Антонимдер деп аталады. Қазақ тіл білімі ғылымында К. Аханов, Ә. Болғанбаев, І. Кеңесбаев, Ғ.Қалиев
Кеш – дер кезінде емес, соңынан [ҚТТС, 393 бет] 14.Шыдамы құрып ширыққаны сонша бір орында тақат тауып отыра алмай сыртқа
жүктеу/скачать 52,27 Kb.
|
antonim teoria (2)
- Бұл бет үшін навигация:
- Жақын
| Кеш – дер кезінде емес, соңынан [ҚТТС, 393 бет]
14.Шыдамы құрып ширыққаны сонша бір орында тақат тауып отыра алмай сыртқа шықты,ішке кірді.(174-бет) Сырт-Бір нәрсенің ішіне қарама-қарсы жақ,тыс.[ҚТТС, 766 бет] Іш-2.Бір нәрсенің ішкі жағы,ортасы,арасы.[ҚТТС, 953 бет] 15.Шынында да,балық көп,кісі аз,жігіттер үлгере алмай жатқан-ды.(195-бет) Көп-1.Едәуір,бірсыпыра;мол,қыруар. Аз І-азғантай,шағын. 16.Шар-шар еткен сары Шаяның даусы да бір алыстап,бір жақындап құлағын шағып тұрып алды.(242-бет) Алыс ІІ-1.Қашық,ұзақ[ҚТТС, 44 бет] Жақын-1.Арасы алыс емес,таяу.[ҚТТС, 253 бет] 17.Тоқта,сонда жарық күннің арты қараңғы түн болса,бүгін туған кісі ертең өлу үшін дүниеге келсе,бүгінгі қуаныш ертең қара жамылар қайғының басы болса,осы адам кемді күнгі алдамшы жалғанға неге өлімін салады?(248-бет) Күн-2.Таңның атуы мен күннің батуы аралығындағы тәулік уақыты;күндіз.[ҚТТС, 429 бет] Түн-Тәуліктің кешкі уақыттан таңертеңгілікке дейінгі аралығы.[ҚТТС, 833 бет] 18.Осынау дүниеде не алға,не артқа басар жер қалмай,жолы таусылып тұрғандай.(249-бет) Алға-Ілгері, ілгері қарай.[ҚТТС, 40 бет] Арт І -1.Бір заттың алдына қарама-қарсы жағы.[ҚТТС, 57 бет] Курстық жұмысты жазу барысында Әбдіжәміл Нұрпейісовтің «Соңғы парыз» романы толықтай талданды. Талдау нәтижесінде: 68 антоним сөз терілді. Оның ішінде: Зат есімге тән антонимдер – 17 Сын есімге тән антонимдер – 18 Етістікке тән антонимде –15 Үстеуге тән антонимдер – 18 Ең көп кездескен антоним – өң-түс. Қорлықтан көзіне қан толып кеткен сорлы тап сол арада шуаш сасыған аяқ хандікі ме,қаранікі ме,оншасын ойлап жатпай қамшымен тартып-тартып жіберіпті дейді. [222-бет] Хан-Феодалдық дәуірдегі кейбір түрік және моңғол халықтарында болған ел билеуші шонжар. [ҚТТС, 885 бет] ХАН — лауазым. Түркі-моңғол халықтарында мемлекет басқарған билік иесі. Зерттеушілер Хан сөзі семантикалық-тілдік реңкі өзгерген көне түркілердің “қаған” терминінен қалыптасқан деп есептейді. Жазба дерек көздері Орталық Азия халықтары Хан терминін Түркі қағандығы ыдырағаннан кейінгі кезеңнен қолдана бастағандығын растайды. Мысалы: Иран мен Ауғанстан көшпелі халықтары тайпа көсемдерін Хан деп атады. Сефеви әулеті тұсындағы Иранда Хан аймақ билеушісі, ал салжұқтар мен хорезмшахтар кезінде князьдік лауазым мағынасын берген. Осман сұлтандығында Хан сұлтан лауазымы болды. Қазақ жерінде Қарахан мемлекетінің билеушілері Хан атанды. Кейін қыпшақ, найман, керей, тағы басқалар ұлыстық мемлекеттерді Хандар басқарды. Кез келген адам Хан сайлана алмайтын. Қара-5.Халық арасынан шыққан қарапайым адам;бұқара халық. [ҚТТС, 477 бет] «Қара-хан,ақсүйектер,төре тұқымына жатпайтын,жалпы халық,не сол халықтың өкілі».Жаулар енді мықтыларды қойып,үй арасынан,можан-топай қара қазақтың ортасынан да шыға бастады...»(186б).Бұл сөйлемдегі «қара» сөзі қазақтың түр-түсінің қаралығын емес,қарапайымдылығын сөз етіп тұр.Жаудың ендігі шабуыл жасау сәті сол ешбір нәрсемен шаруасы жоқ,момын,қарапайым халық болып отыр,яғни қара қазақ халқына.[ жүктеу/скачать 52,27 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|