Алматы энергетика
Өнеркәсіптік кәсіпорындардағы энергетикалық есеп
жүктеу/скачать 0,94 Mb. Pdf көрінісі
|
ЭЭ Саласыны4 экономикасы
| 6.4 Өнеркәсіптік кәсіпорындардағы энергетикалық есеп
Өнеркәсіптік кәсіпорындағы энергетикалық есеп жедел (оперативті) кезеңге немесе ағымдағы периодқа жатады. Дегенмен, «энергетикалық есеп» көп жағдайларда жедел (оперативті) кезеңге ие деп а йтады. Сәйкесінше щешілетін тапсырмалардың энергетикалық есептеудің түрлерін ескергені жөн: ⎼ тағайындалуы бойынша: энергожабдықтаушы ұйымдардың қаржылық есептері (коммерциялық есеп) үшін кәсіпорынның энергетикалық сырттан кірген жерлердегі энергия тұтынуды есептеу; ішкі өндірістік қажеттіліктер үшін (техникалық қажеттілік) зауытпен пайдаланылған энергия шығындарының ішкі есебі; 42 ⎼ есепке алынатын энергоресурстардың түрлері бойынша: отынның, электр және жылу энергиясының, суықтың, тығыздалған ауа мен газдың, суық судың және т.б. шығындарын есептеу; ⎼ есептелетін көрсеткіштердің сипатына қарай: сандық (энергоресурстар шығынының салмақтық және көлемдік көрсеткіштерін есептеу) және сапалық (параметрлік – сапалы көрсеткіштерді, параметрлерді тіркеп жазу); ⎼ есептеу әдісі бойынша: аспаптық, есептік, аспаптық-есептік. Электр орнату құрылғыларының Ережелеріне (ЭҚЕ) сәйкес тұтынушылардың 100 % қамтылуы тиіс, әрі мұндай есепті кәсіпорындарда орнатылған электр энергиясы, жылу, отын және т.б. есептегіштері (санағыш) бойынша тек қана аспаптық әдістерге жүргізу ұсынылады. Алайда, өткізілген және тұтынылған энергия санын ғана емес, жүктемелер максимумын да есептеу талап етіледі. Бірақ, жүктеменің максимумын анықтауға және тіркеп жазуға арналған аспаптармен (кәсіпорындарда әдетте бірнеше аспаптар қосылған) тұтынушылардың түгелдей бәрі қамтамасыз етілмеген. Кәсіпорындағы энергоресурстар шығынын есептеу аспаптық, есептік немесе аспаптық-есептік әдістермен іске асырылады. Өнеркәсіптік кәсіпорынның энергетикасын басқару үшін тек жедел (оперативті) есептеуді емес, сондай-ақ, статистикалық есептеуді ұйымдастыру тиіс. Өндірістің энергетикалық көрсеткіштері зауыт басқармасына ұсынылатын, ішкі цехтық қызметтерде қолданылатын, сондай-ақ, сыртқы ведомстволық, муниципиалдық және мемлекеттік есеп-беруден тұратын, зауыттың ішкі есеп беру мен есептілік құжаттарында (журналдарда, тізімдемелерде, мәлімет есептерінде, баяндамаларда, анықтамаларда және т.б.) сақталады. Бақылау сұрақтары: 1) Энергетикадағы алдын ала-жоспарланған жөндеулер жүйесі нені сипаттайды? Оның мақсаты неде? 2) Ағымдағы жөндеу және капиталды жөндеу неден тұрады? 3) Жөндеу циклы және жөндеуаралық кезең деген ұғымдардың айырмашылығы неде? 4) АЖЖ (Алдын ала жоспарланған жөндеу) жүргізу кезінде жөндеу қызметтерінің қандай тәсілдерін пайдаланады? Әрбір тәсілдің артықшылықтары мен кемшіліктерін атаңыз. 5) Энергетикалық есептеудің түрлерін атаңыз. |