Аралық бақылау сұрақтары: 1 Психология ғылым ретінде. Мақсаты. Міндеттері

Мотивацияның психологиялық теориялары

жүктеу/скачать 1,17 Mb.

Pdf көрінісі

бет	20/53
Дата	06.10.2023
өлшемі	1,17 Mb.
	#113329

1 ... 16 17 18 19 20 21 22 23 ... 53

Байланысты:
Рк психология

28. Мотивацияның психологиялық теориялары

Адамның мінез
-
құлқын ынталандыру мәселесі барлық уақыттағы ойшылдардың
санасында болды. Барлығы мотивацияның бірнеше ондаған түбегейлі әртүрлі теориялары
бар.
Мотивацияның рационалды теориялары

Аристотель және басқа грек философтары, орта ғасырлардағы теологтар. Адам
-
ақылға ие
ерекше тіршілік иесі. Барлық бұл мойында
-
әрекет адам
-
рационалды, яғни салдары
болып табылады қандай да бір логикалық умопостроений. Адамның ақыл
-
ойының
күшімен таңдау еркіндігі мен еркіндігі бар, мақсаттар қойып, нәтижеге жетеді.
Мотивацияның жаратылыстану теориялары

ХІХ ғасырдың екінші жартысында ғылыми қоғамдастық ч. Дарвиннің эволюциялық
теориясын қабылдады. Ол инстинкт тұжырымдамасына сүйене отырып, адамның мінез
-
құлқын қайта қарауға мүмкіндік берді. Дарвин алғашқылардың бірі болып адамдар мен
жануарлардың көптеген жалпы қажеттіліктері мен мінез
-
құлқы, атап айтқанда
эмоционалды экспрессивті өрнектер мен инстинкттер бар екеніне назар аударды.
мотивацияны сипаттайтын заманауи ұғымдар пайда болды:
-
"әлеуметтік қажеттіліктер", "әлеуметтік мотивтер" (Д. Макклелланд, Д. Аткинсон, г.
Хекхаузен),
-
"өмірлік мақсаттар "(к. Роджерс, Р. Мэй),
-
"танымдық факторлар" (Ю.Роттер, г. Келли және т. б.).
Қазіргі

кезеңде адамның мотивациясын "адами әдістермен" зерттеу әдеттегідей,
яғни мұндай зерттеу үшін өзіндік әдістеме жасалды.

А. н. Леонтьев С. Л. Рубинштейннің еңбектеріне сүйене отырып, қызмет теориясын
жасады. Оның тұжырымдамасына сәйкес, адамның мотивациялық саласы практикалық
қызметте өз көздеріне ие. Іс
-
әрекеттің құрылымы мен адамның мотивациялық
сферасының құрылымы арасында изоморфизм, яғни өзара сәйкестік қатынастары бар.
Адамның мотивациялық саласымен болатын динамикалық өзгерістердің негізі объективті
әлеуметтік заңдарға бағынатын қызмет жүйесінің дамуы болып табылады. Адамның
мотивациясы іс
-
әрекеттің әсерінен өзгереді, сондықтан іс
-
әрекеттің тамыры іс
-
әрекеттің
өзінде жатыр.

жүктеу/скачать 1,17 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 16 17 18 19 20 21 22 23 ... 53