса, әрине тұрып оқығаны абзал.
Бұл жерде Хазіреті Пайғамбарымыздың (с.а.у.) 
отырып намаз оқуынан мысал бере кетейік: Әбу Һурайра 
(р.а.) айтады: 
«Бір күні Аллаһ Елшісінің жанына бардым. 
Барсам, намазын отырып оқып жатыр екен. Намазды 
бітірген соң:
164
Әбу Дәәуд, Салат, 144.
165
Бақара, 2/138.
166
Бухари, Таксир, 19.


141
Намаз
– Пайғамбарым! Сырқаттанып қалдыңыз ба? – деп 
сұрадым.
– Жоқ, аштық! Әбу Һурайра, – деді.
Мен шыдай алмай, жылап жібердім. Менің 
жылағанымды көріп:
– «Жылама, Әбу Һурайра! Бұл дүниеде аштық 
азабын тартқан, арғы жақта Аллаһтың азабын 
тартпайды»
167
, – деп жұбатты.
3. Қырағат
Қырағат – оқу деген сөз. Бұл жерде «Құран оқу» 
мағынасын білдіреді. Намазда оқылатын аяттың ең 
қысқасы Әбу Ханифа бойынша үш аят немесе осы үш 
аяттың көлеміндей бір яки екі аят. Қырағаттың парыз 
болуы. Аят: 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   73   74   75   76   77   78   79   80   ...   309




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет