Жұмыстың құрылымы
Жұмыстың құрылымын зерттеңіз. Автор тұжырымдарды қалай құрылымдаған?
• Өз қорытындыларын ұсынуда автор жасаған негізгі мәлімдемелерді белгілеу.
• Логикалық құрылымға шолу жасау үшін талқылау барысын анықтап алу; 2.3
қорапшадан Фишердің талқылауды қалай пайдаланғанын қараңыз.
2.3 қорапша
Pedder, D. (2006) ‘Are small classes better? Understanding relationships between
class size, classroom processes and pupils’ learning’, Oxford Review of Education,
32 (2): 213–234 жұмысындағы «Талдау» тарауынан үзінді:
Мәтінге аңдатпа жасалынған – қорытындылар ерекшеленген
(себептері жақшаларда берілген), салдар көрсеткіштері курсивпен
белгіленген.
Орта мектепте жүргізілген зерттеу (Pedder, 2001) сынып мөлшері
мен барлық оқыту мен оқу түрлері үшін оңтайлы талаптарының арасындағы
қарапайым бір жақты өзара байланыстардың ешқандай дәлелдемесін
келтірмеді. Бұл негізгі тұжырым. (Түрлі мұғалімдер үлкен және кіші
сыныптардағы оқуды оңтайландыруға арналған мүмкіндіктерді арттыру
туралы хабарлады; олар сонымен бірге кіші және үлкен сыныптардағы
шектеулерді анықтады). Осылайша, саясаткерлерге оқушылардың оқуы үшін
артықшылықтар үлкен және кіші сыныптарда қатар туындайтын мүмкіндігін
есепке алу қажет, сондықтан мектептер оқушыларды түрлі оқыту мен оқу
мақсаттары үшін түрлі мөлшердегі оқу топтарына орналастыра отырып
мейлінше икемді тәсілдерді пайдалана алатын шектерді түзуі тиіс.
Reviewing The Literature And Writing A Literature Review
116
Автор жасаған мәлімдемелерді даулау
Дәлелдемелердің сенімді екендіктерін тексеру арқылы авторлардың мәлімдемесіне
қатысты сыни ойда болыңыз.
• Зерттеуде жасалған жалпыламалар үшін автордың негіздемесі жеткілікті ме?
• Зерттеу жобасының құрамдас бөліктері қаншалықты орынды (мәсел., таңдау
өлшемі, тәжірибе және нәтиже)?
• Өлшемдер қаншалықты дәл әрі шынайы?
• Мәліметтерді талдау дәл ме немесе зерттеу нысанына қатысты ма?
• Тұжырымдамалар мәліметтерге және талдауға негізделген бе?
Сыңаржақтықты тексеру
Авторлардың жұмысын анықтайтын кез келген құндылықтар қандай дәрежеде
және қандай жолмен олардың ойларына әсер етуі мүмкін екені туралы ойланыңыз.
Авторларға адамдар ретінде құрметпен қарау мен өзіңіздің жұмысқа деген сыни
көзқарасыңыздың арасындағы айырмашылықты табыңыз. Сенімді болып қала отырып
сыңаржақтыққа жол бермеңіз.
• Мәселеге немесе сұраққа қатысты автор әдебиетті бағалады ма?
• Автор өзі келіспейтін әдебиетті қамтып отыр ма?
Сәйкестігін тексеру
Автор жазған мәліметтің олардың жұмысы мен келтірген қорытындыларға
сәйкестігіне көз жеткізіңіз.
• Үлкен аудиторияға арналған материалда автор эмоцияларға, бір жақты мысалдарға
назар аударып отыр ма немесе ол риторикалық тұжырымдамаларға сілтеме
келтіріп отыр ма?
• Осындай қорытындылар үшін шынайы негіздеме бар ма немесе автор жай ғана өзі
сенетін жайтты «дәлелдеп» отыр ма?
Әдебиеттік шолуды жазу
Ойларды іздеу мен жинақтау аяқталғаннан кейін үдерістің соңғы нәтижесі әдебиетке
жазбаша шолу үлгісіне енеді. Шолудың мақсаты – өз оқырмандарыңызға белгілі бір
саладағы жағдай туралы ақпарат беру. Бұл сонымен бірге сізді сенім білдіруге болатын,
жақсы ақпараттандырылған және қабілетті зерттеуші ретінде көрсетеді. Одан
бөлек, дұрыс түзілген шолу сіздің тәсіліңізге контекст түзейді және сіздің зерттеу
жұмысыңыздың нысанының маңыздылығы мен тәсіліңіздің дұрыстылығына негіздеме
бере алады.
Әдебиеттерге жақсы шолу жасау – бұл сіз оқыған ақпараттың жай ғана
қысқаша мазмұндамасы емес, бұл сонымен бірге сіздің зерттеу тақырыбыңызды
қолдау ретіндегі жақсы негізделген әрі мақсатқа бағытталған дәлел болып
Reviewing The Literature And Writing A Literature Review
117
табылады. Сондықтан сізге негізгі ойларды талдауда сыни көзқараспен қарау,
содан кейін барып оларды сіздің эссеңіз немесе диссертацияңыздың байланысты
тарауы түрінде жинақтау қажет. Басқаша айтқанда, сізге осы сала бойынша нақты
қандай зерттеулердің жүргізілгенін біліп қана қоймай, сонымен бірге барлық ойлар
арасындағы байланысты түсінетініңізді көрсету қажет. Мәселен: саяси журналистер
ақпаратты жай ғана жазып қоймай, олар белгілі бір тұжырымдаманың басқасымен
қандай байланысты екендігін талдайды; олар өткен айда не айтылғанын естерінде
сақтап, осы жайтпен келісетінін байқайды; олар ой шығаратын адамдардың жеке
қызығушылығын іздейді.
Сіз ойларды жинақтаған кезде, сіз жаңа бір нәрсені алу үшін бір-бірімен байланыстыра
отырып оларды біріктіресіз. Сондықтан жақсы шолу жасау үшін төмендегілер қажет:
• бірнеше жақсы құрылымдалған әдебиеттерге шолуды оқып шығу;
• аналитикалық аңдатпаны жазып қою;
• құрылымын түзу;
• мақсатқа бағытталған етіп жазу;
• өз қорытындыларыңызды бекіту үшін әдебиеттерді пайдалану;
• зерттеу үдерісінде талдау жасап, оны қағаз бетіне түсіру;
• пікірлер алу;
• шолуды қайта жазуға дайын болу.
Данкин (1996) әдебиеттерге шолу жасау барысында жол берілмеуі қажет тоғыз қатені
анықтап отыр.
Алғашқы екеуі – бұларды Данкин алғашқы іздеу қателіктері және әдебиетті
пайдалану ретінде сипаттайды. Біріншіден, белгілі бір зерттеу саласындағы маңызды
жұмыстарды қамтымай қалдыру оның маңыздылығын жояды. Бұл жағдай сіздің
материалды толық зерттемегеніңізді немесе дұрыс іздей алмағаныңызды білдіреді.
Егер сіз бірдей сапа деңгейіне немесе маңыздылық дәрежесіне ие болмасаңыз, бұл
жағдайда екінші қателік орын алады. Мәселен, егер сіз халықаралық рецензияланған
мақалада келтірілген эксперименталды дәлелдемелерге дау тудыратын дәлелдемені
беру үшін бейресми есептен сілтемені пайдалануға талпынсаңыз, бұл жағдай орын
алуы мүмкін.
Данкин үшіншіден жетіншіге дейінгі қателіктерді әдебиеттерді
бейаналитикалық пайдалану нәтижесінде топтастырады. Үшінші қателік егер сіз
таңдалым, әдістер, есептеу үдерістері мен сіз пайдаланған дереккөздерде сипатталған
зерттеу контексті туралы жеткіліксіз ақпаратты ұсынатын болсаңыз, үшінші қателік
орын алады. Төртінші қателік бастапқы автордың жұмыстарын екі қайтара есептеу
нәтижесінде туындайды; мәселен, егер сіз бір қорытындыны қосымша дәлелдеу
ретінде бір жобадағы түрлі есептерді келтіретін болсаңыз. Бесінші қателік егер
бастапқы есептің авторы қорытындыда өз тұжырымдарын толық жеткізбеген
кезде орын алады. Аралас қателік сіз осы мәлімдемелерді сынсыз қабылдайтын
және бастапқы автор бастаған мәліметтерді дұрыс ұсынбауды жалғастырған
кезде туындайды. Алтыншы қателіктің негізі – зерттеу жұмыстарының белгілі бір
нәтижелерге қол жеткізгенін немесе белгілі бір қорытындыға жеткізгеніне негізделеді,
дегенмен шын мәнісінде жағдай бұлай емес.
Reviewing The Literature And Writing A Literature Review
118
2.4 кесте. Әдебиеттік шолуды түзу кезінде қателіктерге жол беру
Осылайша, шолудың мақсаты – сығылған мазмұндау, санаттау мен алдыңғы
зерттеулерді салыстыру, әдебиеттер мен теориялық мақалаларға шолу жасау арқылы
жарияланған білімнің бөлігін сыни тұрғыдан талдау.
Жетінші қателік – бұл қарама-қайшы қорытындыларды басумен байланысты этика
жөніндегі мәселе болып табылады. Бастапқы есептер кейде сіз ұстанатын қарама-
қайшы нәтижелерді де қамтиды.
Соңғы екі қателік сіз жасаған жалпылаулардағы бірінші және екінші
қателіктерді қосқан кезде туындайды. Сегізінші қателік – жалпылаулар осы жұмыстың
бастапқы кезеңінде шолу барысында жалған дәлелдемелер негізінде жасалады, және,
ең соңында, тоғызыншы қателік – сіз жалпылауға қатысты барлық дәлелдемелерді
келтірмейтін кез болып табылады. Бұл соңғы қателіктер соңғы қорытындыны
тұжырымдау үдерісінде туындайды және алдыңғы үдеріс кезеңдерінде аналитикалық
тәсілдің болмауының нәтижесі болып табылады. Сондықтан дереккөздерді мұқият оқу
мен зерттеу жобасының бастапқы кезеңінен бастап белсенді түрде жұмыс істеу өте
маңызды.
2.4 кесте. ƏӘдебиеттік шолуды түзу кезінде қателіктерге жол беру
Алғашқы қателер
Бұл шолуды жасаған кезде автор жіберетін қателер
1 Негізгі жұмысты қамтымау немесе шолу ауқымын дұрыс анықтамау
2 Кемсiтушiлiктің болмауы; барлық сілтеме берілген жұмыстар бірдей сапа немесе шынайылыққа ие емес
Екіншілік қателіктер
ƏӘдебиеттерге аналитикалық тəәсіл болмаған кезде автор жіберетін қателіктер
3 Таңдалым, əәдістер, есептеу үдерістері мен зерттеу мəәнмəәтіні туралы шынайы емес ақпаратты ұсыну
4 Бастапқы автордың жұмысын екі есе есептеу
5 Бастапқы автордың жалған қорытындылары анықталмаған
6 Негізделмеген түсініктемелер, бастапқы автор мəәліметтерге сүйенбеген мəәлімдемелер жасайды
7 Қарама-қайшы қорытындыларды басу
Үшіншілік қателіктер
Бұл қателіктер алғашқы жəәне екіншілік қателіктер автордың қорытынды шолуында келтірілген жалпылауларға
қамтылады
8 Логикалық байланысты қателіктер. Жалған қорытындылар нəәтижесінде ерте кезеңдерде жеткіліксіз сынға
ұшырайды
9 Жалпылауға қатысы бар барлық дəәлелдемелер келтірілмеген
Осылайша, шолудың мақсаты – сығылған мазмұндау, санаттау мен алдыңғы зерттеулерді салыстыру,
əәдебиеттер мен теориялық мақалаларға шолу жасау арқылы жарияланған білімнің бөлігін сыни
тұрғыдан талдау.
Негізгі ойлар
Дəәл сол немесе ұқсас пəән бойынша басқа əәдебиет контексінде өз зерттеуін жүргізу сіздің
жұмысыңыңызды мейлінше шынайы етеді. Бұл жағдай сіздің осы сала бойынша басқа зерттеулер
туралы біліміңізді арттырады жəәне бастапқы ақпарат пен сіздің іздеу нəәтижелеріңізді растайтын
мəәліметтерді береді. Бұл жағдай сіздің бұрын жүргізілген зерттеу жұмысын қайта жасап
жатпағаныңызды білдіреді. ƏӘдебиеттерді іздеу сіздің тұжырымдарыңызға дау келтіруі мүмкін -
əәдебиеттің жалпы қабылданған ойға қайшы келетінін немесе сіз тапқыңыз келетін жайтты анықтауға
мүмкіндік береді. Кейде зерттеушілер əәдебиеттерді іздеу үдерісінде табылған жаңа ақпаратқа назар
аудару үшін бастапқы зерттеу əәдісін қайта қарауға шешім қабылдайды.
Reviewing The Literature And Writing A Literature Review
119
Қосымша оқу үшін
Harlen, W. and Schlapp, U. (1998) Literature reviews, Scottish Council for Research in
Education. dspace.gla.ac.uk/bitstream/1905/214/1/107.pdf (retrieved January 2012).
Hart, C. (1998) Doing a Literature Review. London: Sage.
Jesson, J., Matheson, L. and Lacey, F. (2012) Doing your Literature Review: Traditional
and Systematic Techniques. London: Sage.
Ridley, D. (2012) The Literature. Review. A Step-by-Step Guide for Students (2nd edn)
London: Sage.
Негізгі ойлар
Дәл сол немесе ұқсас пән бойынша басқа әдебиет контексінде өз зерттеуін
жүргізу сіздің жұмысыңыңызды мейлінше шынайы етеді. Бұл жағдай сіздің
осы сала бойынша басқа зерттеулер туралы біліміңізді арттырады және
бастапқы ақпарат пен сіздің іздеу нәтижелеріңізді растайтын мәліметтерді
береді. Бұл жағдай сіздің бұрын жүргізілген зерттеу жұмысын қайта жасап
жатпағаныңызды білдіреді. Әдебиеттерді іздеу сіздің тұжырымдарыңызға
дау келтіруі мүмкін - әдебиеттің жалпы қабылданған ойға қайшы келетінін
немесе сіз тапқыңыз келетін жайтты анықтауға мүмкіндік береді. Кейде
зерттеушілер әдебиеттерді іздеу үдерісінде табылған жаңа ақпаратқа назар
аудару үшін бастапқы зерттеу әдісін қайта қарауға шешім қабылдайды.
Рефлексияға арналған сұрақтар
1. Сіздің әдебиеттерді іздеуіңіз бірдей аттарды көрсетеді ме және сіз
бірнеше мәліметтер базасынан бірдей дереккөздерді табасыз ба? Бұл
сіздің материалды жеткілікті дәрежеде меңгергеніңізді немесе тым тар
іздеу критерийлерін пайдаланғаныңызды білдіреді ме? Жетекшіңізден
кеңес сұраңыз.
2. Джереми Паксман сияқты мақалаларды оқуға сыни тәсілді қолданасыз ба?
3. Әдебиеттерді құру жүйесінде сілтемелерді сақтауға жүйелі тәртіпті
сақтайсыз ба?
4. Әдебиеттерге шолу жасауға Данкин белгіленген қателіктерге жол
бермедіңіз бе?
Research Design
121
RESEARCH DESIGN
CHAPTER 3
Chapter Overview
Chapter 1 introduced the notion that philosophical ideas often remain largely
‘hidden’, even though such ideas have a profound influence on the actual practice
of research. Indeed, the methodology you adopt will be coloured by these ‘hidden’,
beliefs, and at the start of the process it is important that you make these explicit.
This chapter will clarify how philosophical ideas inform the premises on which
research projects are based. It is by standing back and considering the nature
of knowledge and the ways of studying knowledge that your study becomes a
research project as opposed to just a classroom evaluation. An important part of
planning your research and disseminating your work will involve you making your
own theoretical perspective explicit to others reading your work. As classroom
teachers we don’t often stop to think about the theoretical perspectives informing
how your work. However, to be a credible researcher who is truly reflexive will
require that you think about ontology and epistemology, because these underlying
beliefs will inform the methodology you choose to use and will provide a context
for the research process and a grounding for the logic and criteria you use to make
judgements. Chapters 18 and 19 will help to deepen your understanding of the
philosophy of educational research.
Research Design
122
THEORETICAL PERSPECTIVES
Ontology
Ontology is a complex idea. Blaikie (2000: 8) describes ontology as:
claims and assumptions that are made about the nature of social reality, claims about what
exists, what it looks like, what units make it up and how these units interact with each
other.
In short ontological assumptions are concerned with what we believe constitutes social
reality.
The parameters of a study of the natural world scientific can be clearly defined, for
example a chemical process can be isolated and studied. However, when social scientists
study people, either on their own or together, the interactions can be unpredictable as
people can act irrationally, learn and change. So, ontology in social science is much
more complex and involves defining precisely what the IT is that is to be studied. For
example in schools it might be how teachers interact with students or how students
learn.
Ontology, then, is about what you are studying or researching about the kind of
events that exist in the social world – that is, the nature of the world and reality (from
the Greek word ontos, i.e. that which exists), and asks questions like: what is fundamental?
What is real, and what is not?
So, a school-focused ontological question might ask, what is engagement? Is it a
fundamental thing that can be measured, what is it precisely and can this be defined and
measured?
What is epistemology?
If ontology is the study of what there is or what exists in the social world, epistemology
is the study of our knowledge of the world. How do we know about the world that
we have defined ontologically?
Epistemologists ask questions such as:
• What is knowledge and how do we know things?
• Are there different kinds of knowledge?
• Are there good procedures for discovering knowledge?
Epistemology is the study that explores the nature of knowledge (from the Greek word
episteme, i.e. that which we know). It answers the questions: how can we come to know
things and be certain of what we know?
To illustrate this with the example of engagement used earlier, if we are able to define
‘engagement’ precisely how then could we ‘measure’ this in a valid reliable way.
Research Design
123
What is methodology?
Methodology consists of the overarching ideas about how a research study is designed,
and the research design is the strategy which integrates the different components of the
research project in a cohesive and coherent way so that your research questions can
be answered Figure 3.1, adapted from Hay (2002), provides a simplified diagram which
illustrates where methodology fits within the process.
Figure 3.1
Hierachy of philosophical ideas and approaches (adapted from Hay, 2002: 64)
Methodology is the plan of action which informs and links the methods used to
collect and analyse data to answer the original research question. Your essay or thesis
will include a substantial section about the methodology you have adopted, together
with a rationale for the particular methods being used. As you read more about expert
work, it will become apparent that some methodological approaches depend heavily on
one type of data although increasingly researchers are using a mix of approaches.
Research projects which are largely quantitative in nature, set out to answer ‘how many’,
‘how much’, ‘who’ or ‘where’ style questions and generate mainly numerical data.
Conversely, other more qualitative approaches ask ‘what is happening here’ type questions
which are answered mainly in the form of words.
School-based research tends not to adopt such a polarized stance to methodology
and is more likely to take a pragmatic approach and use multiple methods. This
approach will be discussed in more detail later in the chapter.
ReseaRCh design
81
Epistemologists ask questions such as:
• What is knowledge and how do we know things?
• Are there different kinds of knowledge?
• Are there good procedures for discovering knowledge?
Epistemology is the study that explores the nature of knowledge (from the Greek word
episteme, i.e. that which we know). It answers the questions: how can we come to know
things and be certain of what we know?
To illustrate this with the example of engagement used earlier, if we are able to define
‘engagement’ precisely how then could we ‘measure’ this in a valid reliable way.
What is methodology?
Methodology consists of the overarching ideas about how a research study is designed,
and the research design is the strategy which integrates the different components of the
research project in a cohesive and coherent way so that your research questions can be
answered Figure 5.1, adapted from Hay (2002), provides a simplified diagram which
illustrates where methodology fits within the process.
Figure 5.1 Hierachy of philosophical ideas and approaches (adapted from Hay, 2002: 64)
Ontology
What’s out
there to
know?
What and
how can
we know
about it?
Adapted from Hay, 2002, pg. 64
How can
we go about
acquiring
knowledge?
What
procedures
can we use
to acquire it?
Which
data can
we collect?
Epistemology
Methodology
Methods
Sources
06-Wilson-Ch-05-Section-2.indd 81
8/31/2012 5:40:47 PM
Research Design
124
Which research approach will you use?
Once you have decided on a general area of interest and have narrowed your research
into a manageable question or hypothesis, you will have a clearer idea of the aims and
objectives of the research. The next stage will be to decide on an appropriate research
approach which is most likely to provide you with evidence to help answer your question
or test out your hypothesis. The approach you adopt will be specific to the problem or
question you have identified, so it is helpful to think in terms of identifying the best strategy
for you, rather than starting with the idea that you are going to do action research. Once
you start to plan the process and become clearer about the purpose of your research, it
will be easier to identify your methodology and what the most appropriate data-collection
methods are.
There is however some directionality about this whole process (see Figure 3.2).
Research design is not only influenced by the overall research purposes but also by the
underpinning ideas driving your research. As you read more about your substantive area
of study, you will become more familiar with what is already known about your area of
study and also be in a much better position to be able to make decisions about the
methods to be used and the sample size to work with.
Unless you are working with a fixed, quantitative design, such as a tightly pre-
specified hypothesis-testing process, then it is acceptable to go back and modify
your design once you start. It might well be the case that by the end of the research
programme, you will have modified your original plan and collected further data. Indeed,
some research approaches develop theory during the research process, which means
having to be responsive to emerging data to follow up interesting lines, or to look for
answers to rather different questions. You may even review the purpose of your study in
light of a changed context arising from the way in which the other aspects are developing.
Nevertheless, as a novice, it is a good idea to have some ideas at the start of the process
about the nature of the data you need to collect and when you should do this.
Research Design
125
ReseaRCh design
83
Who will I
consult?
Why am I
doing this
research?
What am I
trying to
achieve?
What theory
will guide or
inform my
study?
Research
Question
What data-
collection
methods will
help answer my
question?
Methods: Where
and when will I
find evidence?
Research
Design
Figure 5.2 Key questions in research design
Research design
When you start out, it is helpful to analyse the research designs used by more
experienced researchers. This will not only help you to see what is possible, but will also
give you a good insight into the strengths and limitations of the various methodologies
and methods being used. To help illustrate this, Table 5.1 and 5.2 present a summary of
the methods and sample sizes used for each research project reported in three exemplar
papers.
06-Wilson-Ch-05-Section-2.indd 83
8/31/2012 5:40:48 PM
Достарыңызбен бөлісу: |