Қан қысымын өлшеу. Тыныс алуды бақылау. Артериалды пульс
Артериялық тамыр соғуының мынандай касиеттерін аныктайды
жүктеу/скачать 32 Kb.
|
?àí ?ûñûìûí ?ëøåó. Òûíûñ àëóäû áà?ûëàó. Àðòåðèàëäû ïóëüñ
- Бұл бет үшін навигация:
- 3.Тамыр соғуының толуы
- 4.Тамырдың қатты соғуы
| Артериялық тамыр соғуының мынандай касиеттерін аныктайды:
1.Ырғағы - бірінен сон бірі өтетін тамыр соғуы толқындарының реттілігін бағалайды. Егер олардың аралығы тең болса, онда ырғағы дұрыс (ырғақты), ал егер әртүрлі болса - дұрыс емес (ырғақсыз-аритмиялық) деп саналады. Мерцательді аритмияда («жүрек сандырағы») жүректің жиырылу жиілігі тамыр соғуы толкындарынан көбірек болуы мүмкін. Мұндай кезде тамыр соғу тапшылығы деп анықтайды да оны санайды. 2. Жиілігі - тамыр соғу толқындарының бір минуттағы саны. Қалыпты жағдайда тамыр соғу жиілігі минутына 60 - 90 аралығында тербеледі, бірақ жынысқа, жас мөлшеріне, ауа мен дененің температурасына, физикалық күш түсу деңгейіне байланысты көп өзгеруі мүмкін. Неғұрлым жиі тамыр соғуы кұрсақ ішіндегі кезеңде болады. 25 -60 жаста тамыр соғуы салыстырмалы тұрақты болып қалады. Әйел адамдарда ер адамдарға қарағанда тамыр соғуы жиірек; спортшылар меп жаттыққан адамдарда, сондай-ақ егде адамдарда тамыр соғуы сиректеу, Тамыр соғуы тік тұрғанда, физикалық күш түскенде, дене температурасы көтерілгенде жиілейді. Тамыр соғуның 60-тан төмен сиреуі -брадикардия, ал 90-нан жоғары жиілеуі - тахикардия деп аталады. 3.Тамыр соғуының толуы артериядағы канның көлемімен анықталады, және жүректің жиырылу келеміне байланысты болады. Жақсы толғанда тамыр соғу толкыны жоғары, жақсы анықталады (тамыр соғуы толык), нашар толғанда - әлсіз, білінер-білінбес (тамыр соғуы бос). Білінер-білінбес, элсіз тамыр соғуы тамырдың білінбей соғуы - жіп тәріздес- деп аталады. Мұндай тамыр соғуы анықталса, мейірбике дереу дәрігерге хабарлауы керек. 4.Тамырдың қатты соғуы тамырдың соғу тербелісінің таралуын түгел тоқтатуға қажетті күшпен анықталады. Жоғары АҚ-да тамыр қатты соғады, ал төмен АҚ-да - жұмсақ болады. 5. Тамыр соғуынын биіктігі мен көлемі артерия қабырғасының тербелу амплитудасына байланысты болады. Жүректің жиырылу көлемі артқанда және тамыр қабырғасы серпілгіштігі төмендегенде тамыр соғуы биік және үлкен, ал жүректің қан шығару мөлшерінің төмендеуі, шок, коллапс кезінде - төмен жэне әлсіз болады. 6.Тамыр соғу жылдамдығы немесе түрі артерия көлемінің өзгеру жылдамдығымен анықталады. Артерияның тез көтеріліп, түсуі жылдам тамыр соғуына (қолқа жетіспеушілігінде), ал ақырын көтеріліп, түсуі -баяу тамыр соғуына тән (қолқаның тарылуында). Тамыр соғуын зерттеу деректерін мейірбике температуралық параққа енгізеді (кызыл нүктелермен белгілейді). - Үлкен адамның систолалық АҚ - ның қалыпты деңгейі 100-ден 139 мм.с.б. дейін тербеледі, диастолалық- 60-тан 89 мм.с.б. дейін. - 140/90 мм.с.б. деңгейінен бастап және одан жоғары АҚ жоғары (артериялық гипертензия немесе артериялык гипотония), 100/60 мм.с.б. аз АҚ төмен деп саналады (артериялық гипотензия). АҚ-ның күрт көтерілуі гипертониялық криз деп аталады. АҚ-ның тез көтерілуінен басқа ол қатты бас ауруымен, бас айналуымен, лоқсумен және құсумен көрінеді. 18 жастан жоғары адамдардағы АҚ деңгейінің жіктелуі (артериялық гипертензия бойынша ВОЗ, МОАГ, ЛЧС VI және Ресейдің ұлттық ұсыныстарына сәйкес, 2001) мына кестеде берілген. АҚ деңгейлерінің жіктелуі АҚ категориясы САҚ ДАҚ мм с.б. мм с.б. жүктеу/скачать 32 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|