Апоптоз үрдісі тіра ағза тіршілігінде өте маңызды роль атқарады

Апоптоз үрдісі тіра ағза тіршілігінде өте маңызды роль атқарады:

• Апоптоз үрдісі тіра ағза тіршілігінде өте маңызды роль атқарады:
• онтогенез барысында (саусақ аралық жарғақтың жойылуы, ішек, тамыр қуыстарының қалыптасуы);
• жасушалардың жаңаруы (қан жасушалары, тері, ішкі мүше эпителийлері);
• Иммундық жүйенің қызметінде (антиген әсерінен кейін лимфоциттердің ұзақ уақыт антиген болмаған жағдайда жойылуы және т.б.);

Трансформацияланған (ісік) жасушаларының жойылуы;

• Трансформацияланған (ісік) жасушаларының жойылуы;
• Аналық және аталық жыныс жасушаларының жойылуы (құрылысы мен генетикалық материалы зақымдалған жасушалардың, аналық репродукциялық жүйе жасушалары – фолликул, сары дене жасушалары, эндометрийдің функциональдық қабатының жасушалары, сүт безінің лактоциттерінің емізуді тоқтатқан соң жойылуы);

Апоптоз механизмін іске қосу үшін жасуша зақымдалулары күрделі болу қажет. Алайда жасушаның апоптоз гендерін іске қосуына (транскрипция, трансляция) мүмкіндігі болуы керек (энергия және материалдар).

• Апоптоз механизмін іске қосу үшін жасуша зақымдалулары күрделі болу қажет. Алайда жасушаның апоптоз гендерін іске қосуына (транскрипция, трансляция) мүмкіндігі болуы керек (энергия және материалдар).
• Жасушаның өте қатты зақымдалуы не жасушаның тіршілігік жағдайының күрт өзгеруі (қанайналымының бұзылуы) оның бақылаусыз тіршілігін жоюына, яғни некрозға алып келуі мүмкін.
• Сонымен жасушаның тіршілігін жоюының екі түрі бар:
• - апоптоз және некроз

1. Хроматиннің конденсациясы және жасушаның жиырылуы (хроматин тығыздалып, ядро шетінде гомогенді масса түзеді, цитоплазма белоктарының өзара байланысуынан тығыздалады);

• 1. Хроматиннің конденсациясы және жасушаның жиырылуы (хроматин тығыздалып, ядро шетінде гомогенді масса түзеді, цитоплазма белоктарының өзара байланысуынан тығыздалады);
• 2. Ядроның және цитоплазманың фрагментацияланып, апоптоздық денешіктер түзуі (апоптоздық денешіктердің әрқайсысы плазмолеммамен қоршалған);
• 3. Апоптоздық денешіктердің қоршаған жасушалармен фагоцитозы (көрші жасушалар апоптоздық денешіктері плазмолемманың өзгерген беткейінен таниды).