ІҮ. Қазақ –қытай сауда қатынастары
1.ХІХ ғасырдың басында ресейлік көпестердің қытайлықтармен сауда айналымын кеңейтуге кедергі жасаған: Пекин сарайының басқа елдермен оқшаулану саясатын өзгертпеуі.
2. 1805- 1806 жылдары Ресей үкіметі сауда байланысын реттеу үшін Головкиннің елшілігін аттандырды: Пекинге
3. Ю.А.Головкин бастаған елшілік Пекинге жіберілмей, қайтып оралуға мәжбүр болды: Ургадан (Улан Батор)
4. ХІХ ғасырдың басында Шыңжаң мен Қазақстан арасындағы экономикалық байланыстың орталығына айналған Қазақстан қалалары:Семей, Бұқтырма.
5. Орта жүздің бура- найман руының белді сұлтаны Құдаймендінің Петербургке ұлы Ғабдолланы жіберудегі мақсаты: Ертістің оң жағындағы Жәміш бекінісінен Шыңжаңға сауда керуендерін аттандыруға ресми рұқсат беру.
6. ХІХ ғасырдың басында қытай көпестерінің жиі сауда жасайтын орталықтырың бірі: Бұқтырма
* 1811 жылы Ресей үкіметінің шекаралық ауданға ерекше өкілдікпен жіберілген тілмашы Н.Г.Путимцевке жүктелген міндет:Қытайлықтардың Бұқтырма туралы саудасының мүмкіндіктерін анықтау.
* 1809 жылы Бұқтырманы басып өтіп, Шәуешек қаласында тауарларын сатып оралған көпес: Нерпин
* 1812 жылы құны бір милион сомға жуық тауарын Құлжа базарларында тиімді сатып, пайдамен оралған Ташкент көпестері: Мирқұрбан Ниязов және Ахмадий Аширов
7. ХІХ ғасырыдың басында Қытайға баратын саудагерлерді қорғау мақсатында үкімет қабылдаған шешімі: қарулы казактарды бөлді(қарулы топ ұстауға рұқсат берді)
8. 1824 жылы Құлжа мен Қытайдың қалаларында сауда- саттық жүргізіп, Қазақстан арқылы Цин империясына сауда жүргізудің пайдалығына жергілікті басқарушылардың көзін жеткізуге тырысқан Ташкент көпесі: Муминов.
9. ХІХ ғасырдың басында Ресейдің Шыңжаң базар- жәрмеңкелерінде сатылатын тауарлары: өнеркісіптік бұйымдар, матаның кейбір түрлері
10. ХІх ғасырыдың бірініші жартысында Ресей үкіметі осы елмен Қазақстан арқылы байланыс орнатуға мән берді: Цин империясының.
11. ХІХ ғасырдың бірінші жартысында Ресей үкіметінің Тибетпен Қазақстан арқылы байланыс орнату бастамасын іске асыруға тырысқан: генерал- лейтенант Глазенап
12. Ресей бодандығынағы бірде- бір адам аяғы баспаған «үлкен Тибетке» жеткен грузин көпесі: Семен Мадатов
13. Кашмирде болып, Ресейде кеңтаралған 25 кашмир шәлісін тұңғыш рет Қазақстанға жеткізген грузин көпесі: Семен Мадатов.
*Қазақ бұйымдарын Тибетке сатып, көрген- білгендерін Сібір шекаралық комиссиясына қызықты хабарын әкелген, Семейден Қашқарға тікелей апаратын жаңа жолды ұсынған ауған көпесі: Мехти Рафаил
14. Қазақстанның шекаралық бекіністері арқылы өтетін керуендерге баж салығы көбейтілген мерзім:ХІХ ғ.30 жылдары.
15. Салық төлеуден қашып, шекаралық өңірдегі белгіленген керуен жолдарынан ауытқыған көпестерге қоланылған жаза: көпестердің бұйымдары ресейлік заңдар негізінде тәркіленді.
16. ХІХ ғасырдың бірінші жартысында Ресей мен Қытай арасындағы сауданың дамуына кедергі болған жағдай: мемлекетаралық шарттың жоқтығы.
*Шекаралық өңірде арнайы жәрмеңкелердің болмауы
17. 1851 жылға дейін Ресеймен Цин империясы арасындағы сауда- экономикалық байланыстары осы қала арқылы жүзеге асырылды:Кяхта
18. Ресей мен Қытай үкіметінің арасында Құлжа келісіміне қол қойылды: 1851 жылы 25 шілде.
* Құлжа келісімінен кейінгі бернеше жылдың ішінде Қазақстан арқылы іске асырылатын орыс- қытай саудасы төрт есеге ұлғайды.
19. 1855 жылы Қазақстан мен Шыңжаң арасындағы сауда байланыстарының уақытша тоқтатылу себебі: Шәуешектегі орыс көпестерінің сауда орындарын жергілікті тұрғындардың талан таражға салуы.
Шәуешек қайшылығынан кейін Ресей көпестерінің саудасы осы қаламен шектелді: Құлжа.
21. Қазақстан арқылы дамыған орыс- қытай сауда байланыстарының құлдырау кезеңі: ХІХ ғ. 60 жылдарының ІІ жартысында
22. Қырғыз елі мен Жетісу бойын Цин империясы мен Ресейдің иелігі ретінде ресми түрде таныды: 1864 жылы Шәуешек хаттамасы
23. 1881 жылдың 12 ақпандағы Ресей мен Қытай арасында қол қойылған келісім: Петербург
24. Ресей мен Қытайдың Қазақстан арқылы сауда байланысына кең жол ашқан келісім: Петербург шарты.
25. ХІХ ғасырдың соңғы ширегінде Шыңжаң қалаларынан Қазақстанға шығарылатын басты тауар: Қытай шайы.
26. 1881 жылғы Петербург шартына сай орыс-қытай шекарасынан 60-65 шақырым жерге дейінгі қашықтықтарұқсат берілді: шайды баж салығынсыз сатуға рұқсат берілді.(бір фунт үшін 43-55тиын)
27. ХІХ ғасырдың екінші жартысындағы орыс- қытай экономикалық қатынасындағы белді оқиға: Іле өзенінің алабын сауда қарым- қатынасына шығуы. (*ашылуы)
28. 1882 жылы Англиядағы кеме алдырып, Іле су жолымен алғаш рет Қытайға тауар апарып сатқан көпес: Вали Ахун Юлдашев
29. 1882 жылыГ.А.Колпаковскийдің қолдауымен Англиядан ірі су кемесін сатып алған инженер: Поклевский.
30. 1883 жылы мамыр айының 4- інде Вали Ахун Юлдашевтің астық тиеген кемесі жеткен Қытай қаласы: Сүйдін
31. Орыс- қытай қарым- қатынасында,ы белді оқиғалардың бірі Іле су жолы ашылды: 1881 жылы
32. ХІХ ғасырдағы Іле су жолының Шыңжаңдағы соңғы нүктесі: Сүйдін.
33. Ресейдегі Ірбіт жәрмеңкесі, Қазақстандағы Қоянды жәрмеңкесі сияқты ХІХ ғасырдың соңында Жетісуда көзге түскен жәрмеңке:Қарқара
34. 1890 жылы маусым айыднда Шыңжаңмен сауданы ұйымдастыру үшін құрыған сауда округі: Семей
35. Қазақстанның Қытаймен саудасын жаңа сатыға көтерген Сібір темір жолы іске қосылды: 1894 жылы 30 тамыз.
Достарыңызбен бөлісу: |
