Аралық бақылау сұрақтары: Көз алмасының құрылысы, көздің қабықтары



бет8/13
Дата11.10.2023
өлшемі90,5 Kb.
#113585
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   13
Байланысты:
Анатомия 90 Улжан

Қатты таңдай (Palatum durum)-^OFaprbi жақсүйектердің таңдайлык өсінділері мен таңдай сүйектерінің горизонталды табақшаларынан кұралған. Ол таңдайдың алдынғы 2/3 бөлігін қүрады. Қатты таңдайдың ортаңғы сызығы бойымен таңдай жігі (raphe palati) өтеді. Одан екі жаққа қарай, балаларда өте жақсы жетілген көлденең катпарлар шығады.

Жүмсақ таңдай (Palatum то11е)-тандайдың артқы 1/3 бөлігін құрайды. Жүмсақ таңдай, таңдайдың жалпақ сіңірі мен бұлшықеттерінен құралған, аңқаны түзуге қатысады. Жүмсақ таңдайдың шырышты қабығы жұткыншактың мұрындык бөлігі шырышты қабығының жалғасы, ал алдында қатты таңдайдың шырышты қабығына өтеді. Жүмсақ таңдай, горизонталды орналасқан алдыңғы бөлімінен жэне еркін салбырап түрған таңдай пердесін (velum palatinum) түзетін артқы бөлімінен тұрады. Жүмсак таңдайдың артқы бөлігінің ортасында шағын өсінді - тілшік бар. Жұмсақ таңдайдың бүйір жиектерінен екі доғашық шығады: алдыңғы, таңдай-тіл доғасы (arcus palatoglossus) жэне артқы, таңдай-жұтқыншак доғасы (arcus Қ атты таңдай ж ән е ж үм сак гаңдайды ң күры лы сы 173 palatopharyngeus). Доғалар ішінде таңцай бадамшасы (tonsilla palatina) жатқан бадамша шұңкыршасын (fossa tonsillaris) шектейді
Жұмсак таңдай бүлшыкеттері:
1) Таңдай-тіл бұлшықеті (m.palatoglossus)-тaңдaй пердесін томен түсіреді, аңқа тесігін тарылтады. 2) Таңцай-жұтқыншак бүлшықеті (m. palatopharyngeus)-Tariaafi пердесін томен түсіреді; аңка тесігін тарылтады.
3) Таңдай пердесін көтеретін бүлшыкет (m.levator veli palatini)- жүмсақ таңдайды көтереді.
4) Таңдай пердесін керетін бүлшықет (m.tensor veli palatini)- таңдай пердесін кереді, есту түтігінің саңылауын кеңейтеді.
5) Тілшік бүлшықеті (m.uvulae) - тілшікті қыскартады, аздап жоғары көтереді.
12-Сурак
Тілдің құрылысы, бұлшықеттері;
Тіл (lingua) - асты араластыруға, жұту актісіне және дыбыс калыптастыруға қатысатын бұлшықетті ағза. Тілдің алдыңғы бөлігі - ұшы (apex lingua), артқы бөлігі - түбірі (radix lingua) деп аталады, ал екеуінің арасында денесі (corpus lingua) орналасқан. Жоғарғы, таңцай мен жұтқыншакка қараған қабырғасы тіл арқашығы (dorsum lingua), төменгі беті (inferior lingua) тілдің тек ұшы мен денесінің алдыңғы бөлігінде ғана көрінеді. Бүйір беттері тілдің жиектері (margo linguae) деп аталады. Тіл аркашығының бойымен артында тұйықталып сокыр тесікпен (foramen caecum lingua) бітетін ортаңғы жүлге (sulcus medianus) өтеді. Сокыр тесіктің екі жағында тілдің түбірімен денесін бөліп түрған шекаралык жүлге (sulcus terminalis) орналаскан. Тілдің шырышты кабығы (tunica mucosae linguae) кызғылт түсті, бетінде көптеген майда өсінділер, тіл бүртіктері (papillae linguae) бар.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   13




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет