Анықтамалық және нормативтік әдебиеттерді пайдалану, құрылыс-монтаждау процестерін жобалау және технологиялық қамтамасыз ету, ғимараттар мен құрылыстарды мамандандырылғандығын
«Құрылыстағы сапаны бақылау, зерттеулер мен сынақтар» курсының мақсаты, міндеттері және негізгі түсініктері
жүктеу/скачать 119,64 Kb.
|
1 «Құрылыстағы сапаны бақылау, зерттеулер мен сынақтар» курсының мақсаты, міндеттері және негізгі түсініктері.Соңғы жылдары салынып жатқан, реконструкцияланатын және пайдаланылып жатқан (бұдан әрі – КС) ғимараттар мен құрылыстардағы апаттардың айтарлықтай өсуі байқалды, онда базалар істен шықты. Сонымен қатар, жақында салынған азаматтық нысандарда, тіпті оларды салу процесінде ауыр зардаптарға әкеп соқтыратын жазатайым оқиғалардың өсу үрдісі байқалды. Қазіргі уақытта елімізде орта есеппен 30-40 жылдан астам жұмыс істеп келе жатқан мыңдаған өндіріс орындары мен он мыңдаған азаматтық нысандар апатты және төтенше жағдайда екенін ескеріп,техногендік апат белгілерінің көрінісі туралы айтуымыз қажет. Осыған байланысты негіздер мен іргетастардың эксплуатациялық сенімділігін қамтамасыз ету мәселесі ерекше өзекті болды. Бұл мәселе ең алдымен АП-ны түсіру, жобалау, салу және техникалық пайдалану сапасына байланысты. Жазатайым оқиғаларды зерттеу AP құлауының ең көп тараған себептері: - құрылыс конструкцияларының жоғары физикалық тозуы, іргетас топырақтарының теріс өзгерістері; - жаңа объектілерді салу және жұмыс істеп тұрған объектілерді қайта жаңарту сапасының төмендігі. Жалпы жағдайды талдау бұл себептердің астарында техникалық және құқықтық сипаттағы мәселелер кешені жатқанын көрсетті. Бұл проблемалар өтпелі кезеңнің ерекшелігіне байланысты, ол сәтті жұмыс істеп тұрған АП-ның құрылыс сапасына мемлекеттік бақылаудың және техникалық жағдайын қадағалаудың бұрынғы жүйесі іс жүзінде күйреген, ал жаңасы әлі толық қалыптаспаған, сондықтан оған жүктелген міндеттерді тиімді шеше алмайды. Нарықтық экономикаға көшу, еліміздің дүниежүзілік экономикалық кеңістікке ену жағдайында субъектілердің АП құрылысы мен қызметіндегі қызметі барысында жаңа құқықтық қатынастар қалыптаса бастады және осы негізде көптеген бұрын қолданылып жүрген нормативтік-құқықтық және заңнамалық базада қарама- қайшылықтар туындады. Осылайша, жаңа құрылыстарды салу, реконструкциялау және қолданыстағы АП-ның жай-күйін техникалық қадағалау саласында қолданыстағыларды қайта қарау және сапалы жаңа нормативтік-құқықтық базаны құру шұғыл қажет етті. Өздеріңіз білетіндей, құрылыс нормалары біртұтас техникалық саясатты жүзеге асыру құралы болып табылады. Соңғы 25...30 жылда қалыптасқан нормативтік құжаттар жүйесі негізінен жаңа құрылыс нысандарын игеруге бағытталған. Қолданыстағы нормативтік құжаттарда белгілі бір физикалық тозуы бар ұсталған құрылымдардың мәселелері қарастырылмаған. Құрылымдардың ұзақ уақыт бойы ақаусыз жұмыс істеу фактісінің өзі кейбір жағдайларда стандарттар бойынша жеке ұсыныстарды нақтылауға мүмкіндік беретін тәжірибелік материал бола алады. Сонымен қатар, көлік галереяларының аралықтарының фермаларын жобалық жүктемелерге есептегенде, бірқатар элементтер жоғары кернеулі болып шықты. Дегенмен, есептеу кезінде алынған асқын кернеуге және айтарлықтай коррозияға ұшырағанына қарамастан, галереялар ұзақ уақыт бойы зақымсыз жұмыс атқарды. Бұл, ең алдымен, нормалардың уақытша жүктемелерді дұрыс реттемейтінін көрсетеді. ҚазМИРР институтының көп жылдық бақылауларына сәйкес, галереялардың жабындарына (қарға) уақытша жүктеме іс жүзінде жоқ. Едендегі уақытша жүктеме (төгілген және бөлшектер) стандарттармен ескерілген жүктеменің тек 26% құрайды. Қалпына келтіру жобаларын әзірлеу кезінде аман қалған құрылымдардың техникалық жағдайын бағалау қажет, алайда жұмыс көлемі нормативтік құжаттармен реттелмеген. Мәселен, зерттеу материалдары бойынша өлі салмақтан жобалық жүктемелерді тағайындау мәселесі реттелмеген. Қазіргі уақытта күші жойылған мемлекеттік стандарттарға сәйкес келетін материалдарды пайдалана отырып, оларды салу кезінде қолданыстағы стандарттарға сәйкес жобаланған конструкциялардың көтеру қабілетін бағалау бойынша ұсыныстар жоқ. Бұл жағдай бірқатар қиындықтарды тудырады, мысалы, жақсы сақталған құрылымдарды нығайту қажеттілігі, оның жұмысы кезінде ҚНжЕ тарауларына жүктемелер, материалдардың дизайн сипаттамалары, дизайн талаптары және т.б. бойынша өзгерістер енгізілді. Қолданыстағы нормативтік құжаттарда белгілі бір физикалық тозуы, ақаулары мен зақымдалуы бар ұсталған құрылымдарды есептеу мәселелері де қарастырылмаған. Бөлімдерді есептеу формулаларына енгізілген параметрлерге олардың әсерін әрқашан сапалы түрде бағалауға және тексеру есептеулерінде ескеруге болмайды. Қалған қызмет мерзіміне байланысты «Жүктемелер мен әсерлер» ҚНжЕ-де қар мен жел жүктемелерін азайту коэффициенттерін енгізу мағынасы бар шығар. Қазақстанның 2020-2030 жылдарға арналған индустриялық-инновациялық даму бағдарламасында тұрғын үй құрылысының қомақты көлемі, әлеуметтік мәселелер кешенін шешу көзделген. Сонымен қатар, республикадағы ондаған мың азаматтық және өнеркәсіптік нысандар ұзақ уақыт консервациялау кезеңінен кейін жоғары физикалық және моральдық тозуына байланысты реконструкциялауды, жаңғыртуды, қалпына келтіруді өте қажет етеді. Қолданыстағы АП-ны реконструкциялау, жаңғырту және қалпына келтіру, сапаны қамтамасыз ету және сайып келгенде, жаңадан тұрғызылатын, реконструкцияланған және қалпына келтірілген құрылыс объектілерінің қауіпсіздігін қамтамасыз етудің тиімді техникалық шешімдерін іздеу және мүмкіндігін бағалау инженерлік техника негіздерін білмейінше мүмкін емес. сенімділік теориясы. «Құрылыс конструкциялары мен іргетастарының сенімділігі» ГОСТ бойынша құрылыс конструкцияларының, ғимараттар мен құрылыстардың тұтастай сенімділігін анықтайтын негізгі қасиет олардың ақаусыз жұмыс істеуі, яғни белгілі бір уақыт ішінде берілген пайдалану сипаттамаларын сақтау мүмкіндігі болып табылады. қызмет ету мерзімі. Сенімділіктің инженерлік теориясы бойынша зерттеулерде АП-ны жобалау, салу және пайдалану кезеңдеріне байланысты олардың теориялық, нормативтік және пайдалану сенімділігі ажыратылады. Сонымен қатар, барған сайын көбірек зерттеушілер негізді, іргетасты және жер үсті бөлігін (бұдан әрі - ТЖ) қоса алғанда, белгілі бір геотехникалық жүйе шеңберінде ЭҚ сенімділігі мәселелерін қарастыруда. Жобалау кезеңінде ОЖ жүйесінің элементтерінің теориялық сенімділігі қаланады. Өндірісте және құрылыста әрбір элементтің, жалпы ОЖ жүйесінің физикалық сенімділігі қамтамасыз етіледі. ОЖ жүйесінің нормативтік сенімділігі деп оның тұтастай құрылымның қалыпты жұмысын қамтамасыз ете отырып, белгілі бір мерзімде сыртқы әсерлердің барлық жиынтығын (стандартты жүктемелер, табиғи-климаттық және техногендік әсерлер) қабылдау қабілеті түсініледі. Қолданыстағы құрылымдар үшін теориялық, физикалық және нормативтік сенімділіктің берілген деңгейі жағдайында олардың пайдалану сенімділігін қамтамасыз ету ең өзекті екенін атап өткен жөн. Сенімділіктің бұл түрі ОЖ жүйесінің жұмыс жағдайларымен анықталады. ОЖ жүйесінің қалыпты жағдайға жарамдылығы және барлық реттеу мерзімі ішінде жұмыс істеудің берілген тәуекел дәрежесі оның сенімділігін қамтамасыз етудің негізгі талабы болып табылады. Осылайша, ОЖ жүйесінің операциялық сенімділігі деп стандартты жұмыс істеу мерзімі ішінде өнімділік көрсеткіштерін сақтай отырып, оның барлық элементтерімен көрсетілген функцияларды орындаудың техникалық мүмкіндігі түсініледі. Құрылыс тәжірибесін талдау және АП зерттеулерінің нәтижелері ОЖ жүйесінің пайдалану сенімділігіне келесі факторлардың теріс әсер ететінін анықтады: - іргетас топырақтарын инженерлік-геологиялық іздестіру жұмыстарының және іргетастарды салуға байланысты жобалық шешімдердің, құрылыс материалдарының, бұйымдарының және конструкцияларының сапасын бақылаудың жеткіліксіз деңгейі; - АП-ны қайта құру және нығайту кезінде құрылыс, монтаждау және демонтаждау жұмыстары кезінде іргетастар мен іргетастарды салу, құрылыс-монтаждау жұмыстарын орындау кезінде техникалық регламенттердің сақталуына бақылаудың болмауы немесе жеткіліксіздігі; - іргетастардың жобалық шешімдерін немесе құрылымдардың жер үсті бөлігін неғұрлым үнемді, бірақ тиісті негіздемесіз ауыстыру; - конструкторлық материалдарды, бұйымдарды және конструкцияларды басқалармен ауыстыру (сапасының төмендігі, қайта пайдалану, қолайсыз жағдайларда ұзақ уақыт сақтаудан кейін, сапа сертификаттары жоқ); - АП салу, реконструкциялау және нығайту кезінде іргетастар мен іргетастарды салу, құрылыс-монтаждау жұмыстарымен айналысатын жұмысшылардың біліктілігінің төмендігі; - АП құрылысы кезінде де, пайдалану кезінде де тұрақты геомониторингтің болмауы; - қалалық жерлерде жұмыс істейтін іргетастар мен құрылыстарға ұзақ мерзімді және жүйелі сипаттағы белсенді техногендік әсерлер; - объектіні консервациялау бойынша ережелерді сақтамау немесе шараларды орындамау; - техникалық қызмет көрсетудің жоқтығы, немесе персоналдың төмен біліктілігі, құрылыс алаңдарын техникалық пайдалану ережелерінің сақталмауы. Негізгі терминдер мен анықтамалар: жүктеу/скачать 119,64 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|