Апоптоз үрдісіндегі негізгі ферменттер – цитоплазмалық протеазалар – каспазалар болып табылады

1. Апоптоз үрдісіндегі негізгі ферменттер – цитоплазмалық протеазалар – каспазалар болып табылады.

• 1. Апоптоз үрдісіндегі негізгі ферменттер – цитоплазмалық протеазалар – каспазалар болып табылады.
• Каспалазалардың түрлері: сериндік және цистеиндік
• Каспазалар барлық жасушалардың цитоплазмасында активсіз күйінде – прокаспазалар түрінде болады.
• Каспазалардың 10 ға жуық ферменттері белгілі.
• Каспазалар әрекеті бір бірін жүйелі активтендіру арқылы жүреді (каспаздық каскад).

Каспазалардың активтенуі:

• Каспазалардың активтенуі:
• Плазмалеммадан келген сигнал – каспаза-8 ферментін активтендіреді.
• Жасуша зақымдалуы туралы сигнал митохондриядан келуі мүмкін:
• Митохондриядан бөлініп шығатын факторлар-
• Протеаза AIF (апоптозды тудырушы фактор) және цитохром с.
• Протеаза AIF каспаза-9 активтендіреді;
• Цитохром с прокаспаза 9 және Араf-1 белогымен байланыстырып, каспаза-9 айналдырады.

Апоптоздың ең негізгі ферменті - каспаза-3

• Апоптоздың ең негізгі ферменті - каспаза-3
• Ол каспаза -8 және каспаза-9 дан активтеніп, өз кезегінде каспаза 6,7 және каспазалық емес белоктарды активтендіреді.
• Каспазалардың активтілігін басатын ингибиторлары - IAP (апоптоз ингибиторлары) тұқымдас белоктар.
• Ол белоктардың синтезі PKB/Akt протеинкиназамен фосфорланған Nf-kB транскрипциялық фактормен жүзеге асады.
• Ал каспазалардың ингибиторлардың түзілуіне - PTEN протеинфосфатаза кедергі жасайды.

Каспазалардың әсер ететін нысаналары – цитоплазмалық және ядролық белоктар.

• Каспазалардың әсер ететін нысаналары – цитоплазмалық және ядролық белоктар.
• Цитоплазмалық нысаналар:
• - цитоскелет белоктары: фодрин, актин және т.б.
• - реттеуші ферменттер: фосфолипаза, протеинкиназа С
• Ядролық нысаналар:
• Гистон Н1, ламин В, конденсин
• Репликация және репарация ферменттері: ДНҚпротеинкиназалар
• Реттеуші белоктар : рRb белогы – жасуша циклін реттеуші белок
• Эндонуклеаза ингибиторлары